CoBrA: Αλλοτρίωση του πραγματικού – Η ελεγεία των εικόνων

CoBrA: Αλλοτρίωση του πραγματικού – Η ελεγεία των εικόνων

Φόρο τιμής στην Ομάδα CoBrA που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1948 και αποτελεί μια από τις πιο ολοκληρωμένες φωνές του αφηρημένου εξπρεσσιονισμού στην Ευρώπη, στον κύκλο των αναζητήσεων της μεταπολεμικής τέχνης, αποδίδει το Fondazione Roma Arte Musei στο Palazzo Cipolla, σε μια έκθεση-οδοιπορικό (A great European avant-garde movement, 1948-1951, 4 Δεκεμβρίου 2015 έως 3 Απριλίου 2016), στις μορφοπλαστικές κατακτήσεις του κινήματος που αρνείται κάθε περιορισμό και υποκύπτει στα εκρηκτικά χρώματα, τις μορφικές παραμορφώσεις και την εν γένει βιαιότητα και επιθετικότητα των συνόλων.

Το πάθος της εξπρεσσιονιστικής γραφής συνδυασμένο με σουρεαλιστικά στοιχεία αλλά και συμβολικούς υπαινιγμούς ορίζει εσωτερικούς μορφοπλαστικούς λόγους σε δημιουργούς όπως ο Asger Jorn (1914-1973), o Karel Appel (1921-2006) o Pierre Alechinsky (1927), o Corneille (1922-2010) και ο Lucebert (1924-1994).

Στον Jorn θέματα φανταστικά που θυμίζουν ανθρώπινα πρόσωπα και που εν τέλει συνιστούν τραγικά οράματα, ανακαλούν μνήμες από τη ζωγραφική γλώσσα του Munch και του Ensor, ενώ στον Corneille και τον Appel η παραμόρφωση της ανθρώπινης μορφής και η μετατροπή της σε μάσκα που αβίαστα παραπέμπει στους προσανατολισμούς του Willem de Kooning (1904-1997), αιχμαλωτίζουν το θεατή και υποβάλλουν την έννοια του φανταστικού και του αινιγματικού, μεταβάλλοντας τη ζωγραφική επιφάνεια σε πεδίο αλληλοσύγκρουσης της μορφής με το χρώμα.

Ακαθόριστα σύνολα που διαθέτουν κάτι από την εικαστική χειρονομία της Action Painting και την πρωτεϊκότητα του Picasso, ισορροπία των αντιθέσεων αλλά και ο συνδυασμός της κίνησης με τη στάση, με βασική αφετηρία όμως την εξπρεσσιονιστική δύναμη και δραματικότητα, υποδηλώνουν απερίφραστα τη συνειδησιακή και νοητική διεργασία εικαστικών πράξεων με εννοιολογική ταυτότητα και προεκτάσεις.

Νεκταριάννα Σαλιβέρου