Φαντάζομαι τη Μαρία παιδί στην ακροθαλασσιά να ταξιδεύει το βλέμμα της. Μοιάζει γαλάζια, αλλού πιο πράσινη, κι αλλού το ‘βλεπε ότι μπορούσε να γίνει καυτό χυμένο μολύβι. Πάνω της ο ουρανός, έδειχνε να την παρατηρεί και να ντύνεται κατά το κέφι της. Με αυτό το αίσθημα η ζωγράφος επιχειρεί να γράψει τη «νηνεμία» σε μια σειρά από έργα που μόνο κατ’ όνομα υποψιάζουν για την άπνοια στη θάλασσα που καταυγάζει η ζωγραφική της.
Από νωρίς την απασχολεί η απόδοση του χώρου. Όμως όχι σαν τα tromp-l’oeil των παλιών μαστόρων, αλλά παραστάσεις ενός χώρου απαλλαγμένου από όλα τα αντικείμενα που συνήθως τον γεμίζουν, από όλους τους ορίζοντες που τον ορίζουν – ενός χώρου αφηρημένου όπου το χρώμα ρέει διεκδικώντας τη δική του υπόσταση στον χώρο.
Στο ψηφιακό τοπίο η ζωγράφος αλιεύει το υλικό της, φωτιστικές επιθετικότητες, ένα χείμαρρο εικόνων και σημάτων που μεταμορφώνουν το βλέμμα του ανθρώπου και το προκαθορίζουν. Πιστή στα παραδοσιακά μέσα της τέχνης της γι’ αυτό και κόντρα στο ρεύμα της εποχής που θέλει την ολοκλήρωση του έργου με εργαλεία ψηφιακά, προχωρά με συνέπεια στη δημιουργία ενός χώρου που στην επιφάνειά του καθρεφτίζεται μια άλλη «φύση».
Μαρία Βύρρα, «Ruby, blue and green-last photo together» (100X60 cm, λάδι σε καμβά, 2022)
Σε αυτήν την πλημμυρίδα του χρώματος που στα μάτια μας προβάλλει ηλεκτροφόρο, η ζωγράφος πακτώνει μορφές στα όρια της παραστατικής ζωγραφικής. Στη μνημειακή σε διάσταση σύνθεση με τις τρεις ολόσωμες φιγούρες, οι γυναίκες είναι υπαρκτές ως θέμα, αλλά όχι με σάρκα και οστά. Γυναίκες που δοξολογούν και ταυτόχρονα πενθούν το σώμα, ηδυπαθές, ανθηρό, τόπο μυστικιστικής μέθεξης και συνάμα πεδίο φθοράς και κέλυφος ατέλειας που η καλλιτέχνις εμφατικά τονίζει με σβησίματα ή χρωματικές επικαλύψεις.
Αλλού, μες στο πηχτό σκοτάδι, το βλέμμα μας ακολουθεί αυτό της τυλιγμένης στην αχλύ του χρώματος γυναίκας, εκεί όπου το άγνωστο κρύβεται και είναι αυτό που επιταχύνει τους παλμούς της καρδιάς μας. Άλλοτε πάλι, η φιγούρα μοιάζει να χάνει την ανθρώπινη υπόστασή της, να χωνεύεται μέσα στο περιβάλλον ή, αντιστοίχως, ν’ αναδύεται από την πάστα του χρώματος. Όλα τους μοιάζουν στατικά, γαληνεμένα πορτρέτα που, όμως, βράζουν εσωτερικά την ώρα πριν την τρικυμία.
Κάθε δημιουργός ρίχνει τον εαυτό του στο έργο του με πιο εμφανή την αυτοπροσωπογραφία. Υπάρχουν, όμως, και έργα κρυπτικά, βαθιά εσωτερικά που φτάνουν στον πυρήνα της ύπαρξής του. Έτσι βλέπω το «measure that», μια αλληλοπροσωπογραφία όπου η ζωγράφος αναμετριέται με το «είναι» του χρώματός της.
Μαρία Βύρρα, «Measure that» (40cmx30cm, λάδι σε καμβά, 2021)
Η υποβολή για κάτι διαφορετικό από την πραγματικότητα, στο μεταίχμιο της ψηφιακής συνθήκης, είναι παρούσα εδώ και από αυτή τη νέα διατύπωση γεννιέται η προσωπικότητα της Μαρίας Βύρρα. Ζωγράφος που κουβαλά την παράδοση του εξπρεσιονισμού με χαρακτήρα σύγχρονο που την κάνει εικονογράφο του καιρού μας. Ζωγράφος που το βλέμμα της πάει πιο πέρα το δικό μας, πίσω στα χρόνια όπου δίναμε σχήμα στα σύννεφα και χρώμα στη θάλασσα.
Η ταυτότητα της ζωγράφου
Η Μαρία Βύρρα γεννήθηκε στην Αθήνα το 1984. Το 2013 αποφοίτησε από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας με πτυχίο στη Ζωγραφική (Καθηγητές Μιχάλης Μανουσάκης και Πάνος Χαραλάμπους), ενώ παρακολούθησε Γλυπτική με τους καθηγητές Νίκο Τρανό – Θεόδωρο Παπαγιάννη και Σκηνογραφία με την Λίλυ Πεζανού.
Αρχικά σπούδασε στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Δομικών έργων του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις, ενώ έργα της βρίσκονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
«Νηνεμία» της Μαρίας Βύρρα στην Artzone42 gallery: Λεωφόρος Βασιλέως Κωνσταντίνου 42, Αθήνα, Διάρκεια έκθεσης: 2-25 Νοεμβρίου 2023, ώρες λειτουργίας: Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 3-9 μμ και Τετάρτη, Σάββατο 11-3μμ 2107259549
Κεντρική φωτ.: Μαρία Βύρρα, «Wandering the worldly with unprecedented insecurity» (180x220cm, λάδι σε καμβά, 2021)
