Κάθε φορά που πλησιάζουν οι εκλογές φουντώνει η συζήτηση για τη μάχη του κέντρου. Ακούμε για κεντρώα στροφή, διεύρυνση προς το κέντρο, μεσαίο χώρο και άλλες παρεμφερείς φράσεις. Μόνο που πολύ σπάνια όσοι συζητούν γι’ αυτές τις χρησιμοποιούν εννοώντας το ίδιο πράγμα, με αποτέλεσμα να διαστρεβλώνουν την πραγματική έννοια των κεντρώων πολιτικών, δίνοντας σκόπιμα ή ασυνείδητα επιχειρήματα σε εκείνους που το εχθρεύονται.
Ας ξεκινήσουμε ανάποδα, ορίζοντας τι δεν είναι το «κέντρο». Δεν είναι «κέντρο» να κρατάς εκ των προτέρων ίσες αποστάσεις ανάμεσα σε δύο θέσεις. Δεν είναι κέντρο να μηδενίζεις λέγοντας πως «όλοι ίδιοι είναι». Δεν είναι «κέντρο» να στρογγυλεύεις τη θέση επειδή μια θορυβώδης ακραία μειοψηφία θα σε αποκαλέσει φασίστα ή ενδοτικό. Και, αντίστροφα, δεν είναι «κέντρο» να επικαλείσαι το μετριοπαθές σου ύφος χωρίς να παίρνεις καθαρή θέση. Και, τέλος, δεν είναι «κέντρο» να καλύπτεις ακραίες αντιλήψεις, θέσεις και συμπεριφορές πίσω από πολιτικά ουδέτερα πρόσωπα.
Προσπαθώντας να ορίσουμε θετικά το κέντρο, θα λέγαμε ότι είναι εκείνο το πλέγμα πολιτικών που μέσα από τη δράση του επιδιώκει να συνθέσει αντί να διχάσει, στοχεύοντας στην ταυτόχρονη εξασφάλιση του εθνικού συμφέροντος, της κοινωνικής συνοχής και της ατομικής ευημερίας. Το πολιτικό κέντρο, λοιπόν, αντιλαμβάνεται ότι τα μεγάλα πολιτικά διακυβεύματα βρίσκονται σε συνάρτηση με την καθημερινότητα των πολιτών, εστιάζοντας στις αποτελεσματικές λύσεις και όχι στα φτηνά συνθήματα. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη:
Κεντρώα πολιτική είναι να ασχολείσαι με τα προβλήματα των πολιτών, να εντοπίζεις τις αιτίες τους και να υλοποιείς λύσεις. Είναι, λοιπόν, κεντρώα πολιτική η αντιμετώπιση της ακρίβειας, η αναβάθμιση της παιδείας, η ενίσχυση του συστήματος υγείας, η αντιμετώπιση της εγκληματικότητας, η επιτάχυνση της δικαιοσύνης, η έγκαιρη απονομή των συντάξεων, η ψηφιοποίηση του κράτους, η απλούστευση των διαδικασιών, η επιβράβευση όσων εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους.
Κεντρώα πολιτική είναι να σχεδιάζεις με ορίζοντα το μέλλον και όχι με οδηγό το παρελθόν. Είναι, λοιπόν, κεντρώα πολιτική να οικοδομείς σταθερές συμμαχίες, να χτίζεις στέρεες σχέσεις εμπιστοσύνης με στρατηγικούς εταίρους, να δίνεις έμφαση στις νέες δεξιότητες, να προσελκύεις τεχνολογικούς κολοσσούς, να τοποθετείσαι καθαρά υπέρ της αμυνόμενης Ουκρανίας και όχι αόριστα «υπέρ του ανθρώπου», να στέλνεις δίχως κανένα δισταγμό βοήθεια στη δοκιμαζόμενη από τον σεισμό Τουρκία.
Κεντρώα πολιτική είναι να αντιμετωπίζεις τις διεθνείς κρίσεις ως ευκαιρία όχι σαν εργαλείο εσωτερικής κατανάλωσης. Είναι, λοιπόν, κεντρώα πολιτική η αντιμετώπιση της πανδημίας, η δημιουργία ενός από τα καλύτερα διεθνώς συστήματα οργάνωσης εμβολιασμού, η υλοποίηση πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση της εισαγόμενης πληθωριστικής και ενεργειακής κρίσης, η αταλάντευτη υπεράσπιση των συνόρων μας στον Έβρο.
