Χθες ο Ερντογάν απείλησε για άλλη μία φορά την Ελλάδα και την κυριαρχία της. Φαίνεται πως πλέον ο εκφοβισμός της χώρας μας από την Τουρκία έχει γίνει «κανονικότητα» και η κοινή γνώμη δεν αντιδρά όπως στο παρελθόν.
Όπως αναφέρει σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Liberal ο διεθνολόγος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να φτιάξει ένα αφήγημα για να δικαιολογήσει αφενός τυχόν επέμβαση της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας στο μέλλον και αφετέρου για να τρομοκρατήσει τη χώρα μας και να μας σύρει σε ένα διάλογο εφ’ όλης της ύλης.
Συνέντευξη στον Νικόλα Ταμπακόπουλο
Χθες ο Τούρκος πρόεδρος εκτόξευσε νέες απειλές κατά της Ελλάδας. Τελικά έχουμε συνηθίσει την πολεμική ρητορική της Τουρκίας; Αποτελεί, δυστυχώς, μια νέα κανονικότητα;
Πράγματι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απευθυνόμενος στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) έστειλε εκ νέου μήνυμα στην Ελλάδα σχετικά με τη δυναμική των πυραύλων Tayfun. Είναι γεγονός ότι έχουμε συνηθίσει στην πολεμική ρητορική της Τουρκίας διότι γίνεται πάρα πολύ συχνά. Μόνο τους τελευταίους τρεις μήνες έχουμε ακούσει από το «θα έρθουμε μία νύχτα ξαφνικά», έως και το «θα εκτοξεύσουμε πύραυλο στην Αθήνα».
Το 2023 ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος χθες απείλησε την Ελλάδα, ενώ πρόσφατα χρησιμοποίησε τον μύθο του «κόκκινου μήλου» που θεωρείται το σύμβολο του εθνικισμού και επεκτατισμού στην Τουρκία. Δυστυχώς πλέον έχουμε συνηθίσει στις απειλές της Τουρκίας, ωστόσο δεν υπάρχει εφησυχασμός. Η κοινωνία συζητά αν ο Τούρκος πρόεδρος εννοεί ή όχι τις απειλές του. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός πως οι απειλές αυτές έχουν γίνει μέρος της καθημερινότητάς μας.
Τι κρύβεται πίσω από την πολεμική ρητορική της Τουρκίας; Πού αποσκοπεί;
Η Τουρκία μέσω των συνεχών απειλών έχει καταφέρει να φτιάξει ένα αφήγημα. Στόχος αυτού είναι να δικαιολογήσει αφενός τυχόν πολεμική παρέμβαση στην Ελλάδα και αφετέρου να τρομοκρατήσει τη χώρα μας. Στόχος του Ερντογάν είναι να μας σύρει σε ένα διάλογο εφ΄ όλης της ύλης για να συμβιβαστούμε σε ζητήματα που τίθενται μόνο από την τουρκική πλευρά. Η δική μας πολιτική πρέπει να είναι αυτή της ενίσχυσης της αποτρεπτικής μας δύναμης, η μη υποχώρηση έναντι των τουρκικών επιδιώξεων και η μη υποχωρητικότητα.
Συμφέρει τον Ερντογάν ένα θερμό επεισόδιο;
Μάλλον ένα θερμό επεισόδιο θα ωφελήσει τον Ερντογάν στην παρούσα φάση. Ενόψει εκλογών θα συσπειρώσει το εθνικιστικό κομμάτι του κόμματός του, όπου έχει φανεί πως σε περιόδους κρίσης στηρίζει τον ηγέτη. Επίσης μέσω ενός θερμού επεισοδίου θα πιέσει τη διεθνή κοινότητα, υπό την απειλή γενικευμένου πολέμου, να πιέσει την Ελλάδα ώστε να συζητήσει όλα τα ζητήματα που θέτει η τουρκική πλευρά.
Δηλαδή θα μας σύρει σε έναν διάλογο εφ’ όλης της ύλης. Τρίτον υπάρχει ένα σενάριο σύμφωνα με το οποίο ένα θερμό επεισόδιο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τον Ερντογάν προκειμένου να καθυστερήσει τις εκλογές. Κάτι που δεν θεωρώ πολύ πιθανό, αλλά υπάρχει ως σενάριο. Πράγματι, στο τουρκικό σύνταγμα περιέχονται δύο άρθρα που επιτρέπουν στον Τούρκο πρόεδρο να παρατείνει τη θητεία του ακόμη και για ένα χρόνο ή για περισσότερο αν χρειαστεί σε περίπτωση που υπάρχει έκτακτη κατάσταση στη χώρα ή μια έκτακτη απειλή. Άρα δεν μπορεί να αποκλειστεί η προσπάθεια δημιουργίας θερμού επεισοδίου προκειμένου να κερδίσει τις εκλογές ή ακόμα και να τις καθυστερήσει.
Ο Ερντογάν δίνει τη μητέρα των μαχών για τις εκλογές. Αν χάσει τότε το πιο πιθανό είναι να βρεθεί αντιμέτωπος με ειδικά δικαστήρια και να χάσει μεγάλο μέρος της περιουσίας του. Δεν είναι μια κοινή πολιτική μάχη για αυτό και κάνει τα πάντα προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία. Μάλιστα, όσο περισσότερο χειροτερεύουν οι δημοσκοπήσεις για τον ίδιο, τόσο πιο επιθετικός θα γίνεται απέναντι στην Ελλάδα.
Εμείς, ως χώρα πώς πρέπει να αντιμετωπίσουμε την τουρκική προκλητικότητα;
Η Τουρκία στην παρούσα φάση δεν θέλει έναν ολικό πόλεμο με την Ελλάδα και αυτό γιατί ξέρει ότι θα έχει μεγάλες απώλειες. Δεν είναι η χώρα μας Συρία, ούτε Λιβύη, ούτε Ιράκ και Αρμενία. Το τέλος ενός τέτοιου πολέμου είναι αβέβαιο. Ως χώρα πρέπει να συνεχίσουμε να δρούμε με τον τρόπο που έχουμε υιοθετήσει μέχρι σήμερα. Να αναβαθμίζουμε την αποτρεπτική μας ισχύ και να προχωρούμε σε συμμαχίες με μεγαλύτερες δυνάμεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία και το γεγονός πως τον Δεκέμβριο πραγματοποιήθηκε κοινή άσκηση ΗΠΑ- Ελλάδας στη Ρεβυθούσα. Επομένως η αναβάθμιση των σχέσεών μας με μεγάλες δυνάμεις και η ενίσχυση της αποτρεπτικής μας ισχύς είναι οι δύο δρόμοι που πρέπει να βαδίζουμε. Μπορεί η κοινωνία να έχει «συνηθίσει» την πολεμική ρητορική της Τουρκίας, όμως το κράτος δεν πρέπει να εφησυχάζει.
*Ο Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος είναι διεθνολόγος
