«Σπίτι» των μαέστρων το πόντιουμ, «σπίτι» μίας ορχήστρας ένας οργανισμός που μπορεί να διασφαλίζει την απρόσκοπτη λειτουργία της. Ιδρυθείσα το 1991 από τον Σύλλογο Φίλων της Μουσικής, η Καμεράτα - Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής κλήθηκε να υπηρετήσει την κλασική μουσική στην Ελλάδα και να ολοκληρώσει την αποστολή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών συμπληρώνοντας το πολύπλευρο έργο του με μια resident ορχήστρα υψηλού επιπέδου.
Σημειώνοντας πρωτιές σε Ελλάδα και εξωτερικό για τη δράση της, και έπειτα από προσκόμματα τα οποία επί σειρά ετών ταρακούνησαν τη λειτουργία της, ενίοτε με το μουσικό σύνολο να συνεχίζει υπό άλλη ονομασία, η Καμεράτα - Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής επιστρέφει στον φυσικό – και γενέθλιό της – χώρο, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, κάνοντάς το «πλουσιότερο». Με την επιστροφή της, παρουσιάζει ένα ποιοτικό, καλλιτεχνικό πρόγραμμα για τη σεζόν 2024-2025, στοχεύοντας στην επανατοποθέτησή της στο πολιτιστικό τοπίο στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με ανανεωμένο και δυναμικό στίγμα.
Χρειάστηκαν πολυετείς προσπάθειες, η πρωτοβουλία και η στήριξη του υπουργείου Πολιτισμού και η συνεργασία των Διοικητικών Συμβουλίων του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Αθηνών (ΟΜΜΑ) και του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής, καθώς και δύο νομοθετικές παρεμβάσεις, ώστε να γίνει εφικτή η σύσταση του 18μελούς πυρήνα της Ορχήστρας· συγκροτείται από μουσικούς του αρχικού σχήματος που μεταφέρθηκαν στον ΟΜΜΑ και από νεότερους που επελέγησαν κατόπιν ακροάσεων.
Η Ορχήστρα θα συνεργάζεται με διακεκριμένους μουσικούς διεθνούς βεληνεκούς, ανάλογα με τις ανάγκες του εκάστοτε προγράμματος, όπως ανακοινώθηκε κατά τη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών από τον πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΜΜΑ, Νίκο Πιμπλή, τον καλλιτεχνικό διευθυντή του ΟΜΜΑ, Γιάννη Βακαρέλη, το μέλος του ΔΣ του ΟΜΜΑ, Πάνο Δημαρά, και τον διευθυντή και αρχιμουσικό της Καμεράτας, Γιώργο Πέτρου. Ο τελευταίος, από το 2012 που είναι επικεφαλής της Ορχήστρας, την έχει οδηγήσει σε θεαματική συναυλιακή πορεία διεθνώς (Σκάλα του Μιλάνου, Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ, BBC Proms, Θέατρο Ηλυσίων Πεδίων, Κονσέρτχεμπαου του Άμστερνταμ κ. ά.) και έχει πραγματοποιήσει μαζί της βραβευμένες ηχογραφήσεις, σε συνεργασία με σημαντικές δισκογραφικές εταιρείες (Deutsche Grammophon, Decca).
Ο Γ. Πέτρου διευθύνει την Καμεράτα - Ορχήστρα Φίλων της Μουσικής @akriviadis.gr. Πηγή φωτ.: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Όπως ο Π. Δημαράς υπενθύμισε, «με την ώθηση που της έδωσε (σ.σ της Καμεράτας) ο πρώτος της καλλιτεχνικός διευθυντής, Αλέξανδρος Μυράτ, και στη συνέχεια εξαίρετοι διεθνείς μουσικοί, η Καμεράτα συνεργάστηκε με αναγνωρισμένους σολίστ και ταξίδεψε συστήνοντας την κλασική μουσική σε όλη την Ελλάδα με συναυλίες και εκπαιδευτικά προγράμματα, δημιουργώντας μια νέα γενιά ακροατών» τονίζοντας τη «συγκίνηση να τη βλέπουμε να ξεπερνάει τις δυσκολίες και να μπορεί ξανά να υπηρετήσει την αποστολή της».