Κεντρώα πολιτική είναι να στηρίζεις τους πιο αδύναμους για να ανακτήσουν τις δυνάμεις τους και όχι για να τους κρατάς ομήρους του κράτους. Είναι, λοιπόν, κεντρώα πολιτική η στήριξη της εργασίας αντί της επιδότησης της ανεργίας, η εφαρμογή ενός μηχανισμού προστασίας για όσους αδυνατούν να πληρώσουν χωρίς δική τους ευθύνη, οι ευκαιρίες στους νέους, η ενθάρρυνση της ανάληψης θέσεων ευθύνης από γυναίκες, η βελτίωση των υπηρεσιών προς άτομα με αναπηρία, οι δράσεις κοινωνικής αλληλεγγύης σε πολίτες που έχουν βρεθεί στο κοινωνικό περιθώριο.
Τέλος, κεντρώα πολιτική είναι να αντιλαμβάνεσαι την άσκηση εξουσίας ως ευθύνη προς τους πολίτες αντί για ευκαιρία εκτόνωσης απωθημένων. Είναι, λοιπόν, κεντρώα πολιτική η αναγνώριση αστοχιών και οι πρωτοβουλίες για την επανόρθωσή τους, η αξιοποίηση άξιων προσώπων από όλους τους πολιτικούς χώρους, ο σχεδιασμός πολιτικών με βάση λεπτομερή δεδομένα, η αντιστοιχία λόγων και έργων, η επιδίωξη της οικονομικής σταθερότητας, η κοινωνική ειρήνη, η εθνική ακεραιότητα και η ενίσχυση της διεθνούς θέσης της χώρας.
Ανατρέχοντας σε όλα τα παραπάνω, θα δούμε ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία σε όλη την κυβερνητική διαδρομή από το 2019 έως σήμερα ασκούν μια πραγματικά κεντρώα πολιτική, χωρίς εκπτώσεις στον κυρίαρχο πυλώνα της κεντροδεξιάς της ιδεολογίας, δηλαδή τις ρίζες της στην πολιτική ιστορία του τόπου. Η Κυβέρνηση που σε λίγους μήνες ολοκληρώνει την πρώτη της θητεία μέσα από το έργο της αναβαθμίζει τη χώρα, ενδυναμώνει την κοινωνία και δημιουργεί περισσότερες και καλύτερες ευκαιρίες για όλους τους πολίτες. Έχει κάνει και λάθη; Φυσικά. Και πρώτη αυτή τα αναγνώρισε με θάρρος και τα διόρθωσε με αποφασιστικότητα.
Αντίστοιχα, αν προσπαθήσουμε να περιγράψουμε τα κόμματα της αντιπολίτευσης, μάλλον θα τα κατατάξουμε σε κάποια ή και σε περισσότερες από τις περιπτώσεις που δεν μιλάμε για κεντρώα πολιτική. Ορισμένα από τα κόμματα αυτά ουδέποτε έκρυψαν τον ακραίο χαρακτήρα τους. Κάποια άλλα, όμως, ζητούν την ψήφο κεντρώων πολιτών χωρίς να θέλουν πραγματικά να τους εκπροσωπήσουν.
Η βασική μας διαφορά είναι ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία δεν περίμεναν το «παρά πέντε» των εκλογών για να θυμηθούν τους κεντρώους. Τους είχαν πάντα ψηλά στις κυβερνητικές προτεραιότητες και τους εκπροσώπησαν όχι μόνο με λόγια, αλλά και με πράξεις. Γι’ αυτό και κοιτώντας τους στα μάτια μπορούμε να διεκδικήσουμε την ανανέωση της εμπιστοσύνης τους. Όχι γιατί είμαστε τέλειοι, αλλά γιατί έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να γινόμαστε διαρκώς καλύτεροι και πιο ωφέλιμοι για τη χώρα και τους πολίτες.
*Ο Παύλος Μαρινάκης είναι Γραμματέας Πολιτικής Επιτροπής Νέας Δημοκρατίας, δικηγόρος