Το εκλογικό αποτέλεσμα του 2023 αναδιάταξε το πολιτικό σκηνικό. Διότι η σημερινή κατρακύλα του ΣΥΡΙΖΑ προφανώς και δεν οφείλεται στον Κασσελάκη, αλλά σε όλους όσοι συνείργησαν στο 17,5%, δηλαδή και σε αυτούς που τον ανέτρεψαν και σε αυτούς που αποχώρησαν, ιδρύοντας τη Νέα Αριστερά. Σήμερα, εκ των πραγμάτων, αξιωματική αντιπολίτευση είναι το ΠΑΣΟΚ και ενδεχομένως αυτό να καταγραφεί και τυπικά μόλις διασπαστεί η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που μετά βεβαιότητος θα συμβεί.
Άρα, όλων τα μάτια είναι στραμμένα στο ΠΑΣΟΚ. Το ποιος θα εκλεγεί θα επηρεάσει αναμφίβολα ολόκληρη την κεντρική πολιτική σκηνή, θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό συνεργασίες και συμπορεύσεις και θα προκαλέσει προβληματισμούς και στη Νέα Δημοκρατία.
Το πρώτο και μεγάλο στοίχημα του Κινήματος είναι η συμμετοχή στις εσωκομματικές εκλογές. Θεωρητικά η αφετηρία είναι οι 270.000 φίλοι του που πήγαν να ψηφίσουν στις προηγούμενες εκλογές. Τότε αυτός ο αριθμός κρίθηκε κάτι παραπάνω από ικανοποιητικός. Εκτιμώ ότι και το κλίμα που έχει δημιουργηθεί, λόγω της πτώσης του ΣΥΡΙΖΑ, θα συντελέσει ώστε οι ψηφοφόροι τελικά θα ξεπεράσουν αισθητά τους 270.000, δίνοντας μια νέα δυναμική στο ΠΑΣΟΚ.
Ποιες είναι οι προοπτικές της νέας ηγεσίας; Είτε η αυτόνομη πορεία ώστε το Κίνημα να καταστεί η μοναδική αξιόπιστη εναλλακτική στη Νέα Δημοκρατία είτε συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ ή με ένα κομμάτι του. Στην πρώτη περίπτωση εκτιμώ ότι το ΠΑΣΟΚ θα πορευθεί ενωμένο και συντεταγμένα, στη δεύτερη περίπτωση η πορεία θα είναι πιο περιπετειώδης, με πολλές απουσίες. Φυσικά, οι κάλπες θα δείξουν ποια προοπτική προτιμούν οι φίλοι του Κινήματος καθώς λίγο — πολύ είναι γνωστό ποιοι υποψήφιοι εκφράζουν τη μια ή την άλλη τάση.
Πάντως, βλέποντας τη μεγάλη εικόνα, είναι ένα δείγμα επιστροφής στην κανονικότητα η ενδυνάμωση του ΠΑΣΟΚ, το οποίο είναι το ένα από τα δύο κόμματα που συνέδεσαν την πορεία τους με την Ιστορία της Μεταπολίτευσης. Δεν είναι τυχαίο που ο Ανδρέας Παπανδρέου θεωρείται ο δημοφιλέστερος πολιτικός ηγέτης. Συνεπώς, το ΠΑΣΟΚ ήταν, είναι και θα είναι μια από τις σταθερές του πολιτικού μας συστήματος, κάτι που συμβάλλει στην ισορροπία του.
Όλοι οι σημερινοί διεκδικητές της ηγεσίας του — έχω κάποιες αμφιβολίες για τον κ. Δούκα — έχουν επίγνωση της ιστορικής διαδρομής του Κινήματος, τις αποστάσεις που κρατούσαν όλοι οι ηγέτες του από την Αριστερά και τις έντονες διαμάχες που είχαν με τη Νέα Δημοκρατία, τον στρατηγικό αντίπαλο της Κεντροαριστεράς. Βέβαια, σήμερα η Νέα Δημοκρατία έχει καλύψει έναν σημαντικό χώρο που παλιότερα κάλυπτε το ΠΑΣΟΚ — αποτέλεσμα εν πολλοίς του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου — αξιοποιώντας παροπλισμένα στελέχη του.
Η πτώση του ΣΥΡΙΖΑ έφερε και τη διάλυση του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου και είναι απολύτως φυσιολογικό, στο πλαίσιο της επιστροφής στην κανονικότητα, να αναβιώσουν και οι παλιές αντιπαραθέσεις. Στο ίδιο ακριβώς πλαίσιο, γνωστά και μεγάλα συγκροτήματα των ΜΜΕ είναι επόμενο να επανακαθορίσουν τη στάση τους, στηρίζοντας τα κόμματα που παραδοσιακά στήριζαν. Κάτι που δεν έχει γίνει κατανοητό ακόμα από πολλούς κυβερνητικούς παράγοντες.
Κλείνοντας το άρθρο μου οφείλω να επισημάνω το κλίμα ευπρέπειας και πολιτικού διαλόγου που επικρατεί μέσα στο ΠΑΣΟΚ, κάτι που ελπίζω να πάει μέχρι τέλους.