«Η νέα Καμεράτα μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάδοση της κλασικής μουσικής και σε περιοχές εκτός Αθηνών, οργανώνοντας συναυλίες και περιοδείες», είπε από την πλευρά του ο Γ. Βακαρέλης, και συνέχισε: «λόγω της ευελιξίας της φαίνεται ιδανική για την παρουσίαση έργων ιστορικής ερμηνευτικής αλλά και σύγχρονων Ελλήνων και ξένων συνθετών, δημιουργώντας πλατφόρμες για τη νέα γενιά καλλιτεχνών. Αυτό θα συμβάλει στη σύνδεση της κλασικής παράδοσης με τις σύγχρονες τάσεις και στην ανάπτυξη της ελληνικής δημιουργικότητας».
Ο Γ. Πέτρου διευθύνει την Καμεράτα - Ορχήστρα Φίλων της Μουσικής. Πηγή φωτ.: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Αξίζει, στο σημείο αυτό, να γίνει μία αναφορά στις πρωτιές του μουσικού συνόλου για τα μόλις 33 έτη «ζωής» της. Είναι η πρώτη ελληνική ορχήστρα που εμφανίστηκε στα περίφημα BBC PROMS, στο Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ, στην εμβληματική Σκάλα του Μιλάνου, καθώς και το πρώτο ελληνικό σύνολο που ηχογράφησε με τους δισκογραφικούς κολοσσούς Deutsche Grammophon και Decca.
Σημαντικό επίτευγμα για την Ορχήστρα αποτελεί επίσης το γεγονός ότι οι θεατές του μουσικού τηλεοπτικού καναλιού ΜΕΖΖΟ ψήφισαν την παράσταση «Αλέξανδρος» του Χαίντελ ως την καλύτερη παραγωγή όπερας του 2012, ανάμεσα σε παραγωγές διάσημων λυρικών θεάτρων και σπουδαίων καλλιτεχνικών θεσμών της Ευρώπης.
Ακόμη, υπήρξε η πρώτη ελληνική ορχήστρα που ανέβασε με επιτυχία παραγωγές συμφωνικού μιούζικαλ, δημιουργώντας νέα δεδομένα στην Ελλάδα για το συγκεκριμένο μουσικό είδος. Ακόμη μία πρωτιά: η Ορχήστρα, κατά την περίοδο της πανδημίας, μαγνητοσκόπησε και παρουσίασε διαδικτυακά σε διαδραστική προβολή 360 μοιρών την «Ενάτη συμφωνία» του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν με δωρεάν streaming για το κοινό.
Αν μη τι άλλο, μία Ορχήστρα που αξίζει της προσοχής μας και επανασυστήνεται στο κοινό ως Ορχήστρα του Μεγάρου δίδοντας συναυλία στις 30 Νοεμβρίου (20:30) οπότε και εκκινεί η δράση της για την καλλιτεχνική περίοδο 2024-2025. Στην Αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης», το αθηναϊκό σύνολο στρέφει και πάλι το ενδιαφέρον του σε έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της οργανικής μπαρόκ μουσικής, τα Βρανδεμβούργια κοντσέρτα του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, τα οποία θα ερμηνεύσει σε όργανα εποχής.
Ακολουθούν οι συναυλίες «Χριστούγεννα στις Βερσαλλίες του Βασιλιά-Ήλιου» (σε όργανα εποχής, 27/12), «Πρωτοχρονιά με άρωμα Βιέννης», μία εορταστική βραδιά στο πνεύμα της παράδοσης της πρωτοχρονιάτικης συναυλίας της Φιλαρμονικής της Βιέννης (4/1/2025), «Συμφωνικές ροκ μεταμορφώσεις» (19/2/2025), «Μίκης Θεοδωράκης: Η αρχή και το τέλος, Αποκάλυψη-Ωδή στον Μπετόβεν, Ραψωδία» (17/3/2025) και «H Ανάσταση» (σε όργανα εποχής), ορατόριο σε δύο μέρη του Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ (14/4/2025).
Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής
Η χρονολογία στο ημερολόγιο είναι το 1991, έτος κατά το οποίο ολοκληρώθηκε η κατασκευή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Ο Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής ιδρύει την Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής για να λειτουργήσει ως μόνιμη ορχήστρα του Μεγάρου Μουσικής της πρωτεύουσας. Αρχιμουσικοί της διετέλεσαν ο Αλέξανδρος Μυράτ (1991-2009), ο Σερ Νέβιλ Μάρρινερ, που υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής της για το διάστημα 2000-2001 και στη συνέχεια επίτιμος πρόεδρός της (2001-2007), και ο Βρετανός μαέστρος Κρίστοφερ Ουόρρεν-Γκρην κατά την περίοδο 2004-2009.
Χορηγός της Καμεράτας από το 1994 και επί 16 συνεχή χρόνια υπήρξε η Eurobank-Ευρωεπενδυτική τράπεζα, ενώ από το 2011 έως το 2013 το Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης προσέφερε στην Ορχήστρα τριετή χορηγία.
Η ίδρυση της Ορχήστρας, σε συνδυασμό με την πρότυπη λειτουργία και την υψηλή της ποιότητα, δημιούργησαν νέα δεδομένα για τη μουσική ζωή της χώρας. Με έδρα το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, σταδιακά οι δραστηριότητες της Ορχήστρας άρχισαν να επεκτείνονται σε όλη την Ελλάδα αλλά και εκτός συνόρων.
Σημαντικό ότι, με τον Γιώργο Πέτρου επικεφαλής της Ορχήστρας από το 2012, η Καμεράτα κερδίζει διεθνή αναγνώριση υπό την ονομασία Armonia Atenea. Αναπτύσσει εξειδίκευση στις ιστορικές πρακτικές ερμηνείας και παρουσιάζει το ρεπερτόριο του 18ου και 19ου αιώνα με μια εντελώς νέα οπτική. Για πρώτη φορά ακούγονται από ελληνικό μουσικό σύνολο στην Αθήνα έργα Μότσαρτ και Μπετόβεν σε όργανα εποχής, ενώ η Oρχήστρα ερμηνεύει ένα ρεπερτόριο ιδιαίτερα τολμηρό, με έμφαση στην ελληνική μουσική παραγωγή.
Σύντομα, η Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής γίνεται το αγαπημένο σύνολο του ελληνικού κοινού και, εκτός από τις τακτικές συναυλίες της στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, εμφανίζεται επίσης στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
Τάχιστα, η φήμη της εξαπλώνεται πέρα από τα σύνορα της χώρας, και είναι η πρώτη φορά που μια ελληνική ορχήστρα γίνεται τόσο δημοφιλής στο εξωτερικό, ώστε να προσκαλείται επανειλημμένα σε ιστορικούς συναυλιακούς χώρους της Ευρώπης.
Συναυλία της Καμεράτας - Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, 13 Φεβρουαρίου 2017 @akriviadis.gr. Πηγή φωτ.: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Όσο για τον αρχιμουσικό της, τον Γιώργο Πέτρου, έχει διαγράψει λαμπρή διεθνή σταδιοδρομία, και θεωρείται ένας από τους πιο σπουδαίους σύγχρονους ερμηνευτές της μουσικής του 18ου αιώνα καθώς και της όπερας της εποχής του μπελκάντο. Έχει στο ενεργητικό του μία υποψηφιότητα για Grammy και ένα βραβείο ECHO CLASSIC.
Κεντρική φωτ.: Ο Γ. Πέτρου διευθύνει την Καμεράτα - Ορχήστρα Φίλων της Μουσικής, 19/11/2017 @akriviadis.gr Πηγή φωτ.: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών/ megaron.gr