Το βράδυ της 4ης Μαρτίου, η Γαλλία έγραψε ιστορία. Κατά τη διάρκεια μιας εμβληματικής συνεδρίασης στις Βερσαλλίες, έγινε η πρώτη χώρα που κατοχυρώνει το δικαίωμα στην άμβλωση στο Σύνταγμά της. Τέσσερις ημέρες αργότερα, στις 8 Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, ο Εμμανουέλ Μακρόν κάλεσε τους Γάλλους να γιορτάσουν μαζί αυτή την απόφαση, σε μια δημόσια τελετή στην Place Vendôme της γαλλικής πρωτεύουσας. Δύο χρόνια νωρίτερα, το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών ανέτρεπε την ιστορική απόφαση Roe v. Wade, αλλά και τη ζωή πολλών γυναικών στη χώρα.
Με αφορμή τη συνταγματική κατοχύρωση της άμβλωσης και τον συμβολισμό της ημερομηνίας κύρωσής της, η Πρέσβης της Γαλλίας στην Ελλάδα Λοράνς Αουέρ σχολιάζει στο Liberal τη σημασία της προστασίας του δικαιώματος αυτού για όλες τις γυναίκες παγκοσμίως.
«Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα για τη Γαλλία και την ελευθερία των γυναικών», αναγνωρίζει.
«Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θέλησε η τελετή για την επισφράγιση του τροποποιημένου Συντάγματος να πραγματοποιηθεί στις 8 Μαρτίου, την Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων της Γυναίκας, για να χαιρετήσει τις κοινοβουλευτικές πρωτοβουλίες, το έργο των δύο σωμάτων του κοινοβουλίου και όλα τα κόμματα που εμπλέκονται σε αυτό το θέμα». Στη συνεδρίαση των Βερσαλλιών, 780 βουλευτές και γερουσιαστές ψήφισαν υπέρ της ένταξης του νόμου που αποποινικοποίησε, το 1975, την εκούσια διακοπή κύησης.
«Πρόκειται για το επιστέγασμα της ανακοίνωσης που έκανε ο Πρόεδρος στις 8 Μαρτίου 2023, με την ευκαιρία του εθνικού φόρου τιμής στη Ζιζέλ Χαλιμί [Πρώην μόνιμη αντιπρόσωπος της Γαλλίας στην Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών]».
Ακριβώς ένα χρόνο πριν, ο Γάλλος Πρόεδρος είχε ανακοινώσει την πρόθεσή του να στείλει «ένα παγκόσμιο μήνυμα αλληλεγγύης σε όλες τις γυναίκες που σήμερα βλέπουν την ελευθερία τους να καταπατείται», αναφέρει η κα. Αουέρ.
Παρίσι, 8 Μαρτίου 2024. Τελετή για τη συνταγματική κατοχύρωση του δικαιώματος στην άμβλωση. (Gonzalo Fuentes/Pool Photo via AP)
Όσο για τη συγκυρία, η Πρέσβης δήλωσε ότι ο Εμανουέλ Μακρόν ήθελε να προστατεύσει το δικαίωμα στην άμβλωση «από κάθε πιθανή αμφισβήτηση και να στείλει έτσι ένα παγκόσμιο μήνυμα με την κατοχύρωσή του στο Σύνταγμα - για πρώτη φορά στον κόσμο».
Στις 24 Ιουνίου του 2022, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ανέτρεψε την απόφαση-ορόσημο του 1973 που αναγνώριζε το συνταγματικό δικαίωμα μιας γυναίκας να κάνει έκτρωση. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε αντιδράσει αμέσως, με το ψήφισμα της 7ης Ιουλίου να καταδικάζει «απερίφραστα άλλη μια φορά την οπισθοδρόμηση των δικαιωμάτων των γυναικών και της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας».
Ο Πρόεδρος της Γαλλίας είχε τότε καταδικάσει την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου τονίζοντας ότι «η άμβλωση είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμα για όλες τις γυναίκες», το οποίο και «πρέπει να προστατεύσουμε».
Ερωτηθείσα εάν συνδέεται η ψηφοφορία της 4ης Μαρτίου με την οπισθοδρόμηση στις ΗΠΑ, η κα. Αουέρ δηλώνει ότι η κατοχύρωση του δικαιώματος στην άμβλωση στο Σύνταγμα της χώρας «είναι μια γενικότερη απόφαση» και όχι απλώς «μια απόφαση που βασίζεται στα τρέχοντα γεγονότα».
