Η ατζέντα της εβδομάδας: Μ. Θεοδωράκης, Μαρία Κάλλας, Γ. Γαΐτης
Πολιτισμός

Η ατζέντα της εβδομάδας: Μ. Θεοδωράκης, Μαρία Κάλλας, Γ. Γαΐτης

Η παρουσίαση ενός βιβλίου για το τραυματισμένο έθνος των Γερμανών, μία αναδρομική έκθεση του Γιάννη Γαΐτη, συναυλίες-αφιερώματα στον Μίκη Θεοδωράκη και την Μαρία Κάλλας όπως και το μιούζικαλ «Το Φάντασμα της όπερας» είναι ορισμένες από τις εκδηλώσεις που αναφέρουμε παρακάτω, και ορισμένες μόνο από τις δεκάδες εκδηλώσεις πολιτιστικού περιεχομένου που πραγματοποιούνται στην Αθήνα από τις 4 έως τις 10 Φεβρουαρίου.

Ας μη λησμονούμε την τελετή έναρξης της 2023 Ελευσίς, Πολιτιστική Πρωτεύουσα Ευρώπης, που θα πραγματοποιηθεί στις 4 Φεβρουαρίου στην Ελευσίνα, όπου θα την παρακολουθήσουμε και θα αναφερθούμε εκτενώς σε επόμενο σημείωμά μας.

Με το παρόν σημείωμα «εγκαινιάζεται» μία νέα στήλη στην ενότητα πολιτισμού του Liberal, «Η ατζέντα της εβδομάδας»· θα ανεβαίνει σε εβδομαδιαία βάση, κάθε Παρασκευή, και θα περιλαμβάνει επιλογές από παρουσιάσεις βιβλίων, εκθέσεις, συναυλίες, μουσικές και θεατρικές παραστάσεις, μεταξύ άλλων.

Βιβλίο

Δύο παρουσιάσεις βιβλίων μας κέντρισαν το ενδιαφέρον για αυτό το Σαββατοκύριακο. Στις 4 Φεβρουαρίου (12.00) οι Στάντης Ρ. Αποστολίδης και Σίσσυ Παπαδάκη θα συζητήσουν στο βιβλιοπωλείο «Gutenberg» (Διδότου 37, Αθήνα) για το βιβλίο του Χορστ Κρίγκερ «Το διαλυμένο σπίτι» (μετάφραση: Σίσσυ Παπαδάκη).

Η έκδοση του βιβλίου, το 1966, «έσκισε» ένα πέπλο σιωπής καθότι μέσα από τις σελίδες του αποκάλυπτε αλήθειες του τραυματισμένου έθνους των Γερμανών και της ανόδου του ναζιστικού καθεστώτος. Ήταν ο λόγος για τον οποίο το βιβλίο βρέθηκε για δεκαετίες εκτός κυκλοφορίας, έως το 2019, οπότε και επανεκδόθηκε και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες.

Την ίδια ημέρα (4 Φεβρουαρίου, 19.00) οι εκδόσεις «Πατάκη» διοργανώνουν στο Κέντρο Τεχνών «Μετς» (Ευγενίου Βουλγάρεως 6) εκδήλωση για το σύνολο του έργου του Ισίδωρου Ζουργού. Αποσπάσματα των έργων του θα διαβάσουν οι ηθοποιοί Μαρβίνα Πιτυχούτη και Χάρης Παπανικολάου. Μεταξύ άλλων, ο συγγραφέας έχει γράψει τα μυθιστορήματα «Φράουστ», «Αποσπάσµατα από το βιβλίο του ωκεανού», «Στη σκιά της πεταλούδας», «Η αηδονόπιτα».

Μουσεία - Εκθέσεις

Πρώτη Κυριακή του Φεβρουαρίου και η είσοδος στους αρχαιολογικούς χώρους, τα μουσεία και τα μνημεία που υπάγονται στο Δημόσιο (Υπουργείο Πολιτισμού) είναι ελεύθερη, όπως είθισται την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα το διάστημα μεταξύ 1 Νοεμβρίου και 31 Μαρτίου εκάστου έτους.

Οι επισκέπτες του Μουσείου Ακρόπολης εκτός από την περιήγησή τους στις συλλογές του, μπορούν να λάβουν μέρος στη νέα θεματική παρουσίαση «Ο κόσμος της εργασίας στην αρχαία Αθήνα» που ξεκινά αυτή την Κυριακή και θα επαναλαμβάνεται κάθε Κυριακή στην Αίθουσα της αρχαϊκής Ακρόπολης.

