Χρόνια ολόκληρα, δεκαετίες για την ακρίβεια, χρειάστηκαν ώστε να ανεγερθεί το Μουσείο Ακρόπολης. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής συνέλαβε την ανάγκη για τη δημιουργία του από τον Σεπτέμβριο του 1976, οριοθετώντας τον χώρο στον οποίο τελικά κτίστηκε και έκανε δύο άγονους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς. Η Μελίνα Μερκούρη, το 1989, οργάνωσε αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που είχε νικητές, οι οποίοι, όμως δεν έχτισαν το νέο μουσείο.
Οι αρχαιότητες που εντοπίσθηκαν οδήγησαν σε νέο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, και εν τέλει, 13 χρόνια πριν σαν σήμερα, με πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή και υπουργό Πολιτισμού τον Αντώνη Σαμαρά, το μουσείο άνοιξε και μπήκε αμέσως στην καρδιά του κόσμου. Τα σχέδια ήταν του Μπερνάρ Τσουμί και του Μιχάλη Φωτιάδη.
Πολυαγαπημένο, πολυβραβευμένο, μοναδικό λόγω των εκθεμάτων του και του τρόπου έκθεσης, φιλικό προς τον επισκέπτη, με νέα τεχνολογίες δίπλα στις σπουδαίες αρχαιότητες, έχει πλέον ξεπεράσει τα 16 - 17 εκατομμύρια επισκέπτες (ακριβή αριθμό αναμένουμε να μάθουμε σε αποψινή εκδήλωση) και έχει μπει στα σχέδια κάθε επισκέπτη της Αθήνας. Ταυτοχρόνως, έχει καταφέρει να προσελκύσει Ελληνες, οι οποίοι το επισκέπτονται ευχαρίστως πάνω από μία ή δύο φορές.
Με την ευκαιρία της ημέρας των γενεθλίων του Μουσείου Ακρόπολης σήμερα Δευτέρα, το εισιτήριο εισόδου στους εκθεσιακούς χώρους θα είναι μειωμένο (5 ευρώ) καθ’ όλο το ωράριο λειτουργίας του, από τις 8πμ έως τις 4μμ.
Στις 3μμ, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν στο ισόγειο του Μουσείου μουσική από το Κουιντέτο Ξύλινων Πνευστών της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών.
Παράλληλα, από σήμερα έως και τις 8 Ιανουαρίου 2023, το Μουσείο Ακρόπολης παρουσιάζει την εκθεσιακή δράση «Των Αθήνηθεν άθλων. Παναθηναϊκοί αμφορείς από το Τορόντο του Καναδά στη γενέθλια γη», με δύο εξαιρετικής τέχνης αγγεία, κατασκευασμένα στην Αττική πριν από 2.500 χιλιάδες χρόνια. Πρόκειται για παναθηναϊκούς αμφορείς, τα γεμάτα λάδι αγγεία που απονέμονταν ως έπαθλα σε νικητές των αγώνων της γιορτής των Μεγάλων Παναθηναίων.
Στη μία όψη είναι διακοσμημένα με τη μορφή της Αθηνάς Προμάχου και στην άλλη με σκηνές σχετικές με τα αγωνίσματα για τα οποία δόθηκαν ως βραβεία. Οι αμφορείς από το Βασιλικό Μουσείο του Οντάριο, τοποθετημένοι στην Αίθουσα του Παρθενώνα συνδιαλέγονται με τη ζωφόρο του μεγάλου ναού, στην οποία ο Φειδίας και οι συνεργάτες του λάξευσαν αριστουργηματικά την πομπή της γιορτής των Παναθηναίων.
Η παρουσίαση αυτή στο Μουσείο αποτελεί μία παράλληλη δράση με το Μουσείο του Οντάριο, όπου από τον Μάρτιο του 2022 εκτίθεται η Κόρη της Ακρόπολης 670. Η δράση διοργανώνεται στο πλαίσιο των πολιτιστικών ανταλλαγών μεταξύ του Μουσείου Ακρόπολης με άλλα μεγάλα μουσεία του εξωτερικού, συμβάλλοντας στην ενίσχυση των δεσμών φιλίας ανάμεσα στους λαούς.
Στο πλαίσιο της παραπάνω δράσης, την Τετάρτη 29 Ιουνίου 2022, στις 7μμ, το Μουσείο θα φιλοξενήσει στο αμφιθέατρο διάλεξη του διευθυντή του Βασιλικού Μουσείου του Οντάριο, κου Josh Basseches, με θέμα «ROM Immortal: Transforming Museum Experiences for the 21st Century».
Δεν ήταν όλη η διαδρομή του απρόσκοπτη, ούτε και έγιναν εύκολα όλα τα έργα. Τουναντίον μάλιστα, από το 1989 και μέχρι τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα, πολλοί πολέμησαν το μουσείο που έμελλε να γίνει το πρώτο σε επισκεψιμότητα στην Ελλάδα και περισσότερο βραβευμένο διεθνώς. Χαρακτηριστικός ο αριθμός 104 (και κατ’ άλλους 108). Τόσες προσφυγές έγιναν εναντίον της ανέγερσης, από τα πρωτοδικεία μέχρι τα διοικητικά εφετεία και το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ακατανόητη τακτική, την οποία στήριξε και ο τότε ΣΥΝ και κατόπιν ΣΥΡΙΖΑ σε μεγάλο βαθμό. Δεν είναι τυχαίο πως ούτε μία προσφυγή δεν έγινε δεκτή και ούτε μία φορά το μουσείο δεν έχασε δίκη. Ηταν όμως μια περίοδος γεμάτη αγκάθια και τρομερά ψυχοφθόρα, την οποία έβγαλε εις πέρας παλικαρίσια ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ακρόπολης, καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής.
