Μέσα σε 90 δευτερόλεπτα, σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, οι «27» κατέληξαν σήμερα στα συμπεράσματά τους για το Brexit, δίνοντας ραντεβού τον Δεκέμβριο. Χθες βράδυ, επίσης, «ξεπέταξαν» σχετικά γρήγορα και το θέμα της Τουρκίας, αποφασίζοντας να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις, αλλά να της δείξουν και τα δόντια τους, με πιθανή μείωση της οικονομικής βοήθειας. Και τώρα, έχει έρθει η ώρα να ασχοληθούν με τα πιο δύσκολα -δηλαδή, με το μέλλον της Ευρώπης.
Οι επόμενοι 18 μήνες θα είναι, άλλωστε, καθοριστικοί. Μέχρι τις επόμενες ευρωεκλογές, που θα διεξαχθούν την άνοιξη του 2019 και μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, οι χώρες-μέλη καλούνται να αποφασίσουν και να προωθήσουν τις μεγάλες αλλαγές που έχει ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωζώνη, με βάση τα νέα οικονομικά και γεωπολιτικά δεδομένα. Ο οδικός χάρτης είναι απολύτως αναγκαίος, καθώς οι απόψεις είναι πολλές και διαφορετικές, απειλώντας να προκαλέσουν χάος αντί για να φέρουν μια νέα τάξη πραγμάτων στην Ευρώπη.
Σε αυτή τη συγκυρία, καθοριστικό ρόλο θα παίξει ο αναγεννημένος «γαλλο-γερμανικός άξονας». Ειδικά ο πρόεδρος της Γαλλίας, Emmanuel Macron, εμφανίζεται κυριολεκτικά... ασυγκράτητος, επιχειρώντας να βάλει την προσωπική του σφραγίδα στις εξελίξεις, αλλά και να δώσει την αίσθηση ότι η Γαλλία επιστρέφει δυναμικά στο παιχνίδι -προκαλώντας, μάλιστα, ανησυχίες και αντιδράσεις στις τάξεις των εταίρων του.
Όσο για την Angela Merkel, αν και μόλις ξεκινά τις επίπονες διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό της νέας γερμανικής κυβέρνησης, αποτελεί το πιο σταθερό και ισχυρό χαρτί της Ευρώπης, καθώς είναι γνωστό ότι χωρίς τη δική της συναίνεση -δηλαδή της Γερμανίας- τίποτα δεν μπορεί να προχωρήσει.
Το ερώτημα είναι ποιο σχέδιο θα επικρατήσει τελικώς. Βερολίνο και Παρίσι, μαζί και οι θεσμοί των Βρυξελλών, μοιάζουν να θέλουν να δώσουν μια ακόμη ευκαιρία στο «όλοι μαζί» και να μην προχωρήσουν άμεσα στο σχέδιο της Ευρώπης των δύο ή περισσότερων ταχυτήτων. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι δεν θα περιμένουν για πολύ.
Στην περίπτωση που υπάρξουν σοβαρές ενστάσεις και αντιδράσεις, τότε δεν θα διστάσουν να διαμηνύσουν ότι «εμείς προχωράμε και όποιος θέλει ακολουθεί». Με άλλα λόγια, να συγκροτήσουν μια συμμαχία των προθύμων εντός της Ε.Ε. που θα επιταχύνει την ολοκλήρωση σε τομείς όπως η οικονομική και νομισματική συνεργασία, η ασφάλεια, η άμυνα, η μετανάστευση, το περιβάλλον και οι νέες τεχνολογίες.
Ήδη, η αλήθεια είναι ότι έχουν αρχίσει να δημιουργούνται αρκετά «στρατόπεδα» που στόχο έχουν να διεκδικήσουν αναβαθμισμένο λόγο και ρόλο τους μήνες που έρχονται και την επόμενη ημέρα. Κάτι τέτοιο συμβαίνει, για παράδειγμα, με τις χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, τους πρώην δορυφόρους της ΕΣΣΔ, όπου ο εθνικισμός και ο ευρωσκεπτικισμός κερδίζουν ραγδαία έδαφος.
Σε κάθε περίπτωση, τους επόμενους 18 κρίσιμους μήνες, οι πάντες θα κληθούν να αποφασίσουν με ποιον θα πάνε και ποιον θα αφήσουν.