Ιστορίες για τους ανθρώπους που εργάζονταν στην αρχαία Αθήνα αφηγούνται αντικείμενα του Μουσείου και τρία πήλινα αγγεία από το Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστόνης, ενώ οι αρχαιολόγοι του Μουσείου που μετέχουν σε κάθε ξενάγηση (κάθε Κυριακή: ελληνικά-13.00, αγγλικά-11.00) απαντούν σε ερωτήματα όπως ποιοί ήταν, ποια επαγγέλματα ασκούσαν και με τι μέσα, πώς συνέβαλαν στις κοινωνικές και πολιτικές ζυμώσεις και πώς επηρέασαν τις εξελίξεις της εποχής τους.

Οι εγγραφές στη θεματική παρουσίαση γίνονται την ημέρα της παρουσίασης στο Γραφείο Πληροφοριών του Μουσείου. Έως 30 επισκέπτες ανά παρουσίαση, τηρείται σειρά προτεραιότητας. Πληροφορίες: www.theacropolismuseum.gr

Ο κόσμος της εργασίας στην αρχαία Αθήνα © Μουσείο Ακρόπολης. Φωτογραφία Πάρις Ταβιτιάν

Αναδρομική έκθεση του Γιάννη Γαΐτη με τίτλο «Η ουσία του απρόσωπου» εγκαινιάζεται την Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη (Βασιλίσσης Σοφίας 9 &, Μέρλιν 1), επί τη ευκαιρία των 100 χρόνων από τη γέννηση του δημιουργού. Παρουσιάζονται αντιπροσωπευτικά έργα της εξελικτικής του πορείας, με τη συνδρομή της κόρης του, Λορέττας Γαΐτη. (βλ. «Η ''πορεία'' του Γαΐτη απέναντι από το Σύνταγμα»)

Την επομένη, Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου (18.00-22.00) εγκαινιάζονται στην «Evripides Art Gallery» (Ηρακλείτου 10) οι εκθέσεις «Στοχαστικά Είδωλα» του Ανδρέα Νικολάου και «Στα μονοπάτια της Αρκαδίας» του Στόγιαν Ντόνεφ.

Έργο του Στόγιαν Ντόνεφ. Πηγή: Evripides Art Gallery

Οι ανθρώπινες φιγούρες του Νικολάου, γυμνές και απαλλαγμένες από οποιοδήποτε φόντο, καταδεικνύουν την ουσία της ανθρώπινης φύσης. Οι τοπιογραφίες του Ντόνεφ αποτυπώνουν την ομορφιά του τοπίου και καλούν τον θεατή σε μια νοητή περιπλάνηση με βαθύτερους συμβολισμούς.

Θέατρο

Δεκάδες είναι οι παραστάσεις που συνεχίζονται στα θέατρα της πρωτεύουσας. Μεταξύ άλλων, προτείνουμε το μιούζικαλ «Τα Φώτα της πόλης» που ανεβαίνει έως τις 5 Φεβρουαρίου στο Εθνικό Θέατρο - Θέατρο Rex. Ένα μιούζικαλ χωρίς φωνή που πραγματεύεται την κοινωνική αδικία αλλά και την άδολη αγάπη (βλ. «Τα Φώτα της πόλης: Ένα διαφορετικό μιούζικαλ στο ''Rex''»)

Στιγμιότυπο από την παράσταση «Τα Φώτα της πόλης» © Κάρολ Γιάρεκ

Επιστρέφει στην Αθήνα την Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου και επαναλαμβάνεται έως τις 26 Φεβρουαρίου το μιούζικαλ «Το Φάντασμα της όπερας» του Άντριου Λόυντ Βέμπερ, με τους πρωταγωνιστές του West End του Λονδίνου. Το μιούζικαλ ανεβαίνει στο Christmas Theater (Λεωφ. Βεΐκου 137, Γαλάτσι, 211 7701700) και τον Μάρτιο θα «ταξιδέψει» στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιαστεί στο Μέγαρο Μουσικής της πόλης.

Μουσική

Ποικίλες είναι οι μουσικές εκδηλώσεις - συναυλίες αυτής της εβδομάδας: για τον Μίκη Θεοδωράκη, την Μαρία Κάλλας, κλασική και τζαζ μουσική.

Στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (ΜΜΑ), στη συναυλία-αφιέρωμα αφιέρωμα «Μίκης, αυτός ο γνωστός άγνωστος», η Μαρία Φαραντούρη ερμηνεύει (4 Φεβρουαρίου, 20.00) σε πανελλήνια πρώτη την καντάτα-τραγούδι ποταμό «Ο Επιζών» σε ποίηση του Τάκη Σινόπουλου που μελοποίησε ο Θεοδωράκης το 1969 κατά τη διάρκεια της εξορίας του στη Ζάτουνα.