Τι ζητούσαν; Άλλοι να μη χτιστεί στη θέση Μακρυγιάννη. Αλλοι να μην υλοποιηθούν τα σχέδια. Αλλοι να μη σκεπαστεί η ανασκαφή, η οποία σήμερα αποτελεί σημαντικό στοιχείο ενσωματωμένο στο ίδιο το μουσείο και στον παιδευτικό- εκθεσιακό του χαρακτήρα.
Πρόκειται για τα κατάλοιπα μιας συνοικίας των Αθηνών, τα οποία ανασκάφηκαν σε μεγάλη έκταση, με επικεφαλής της ανασκαφής την αρχαιολόγο Σταματία Ελευθεράτου. Η οποία, έχει φροντίσει σε συνεργασία με το ΔΣ και τους συνεργάτες της, για τη σωστή ανάδειξη των αρχαιοτήτων και την έξοχη παρουσίασή τους στο κοινό.
Σήμερα, το νέο Μουσείο της Ακρόπολης είναι στο σύνολό του 25.000 τ.μ. και διαθέτει εκθεσιακούς χώρους με εμβαδόν 14.000 τ.μ., δέκα φορές μεγαλύτερους από ό,τι στο παλιό Μουσείο. Το νέο Μουσείο προσφέρει όλες τις υπηρεσίες που απαιτούνται από ένα παγκόσμιο μουσείο του 21ου αιώνα. Ετσι το είχε εμπνευστεί και σχεδιάσει ο Δημήτρης Παντερμαλής, ο οποίος σήμερα, παρά τις άπειρες αντιξοότητες, σε κάθε ευκαιρία δηλώνει ευτυχής που έζησε την υλοποίηση του ονείρου του.
Καθένας μπορεί να απολαύσει πολλά από τα στοιχεία του και από τον υπολογιστή του, χάρη στα ψηφιακά προγράμματα που έχουν υλοποιηθεί. Αλλά και το έντυπο υλικό του, και τα προγράμματα για τους μικρούς φίλους, είναι πολύ ενδιαφέροντα. Επίσης σημαντική, είναι η στήριξη της Ενωσης Φίλων Ακροπόλεως.
Το Μουσείο της Ακρόπολης δεν αρέσει σε κάποιους συνδικαλιστές του πολιτισμού, όπως επίσης και σε κάποιους «ακτιβιστές», μόνο και μόνο επειδή είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου. Εχει δεχθεί πολεμική, και μάλιστα διαρκή. Δεν υπάρχει κανένας έπαινος από την πλευρά τους για το πιο αγαπητό ελληνικό μουσείο. Όλα τα βρίσκουν στραβά.
Κι όμως, το Μουσείο έχει καταφέρει από την αρχή μέχρι και να βγάζει τα έξοδά του και, με πολύ προσεκτική διαχείριση, να έχει και κάποια χρήματα στη διάθεσή του, τα οποία πηγαίνουν σε αρχαιολογικούς σκοπούς. Αυτό έγινε με τη διαμόρφωση της ανασκαφής εν υπογείω. Παρόλα ταύτα, ο ΣΥΡΙΖΑ το υποχρέωσε με νόμο να δίνει το 30% των εισπράξεών του στον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (πρώην Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων). Εγινε στο πλαίσιο της εχθρικής πολιτικής του κόμματος προς το μουσείο και ελπίζουμε ότι δεν θα ισχύσει φέτος, που τα έσοδα είναι μειωμένα λόγω της πανδημίας. Δεν έχει άλλωστε νόημα το κράτος να τα παίρνει με το ένα χέρι και να τα δίνει με το άλλο. Και θα αναγκαστεί να τα δώσει, εάν και εφόσον δεν υπάρχουν χρήματα για τις υποχρεώσεις.
Το Μουσείο Ακρόπολης απέκτησε γενικό διευθυντή ύστερα από διεθνή προκήρυξη, στην οποία πρώτευσε ένας Ελληνας. Ο καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης, επελέγη παμψηφεί και ανέλαβε τα καθήκοντά του με τη μεγαλύτερη όρεξη να κάνει άριστη δουλειά. Εχει άλλωστε όλα τα εχέγγυα από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, του οποίου υπήρξε διευθυντής και στο οποίο έκανε μοναδικές εκθέσεις. Μπροστά του ανοίγονται μεγάλες προσκλήσεις και πολλή δουλειά- και τα δύο, πάντως, δεν τον φοβίζουν, αντίθετα τον προκαλούν. Η άριστη σχέση με τον Δημήτρη Παντερμαλή, είναι επ’ ωφελεία του Μουσείου.
