Η επανατοποθέτηση των αποσπασμένων αρχαιοτήτων στον Σταθμό Βενιζέλου (Θεσσαλονίκη) βρίσκεται σε εξέλιξη και θα έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος Νοεμβρίου του 2023, το δε ποσοστό των αποσπασμένων αρχαιοτήτων που επανατοποθετούνται είναι –σύμφωνα με απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου– 92%.
Συνεπώς, η συμπρωτεύουσα, «στο τέλος του 2023, θα έχει την πρωτιά, καθώς θα διαθέτει ένα εκτεταμένο αρχαιολογικό χώρο ενταγμένο στο κέλυφος του σταθμού». Πρόκειται για «ένα εξαιρετικά σύνθετο αρχαιολογικό έργο στον αστικό ιστό της Θεσσαλονίκης, ανάλογο του οποίου δεν έχει υλοποιηθεί έως σήμερα», όπως σημείωσε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση των υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού και Υποδομών και Μεταφορών, μετά την αυτοψία της Λίνας Μενδώνη και του Υφυπουργού Υποδομών, Γιώργου Καραγιάννη, στον Σταθμό Βενιζέλου.
Η διαδικασία της επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων που αποσπάσθηκαν προσωρινά, κατά τη διάρκεια των κατασκευαστικών εργασιών, στον Σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης, εξελίσσεται με τρόπο συστηματικό και μεθοδικό, και εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος.
Η προσωρινή απόσπαση των αρχαιοτήτων είχε ξεκινήσει το 2020, η επιστροφή τους γίνεται με βάση τις αρχές της επιστήμης και της δεοντολογίας, αποτελώντας ένα μοναδικό μνημειακό σύνολο εντός του κελύφους του Σταθμού.
Πηγή: ΥΠΠΟΑ
«Εκπονήθηκαν πληρέστατες μελέτες για όλα τα αναγκαία και εκ του νόμου προβλεπόμενα στάδια, για όλη την διαδικασία της απόσπασης και της επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων υπό την εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης και την στενή συνεργασία των συναρμοδίων Διευθύνσεων του ΥΠΠΟΑ.
Το σύνολο των μελετών έτυχε των θετικών γνωμοδοτήσεων του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, αλλά και της θετικής κρίσης της ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, στο οποίο προσέφυγαν όσοι ιδεοληπτικά αντιμάχονταν την κατασκευή του σταθμού και την ολοκλήρωση του έργου», διευκρινίζει η Λίνα Μενδώνη.
Βάσει των ενεργειών του ΥΠΠΟΑ, διασώζονται και αναδεικνύονται τα τεκμήρια της μακράς ιστορικής διαχρονίας της πόλης –από την ίδρυσή της από τον Κάσσανδρο μέχρι τους τελευταίους αιώνες– με πρωτοπόρες και καινοτόμες λύσεις, αξιοποιώντας σύγχρονες τεχνικές και τεχνολογίες.
Τα έργα στον Σταθμό Βενιζέλου
Πηγή: ΥΠΠΟΑ
Αναφορικά με τα έργα στον Σταθμό Βενιζέλου, σύμφωνα με το ΥΠΠΟΑ, έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή της αποβάθρας, η τοποθέτηση της επιδομής εκατέρωθεν αυτής, καθώς και η ρευματοδότησή της. Έχει γίνει η παραλαβή και των 18 υπερσύγχρονων συρμών, ενώ πραγματοποιούνται δοκιμαστικά δρομολόγια σε όλο το μήκος της βασικής γραμμής.
Από ιστορικής πλευράς, με τις ενέργειες που έχουν γίνει στον Σταθμό Βενιζέλου, τεκμηριώνεται με απόλυτο τρόπο το σύνολο των παλαιοτέρων υποδομικών και χρονικών φάσεων της Θεσσαλονίκης, από τα ελληνιστικά χρόνια.
Mε την έρευνα που πραγματοποιήθηκε, ερευνήθηκαν άγνωστα έως πρόσφατα αρχαιολογικά πεδία καθώς, μετά την απόσπαση των στρωμάτων της ύστερης αρχαιότητας ερευνήθηκαν αρχαιότητες των ρωμαϊκών χρόνων.
Η έκταση του Σταθμού Βενιζέλου είναι 1.260 τ.μ. όμως η αρχαιολογική έρευνα κάλυψε τουλάχιστον 3.500 τ.μ. Αποκαλύφθηκε η ιδρυτική φάση της πόλης του Κασσάνδρου, η οποία αναπτύχθηκε σύμφωνα με το Ιπποδάμειο σύστημα, στους ίδιους οδικούς άξονες, με μικρές μετατοπίσεις. Αποκαλύφθηκαν τα στρώματα της ελληνιστικής και ρωμαϊκής κεντρικής οδού, η οποία στα νότια πλαισιωνόταν με την πεσσοστήρικτη στοά, που εξασφάλιζε την πρόσβαση προς την οικοδομική νησίδα.