Ακόμη, η διεθνώς αναγνωρισμένη ερμηνεύτρια και ο διακεκριμένος βαθύφωνος Τάσος Αποστόλου ερμηνεύουν τραγούδια του Μ. Θεοδωράκη από τους κύκλους «Οδύσσεια», «Poetica», «Asmata», «Σερενάτες», «Μαουτχάουζεν», «Μπαλάντες» καθώς και τραγούδια σε ποίηση Κάλβου, Σεφέρη, Ελύτη, Ρίτσου, Λόρκα, Αναγνωστάκη, Γκάτσου, μεταξύ άλλων. Το 7μελές μουσικό σύνολο διευθύνει ο Αχιλλέας Γουάστωρ (ενορχηστρώσεις), συμμετέχει η Χορωδία της ΕΡΤ.

Μίκης Θεοδωράκης και Μαρία Φαραντούρη. Από το αρχείο Μίκης Θεοδωράκης. Πηγή: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Την Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου (20.30) η βραβευμένη σολίστ των κρουστών Βανέσσα Πόρτερ ερμηνεύει έργα των Γιώργου Απέργη, Salvatore Sciarrino, Alexander Sandi Kuhn, David Lang, Emil Kuyumcuyan, Vinko Globokar και δικές της συνθέσεις, και με τη σύμπραξη του sound master Daniel Mudrack (electronics), αφηγείται τα συναισθήματα όσων επηρεάζονται από τη μουσική.

Η συναυλία δίνεται στο πλαίσιο της σειράς Rising Stars του ΜΜΑ και της συνεργασίας του με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Κέντρων Συμφωνικής Μουσικής.

Στον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός» (Πλ. Αγίου Γεωργίου Καρύτση 8, Αθήνα, 210 3221917) οι μουσικοί της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών Βασίλης Σούκας (βιολί), Αντίλοχος Τρανός (βιόλα) και Αστέριος Πούφτης (βιολοντσέλο) ερμηνεύουν (6 Φεβρουαρίου, 20.30) έργα διαπρεπών συνθετών του 20ού αιώνα: των Νίκου Σκαλκώτα, Ζόλταν Κόνταϋ, Άλφρεντ Σνίτκε και Σοφίας Γκουμπαϊντουλίνα.

Στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας» (Ακαδημίας 59, 210 3642540), η Συμφωνική Ορχήστρα και η Χορωδία του Δήμου Αθηναίων δίνουν (9 Φεβρουαρίου, 20.30) μία συναυλία-φόρο τιμής στη Μαρία Κάλλας με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννησή της.

H Μαρία Κάλλας σε συναυλία στη Βοστώνη, 28 Φεβρουαρίου 1974. Πηγή: ΑΡ / J. Walter Green

Το πρόγραμμα της συναυλίας περιλαμβάνει άριες και αποσπάσματα από όπερες τις οποίες ερμήνευσε η Κάλλας, μεταξύ άλλων έργων των Βέρντι, Γκλουκ, Κερουμπίνι, Μασκάνι, Μότσαρτ, Μπελίνι, Μπετόβεν, Ντονιτσέττι, Πουτσίνι, Ροσσίνι. Ερμηνεύουν οι σολίστ Καρίν Ντεσαγιέ (μέτζο-σοπράνο), Κλάρα Κολόνιτς (σοπράνο), Μαριτίνα Ταμπακοπούλου (σοπράνο), διευθύνει ο Ιταλός αρχιμουσικός Σεμπαστιάνο Ρόλλι.

Όσο για τους λάτρεις της τζαζ μπορούν να παρακολουθήσουν συναυλία τζαζ και ηλεκτρονικής μουσικής που θα δοθεί (4 Φεβρουαρίου, 21.30) από τους Λευτέρη Χριστοφή (κιθάρα, σύνθεση), Kevin Yost  (ντράμερ, DJ) και Μάνο Λούτα (μπάσο) στο Jazzèt Music Hall (Καραϊσκάκη 99, Χαϊδάρι, 2105815626).

Όπως και συναυλία των Μάρθας Μαυροειδή (φωνή, ηλεκτρική λάφτα), Γιάννη Παπαδόπουλου (πιάνο), Γιώργου Βεντουρή (κοντραμπάσο) και Δημήτρη Κλωνή (τύμπανα), που θα δοθεί (5 Φεβρουαρίου, 21.00) στον Φάρο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (Λεωφ. Συγγρού 364), στο πλαίσιο της σειράς συναυλιών Jazz Chronicles. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μουσικες από τα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή, την Ανατολική Μεσόγειο και jazz συνθέσεις.

Ακόμη, έως τις 5 Φεβρουαρίου πραγματοποιείται στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων το Vinyl Market. Εμπλουτισμένο με νέες συλλογές, καινούριες κυκλοφορίες βινυλίου αλλά και πολλά άλλα μουσικά εκθέματα, περιλαμβάνει δίσκους από όλα τα είδη της μουσικής: Rock, soul, funk, jazz, latin, blues, ethnic, electronica, κ.ά.

Κεντρική φωτογραφία: Έργο του Ανδρέα Νικολάου. Πηγή: Evripides Art Gallery