Για την Ελλάδα, πρώτη ορθόδοξη χώρα που νομιμοποίησε τον πολιτικό γάμο και την τεκνοθεσία για τα ομόφυλα ζευγάρια, η κα. Αουέρ τονίζει ότι ο νέος νόμος «είναι πολύ σημαντικός». Και εξηγεί, σε ερώτηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα μας: «[Ο νόμος] αναγνωρίζει την ισότητα και τα δικαιώματα των ατόμων. Αποτελεί επίσης ένα βήμα προς τα εμπρός για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο σύνολό τους στην Ελλάδα, κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο, ως εκ τούτου, δεσμεύεται να τηρεί τα υψηλότερα πρότυπα θεμελιωδών δικαιωμάτων για τους πολίτες της».
Συνέντευξη στη Λυδία Ρουμποπούλου
Η Γαλλία έγινε η πρώτη χώρα που κατοχυρώνει συνταγματικά το δικαίωμα στην άμβλωση, σε μια ιστορική ψηφοφορία τη Δευτέρα 4 Μαρτίου. Πρόκειται για ένα μεγάλο, συμβολικό βήμα για τα δικαιώματα των γυναικών. Πώς σχολιάζετε αυτή την απόφαση-ορόσημο;
Ναι, πρόκειται για μια πολύ σημαντική πράξη για τη Γαλλία και την ελευθερία των γυναικών. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιθυμούσε η τελετή για την επισφράγιση του τροποποιημένου Συντάγματος να πραγματοποιηθεί στις 8 Μαρτίου, την Παγκόσμια Ημέρα των Δικαιωμάτων της Γυναίκας: Να χαιρετήσει τις κοινοβουλευτικές πρωτοβουλίες, το έργο των δύο συνελεύσεων και όλα τα κόμματα που εμπλέκονται σε αυτό το θέμα. Πρόκειται για το επιστέγασμα της ανακοίνωσης που είχε κάνει ο Πρόεδρος στις 8 Μαρτίου 2023, με την ευκαιρία του εθνικού φόρου τιμής στη Ζιζέλ Χαλιμί, για να στείλει «ένα παγκόσμιο μήνυμα αλληλεγγύης σε όλες τις γυναίκες που σήμερα βλέπουν την ελευθερία τους να καταπατείται».
Το δικαίωμα στην άμβλωση είναι εγγυημένη ελευθερία στη Γαλλία από το 1975. Γιατί η χώρα επέλεξε τη συγκεκριμένη στιγμή για να κατοχυρώσει το δικαίωμα αυτό στο Σύνταγμά της; Συνδέεται η απόφαση αυτή με την οπισθοδρόμηση που παρατηρείται στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στις Ηνωμένες Πολιτείες;
Ο πρόεδρος ήθελε να προφυλάξει από κάθε πιθανή αμφισβήτηση την εκούσια διακοπή της εγκυμοσύνης και να στείλει έτσι ένα παγκόσμιο μήνυμα με την κατοχύρωσή της στο Σύνταγμα - για πρώτη φορά στον κόσμο. Πρόκειται για μια γενικότερη απόφαση όχι απλώς για μια απόφαση που βασίζεται στα τρέχοντα γεγονότα.
Στην Ελλάδα, η κυβέρνηση εισήγαγε ένα νομοσχέδιο που είναι εμβληματικό για την ελληνική κοινωνία και το ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα. Η Ελλάδα έγινε η πρώτη ορθόδοξη χώρα που κατοχυρώνει το δικαίωμα στον γάμο και την τεκνοθεσία για τα ομόφυλα ζευγάρια. Πώς σχολιάζετε αυτή την εξέλιξη, σε ένα μη κοσμικό κράτος με ισχυρή θρησκευτική ταυτότητα μεταξύ των μελών της κοινωνίας; Πώς θα αξιολογούσατε την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα, ιδίως για τις γυναίκες;
Ο νέος νόμος στην Ελλάδα που νομιμοποιεί τον γάμο μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου είναι πολύ σημαντικός. Αναγνωρίζει την ισότητα και τα δικαιώματα των ατόμων. Αποτελεί επίσης ένα βήμα προς τα εμπρός για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο σύνολό τους στην Ελλάδα, ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο, ως εκ τούτου, δεσμεύεται να τηρεί τα υψηλότερα πρότυπα θεμελιωδών δικαιωμάτων για τους πολίτες της.
*Η Λοράνς Αουέρ, Πληρεξούσια υπουργός, ηγείται της διπλωματικής αποστολής της Γαλλίας στην Ελλάδα. Έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, έκτακτη και Πληρεξούσια Πρέσβης στο Βουκουρέστι και στα Σκόπια. Έχει τιμηθεί με τα παράσημα του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής, του Ιππότη του Εθνικού Τάγματος Αξίας και του Ιππότη του Τάγματος Γραμμάτων και Τεχνών.
