Του Γιάννη Σιδέρη
Κάποτε θα γινόταν και αυτό! Οι φωνές σχεδόν ακούστηκαν έξω από το Μαξίμου, όταν οι υψηλοί ένοικοί του έγιναν κοινωνοί της δήλωσης του Νίκου Κοτζιά, σύμφωνα με την οποία οι δύο υπουργοί Εξωτερικών (ο ίδιος και ο Ντιμιτρόφ), ολοκλήρωσαν ό,τι είχαν αναλάβει, ώστε και μετά από τις συναντήσεις των τεχνικών κλιμακίων, η συμφωνία επαφίεται πλέον στους δύο πρωθυπουργούς.
Το επιτελείο του πρωθυπουργού, ουσιαστικά ο ίδιος, ευρέθη προ απροόπτου, έχοντας υπερκεραστεί από τον υπουργό Εξωτερικών, καθώς αυτός προέβη σε δηλώσεις που εκτείνονται πέραν των καθορισμένων ορίων, αρμοδιοτήτων και ευθυνών του.
Αμέσως το Μαξίμου προέβη στο πρωτοφανές. Εξέδωσε non paper «αδειάζοντας» τον υπουργό ενώ εκείνος βρισκόταν ακόμη στο εξωτερικό στο πλαίσιο της «εθνικής αποστολής», και μάλιστα με αντισυμβατικό και ασυνήθη ειρωνικό τρόπο: «Ορισμένοι βιάζονται να πούνε χοπ, πριν ακόμη τα Σκόπια πηδήξουν το χαντάκι», ανέφερε, και συνιστούσε «υπομονή και ψυχραιμία μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου»! Αναγνώρισε πάντως ότι «οι δυο υπουργοί Εξωτερικών έκαναν σημαντική πρόοδο, ωστόσο οι διαπραγματεύσεις δεν τελείωσαν, αντιθέτως βρίσκονται στην πιο κρίσιμη φάση»!
Ναι, κάποτε θα γινόταν και αυτό! Ένας πρωθυπουργός με ελλιπή γνώση των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής, αφού σε γνώση τους δεν τον προδιέθετε η κοσμοθεωρία του (η ευαισθησία για τα εθνικά θέματα ήταν μόνο για τα ακροδεξιά εθνίκια), με εκ των προτέρων ούλτρα δοτική στάση έναντι των Σκοπίων (αρχηγός της νεολαίας που περήφανα ονομάτιζε τα Σκόπια ως Μακεδονία), χωρίς επαρκή στελέχωση του επιτελείου του με ειδικούς επί των εξωτερικών, παρέδωσε εν λευκώ την διαχείριση των εθνικών θεμάτων σε έναν πληθωρικό υπουργό Εξωτερικών, ο οποίος νιώθοντας υπέρ αυτάρκης, τα μετέτρεψε σε προσωπικό θέμα ενασχόλησης και ίσως στοίχημα προσωπικής καριέρας.
Δεν είναι πρώτη φορά που Μαξίμου και ΥΠΕΞ λειτουργούν ως κακόηχη, ασυντόνιστη ορχήστρα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη συνάντηση που είχαν Κοτζιάς – Ντιμιτρόφ στο Σούνιο, στο περιθώριο της 2ης Συνάντησης των Υπουργών Εξωτερικών της ομάδας Visegrad και των Βαλκανικών Κ-Μ ΕΕ (Balkan-4), ο σκοπιανός ΥΠΕΞ ανέφερε στον Έλληνα ομόλογό του την ονομασία Ίλιντεν. Ο κ. Κοτζιάς δεν το μετέφερε στον πρωθυπουργό –ίσως δεν το αξιολόγησε.
Έτσι ο κ. Τσίπρας στη Σόφια βρέθηκε απαράσκευος ενώπιον του Ζάεφ και της πρότασής του. Είτε γιατί δεν γνώριζε τι συμβολίζει το Ίλιντεν (το πιο πιθανό), είτε γιατί είχε μια θαμπή εικόνα με θετική φόρτιση, καθώς στην κομματική ιστορία του ΚΚΕ κάποτε η λέξη ακούστηκε με θετικό τρόπο, στάθηκε προσηνής. Ώσπου είδε έκπληκτος τις αντιδράσεις στο εσωτερικό και ανέκρουσε πρύμναν.
Τρίτο επεισόδιο: Πρόσφατα ο ΥΠΕΞ έγινε το αλεξικέραυνο διαμαρτυριών από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ για την άχρωμη και άοσμη ανακοίνωση σχετικά με τις δολοφονίες των Παλαιστινίων, κατά τις αντιδράσεις που ακολούθησαν την μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ.
Ζήτησε συγκεκριμένα από τους Παλαιστίνιους διαδηλωτές να διασφαλίσουν τον ειρηνικό χαρακτήρα των διαδηλώσεων, και από το Ισραήλ να αποφύγει τη χρήση δυσανάλογης βίας (όταν ακόμη και ο Πάπας είχε εκφραστεί με οργή!). Για την ίδια υπόθεση το γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, έγραφε με μεγάλη απόκλιση από το ΥΠΕΞ «Η διεθνής κοινότητα οφείλει να καταδικάσει απερίφραστα τις επιθέσεις του ισραηλινού στρατού, που έχουν ως αποτέλεσμα δεκάδες νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες».
Να υπενθυμίσουμε επίσης το παρασκηνιακής υφής: Ο κ. Τσίπρας πρόλαβε τον Τραμπ στην… ανακήρυξη της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας. Κατά τη συνάντησή του στο προεδρικό μέγαρο με τον ισραηλινό Πρόεδρο, Ρέουβεν Ρίβλιν, έγραψε – προφανώς από άγνοια - «Είναι μεγάλη μου τιμή να βρίσκομαι στην ιστορική σας πρωτεύουσα και να συναντώ τις εξοχότητές σας»!
Η άγνοια συγχωρείται – ας πούμε. Η μη προετοιμασία όχι. Σε τέτοιες συναντήσεις το τι θα γράψουν και τι θα δηλώσουν οι επίσημοι, είναι προγραμματισμένα μέχρι κεραίας, σε συνεργασία με τη διπλωματική υπηρεσία. Την εποχή ΣΥΡΙΖΑ μάλλον θεωρείται ως γραφειοκρατική διπλωματική δυσκαμψία. Κυριαρχεί αλλαγμένο το παλιό σύνθημα… η φαντασία στη διπλωματία. Τα αποτελέσματα ευκρινή.