Στην αυγή της νέας χρονιάς, μια έκθεση που φέρνει δύο μεγάλα ονόματα μονοπωλεί το ενδιαφέρον του φιλότεχνου κοινού. Επιλεγμένα έργα από τα πρώτα είκοσι χρόνια δημιουργίας του Αλέκου Φασιανού (1935-2022) πρόκειται να παρουσιαστούν στο Μουσείο του Γιώργου Μπουζιάνη στη Δάφνη (10/1 τα εγκαίνια). Το γεγονός έχει τη δυναμική της ματιάς ενός ενεργού συλλέκτη με προσεκτικές επιλογές και στιβαρές προτάσεις στη σύγχρονη εικαστική πραγματικότητα. Ο Κυριάκος Τσιφλάκος που είχε βοηθήσει πέρυσι στην ανάδειξη του φωτογραφικού έργου του Γιώργου Τουρκοβασίλη, φέτος συμπράττει με τον θεωρητικό Φοίβο Κυπραίο και το μουσείο της Δάφνης.
Η πορεία βεβαίως του Αλέκου Φασιανού που «έφυγε» ακριβώς πριν από ένα χρόνο, υπήρξε πολύ διαφορετική από αυτή του Μπουζιάνη. Χάρηκε μια πλειάδα εκθέσεων στην Ελλάδα μα και στο εξωτερικό, το έργο του βρήκε διεθνή αναγνώριση και τιμήθηκε γενναιόδωρα όσο ζούσε από την ελληνική πολιτεία.
Αντιθέτως, η μοίρα δεν στάθηκε το ίδιο ευνοϊκή με τον Μπουζιάνη (1885-1959). Παρόλο που ο δάσκαλος έχει εγγεγραμμένο πλέον το στίγμα του και το ειδικό βάρος του στη νεότερη εικαστική ιστορία μας, ο ίδιος δοκιμάστηκε σκληρά όσο ζούσε. Το έργο του θα μπορούσε να σταθεί ισότιμα δίπλα στους κορυφαίους Ευρωπαίους δημιουργούς και είναι κρίμα που δεν εκτίθεται σε όλα τα μεγάλα μουσεία.
Αλέκος Φασιανός «Πορτραίτο γυναίκας» (1980 περ.) Λιθογραφία, 43 x 32 εκ.
Δεν πρόκειται, όμως, για αντιπαράθεση του έργου δύο μεγάλων καλλιτεχνών. Όπως μας πληροφορούν οι εκθέτες, αφετηρία αποτέλεσε η σημαντική ζωγραφική διαφοροποίηση στη δημιουργία της ανθρώπινης φιγούρας ανάμεσα στον Μπουζιάνη και τον Φασιανό, από την ακαδημαϊκή της μορφή στη μοντέρνα της εκδοχή. Και επειδή πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές καλλιτεχνικές προσωπικότητες, θα συμπληρώναμε και το στοιχείο της Δάφνης που ετοιμάζεται να δεχτεί τα έργα του Φασιανού.
Πρόκειται για μία συνοικία που ο λαϊκός της χαρακτήρας πήγαινε στον δημιουργό. Μπορεί να μην είναι οι ίδιοι άνθρωποι, αλλά έχουν τα ίδια πρόσωπα. Μπορούμε δηλαδή ακόμη να φανταστούμε τους ποδηλάτες του ζωγράφου να περνούν από τους στενούς δρόμους ή την κεντρική πλατεία της Δάφνης και να φουμάρουν, να χάνονται και να έρχεται σε μας ο καπνός τους, ο κυματισμός της εσάρπας τους και των μαλλιών τους που τα παίρνει ο άνεμος, πώς οι άνθρωποι βγάζουν φτερά και γίνονται άγγελοι, πετούν να ξεφύγουν από τα δεσμά της πόλης για να πάνε αλλού.
Αλέκος Φασιανός, «Κόκκινη μορφή» (1980 περ.) Ακρυλικά σε χαρτί επικολ. σε μουσαμά, 104 x 51 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Ο Φασιανός παρατηρούσε τον κόσμο προσεκτικά και προσπαθούσε να αποδώσει την καθημερινότητα των ανθρώπων με έναν τρόπο ποιητικό και ταυτόχρονα πρωτότυπο. Ζωγράφιζε σχεδιάζοντας και έδινε προβάδισμα στη διατύπωση της εικόνας-μορφής, όπως ο Μπουζιάνης. Σε αντίθεση, όμως, με τον Μπουζιάνη, τα περιγράμματά του είναι λιτά και καθαρά. Όταν ανακάλυψε τη μονοκοντυλιά, τη γραμμή που μοιάζει με τη ζωγραφική των παιδιών, την κράτησε ως το τέλος.
O κόσμος των εικόνων του, απόμακρος από καθετί άμορφο ή δυσερμήνευτο και η πινελιά και ο ρυθμός του χρώματος των έργων μαρτυρούν την ψυχική του ευεξία και την αισιοδοξία του.
«Ο ζωγράφος όταν είναι νέος μοιάζει με το ποτάμι που βρίσκεται κοντά στην πηγή. Έχει ορμητικότητα που παρασύρει τα πάντα: τις πέτρες, τα ξύλα. Σιγά σιγά όπως το ποτάμι προχωρά, ηρεμεί και κυλά κατασταλαγμένο» είχε πει ο ίδιος ο Φασιανός. Με ενδιαφέρον αναμένουμε να δούμε από κοντά τα έργα της νιότης τους ζωγράφου, ενώ αρχειακό υλικό θα προβάλλεται στο αμφιθέατρο του Μουσείου Μπουζιάνη.
Αλέκος Φασιανός: (1) «Ο τρίτος πετεινός» (Μελάνι σε χαρτί 17 x 16 εκ., c. 1960. Ιδιωτική συλλογή.) (2Α) «Σκηνή στην παραλία» ( Μελάνι σε χαρτί 11,5 x 6,5 εκ., c. 1960. Ιδιωτική συλλογή)
Η αφιερωματική έκθεση στον Αλέκο Φασιανό γίνεται σε συνεργασία με την οικογένειά του και το Αlekos Fassianos Estate.
Έως 30/03/2023. Ημέρες και ώρες λειτουργίας του Μουσείου Μπουζιάνη: Πέμπτη – Κυριακή: 12:00-16:00. Διεύθυνση Γ. Μπουζιάνη 27-31, Δάφνη. Για προγραμματισμένες ξεναγήσεις: 6944670324/ 6942480648
* Κεντρική φωτογραφία: Αλέκος Φασιανός, «Σαπφώ και Σελήνη» (1980 περ.) Επιζωγραφισμένο λινόλαιο (E.A.) 67 x 76 εκ. Ιδιωτική συλλογή