Τη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή και τη Συρία, μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ αναλύει σε συνέντευξη στο Liberal ο Λάζαρος Καμπουρίδης. Ο αντιστράτηγος ε.α. και συνεργάτης του αμερικανικού Ινστιτούτου «Defense & Foreign Affairs» μιλά για τον κίνδυνο ενός νέου Ισλαμικού Κράτους, την ήττα της Ρωσίας, την ενίσχυση του Ερντογάν, τις κινήσεις των ΗΠΑ, του Ισραήλ και την αποδυνάμωση του Ιράν.
Συνέντευξη στον Νικόλα Ταμπακόπουλο
Έπεσε ο Άσαντ με μια αναίμακτη επέλαση των Τζιχαντιστών. Ποιοι είναι οι παίκτες τώρα στην επόμενη μέρα της Συρίας και τι κερδίζει ο καθένας;
Παρατηρείται μία πλήρης διάλυση του συριακού στρατού, ενώ ο Σύριος πρωθυπουργός Μ. Γ. αλ Τζαλάλι δηλώνει έτοιμος να συζητήσει με τις δυνάμεις των τζιχαντιστών οι οποίοι έχουν καταλάβει τις περιοχές μέχρι και τη Δαμασκό.
Είδαμε μία Ρωσία ανήμπορη να βοηθήσει με την ελάχιστη αεροπορική δύναμη που τηρούσε στη Συρία, καθώς είναι απασχολημένη στο μέτωπο με την Ουκρανία. Οι Κούρδοι απολαμβάνουν μία έμμεση ασυλία, αλλά μόνο ανατολικά του Ευφράτη καθώς έχουν εκδιωχθεί από το Τελ Ριφάτ στη ΒΔ Συρία και δέχονται πιέσεις να εγκαταλείψουν και το Μανμπίτζ. Παρατηρούμε μία κατάσταση με διαλυμένο το συριακό καθεστώς με τον ίδιο τον πρόεδρο της Συρίας Άσαντ να είναι εξαφανισμένος και όλοι περιμένουμε να δούμε την επόμενη μέρα η οποία στην ουσία φαίνεται να σκιαγραφεί μία τριχοτόμηση – θα λέγαμε – της Συρίας.
Όταν λέτε τριχοτόμηση τι εννοείτε;
Η κεντρική και ΒΔ πλευρά της Συρίας είναι υπό τον έλεγχο των ακραίων ισλαμιστών της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ και των αντιπολιτευόμενων του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (ΕΣΣ), η ΒΑ Συρία και οι πετρελαιοπηγές παραμένουν στα χέρια των Κούρδων της Ροζάβα YPG / SDF και τέλος, και οι ηττημένοι Αλαουίτες – Σιίτες της Συρίας του καθεστώτος Άσαντ.
Η διάσκεψη στην Ντόχα όπου συμμετείχαν οι ΥΠΕΞ Ρωσίας, Ιράν και Τουρκίας δεν απέδωσε αποτελέσματα, καθώς παρέμειναν σε υποσχέσεις και αόριστες δηλώσεις, ενώ οι εξελίξεις στο πεδίο όχι μόνο την επισκίασαν, αλλά την ξεπέρασαν και πλέον δεν έχει καμία σημασία για τη νέα κατάσταση.
Η νέα κατάσταση στη Μ. Ανατολή; Ποιοι ενισχύονται και ποιοι χάνουν από την πτώση Άσαντ και την επέλαση των τζιχαντιστών;
Σε πρώτη φάση κερδίζει η Τουρκία αφού έχει ανατραπεί ο Άσαντ και μία δύναμη ακραία ισλαμική καθαρά υποκινούμενη από την Τουρκία, επιβάλει το καθεστώς της επόμενης μέρας. Μιλάμε για τις ακραίες ισλαμικές οργανώσεις, οι οποίες βρίσκονται υπό από τη Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), διάδοχο της Αλ Νούσρα, αλλά και τη δύναμη της αντιπολίτευσης του ΕΣΣ.
Όμως, η Άγκυρα αν και σε μία πρώτη ανάγνωση φαίνεται κερδισμένη, έχει να αντιμετωπίσει μελλοντικά του Κούρδους της Βόρειας Συρίας, στους οποίους προς το παρόν επιτρέπει την παραμονή τους στη Βορειοανατολική Συρία. Επίσης, η Άγκυρα, θα πρέπει μελλοντικά να διαχειριστεί την κατάσταση με τις ακραίες ισλαμικές οργανώσεις – HTS, οι οποίες αν και φαίνεται ξεκάθαρα ότι ενήργησαν υπό την καθοδήγησή της, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί ότι και μελλοντικά θα τις ελέγχει. Ήδη Τούρκοι αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου της πολύ σοβαρής πιθανότητας μεταπήδησης ακραίων τρομοκρατικών στοιχείων στην τουρκική επικράτεια.
Το Ισραήλ είναι κερδισμένο από τη νέα κατάσταση, καθώς δεν υφίσταται συριακός στρατός, έχει εξαφανισθεί η Χεζμπολάχ από τη Συρία και η ιρανική επιρροή έχει μειωθεί σε μηδενικό επίπεδο.
Επίσης, σε πρώτη φάση είναι κερδισμένοι και οι Κούρδοι, αφού παραμένουν στην περιοχή διατηρώντας τα εδάφη τους στα ανατολικά του Ευφράτη υπό την προστασία των ΗΠΑ, αλλά και του Ισραήλ.
Μεγάλη χαμένη θα πρέπει να θεωρείται η Ρωσία, η οποία εστιάζοντας στις επιχειρήσεις στην Ουκρανία, έχασε τη Συρία διατηρώντας προς το παρόν μόνο τις δύο βάσεις της.
Πιστεύετε πως επί της προεδρίας Τραμπ θα ανοίξει ο δρόμος για ένα αυτόνομα κουρδικό κράτος;
Νομίζω ότι σίγουρα θα συνεχιστεί η πολιτική των ΗΠΑ στήριξης των Κούρδων της Συρίας και ανοίγει ο δρόμος για ένα αυτόνομο Κουρδιστάν στη συριακή επικράτεια. Μένει να δούμε τη στάση του Ερντογάν, μιας και πλέον οι Κούρδοι της Ροζάβα διατηρούν έναν πολύ αξιόμαχο στρατό ο οποίος αριθμεί περίπου εκατό χιλιάδων μαχητών.
Αξίζει να αναφερθεί πως καθ’όλη τη διάρκεια της προέλασης των τζιχαντιστών, η οποία διήρκησε 11 μέρες μέχρι και την κατάληψη της Δαμασκού, οι Κούρδοι παρέμειναν αμέτοχοι γιατί αυτό που τους ενδιαφέρει στην παρούσα φάση είναι να διατηρήσουν τις δυνάμεις και τα εδάφη τους. Σίγουρα είχαν μια εδαφική απώλεια, έχασαν σημαντικές θέσεις δυτικά του Ευφράτη αλλά αρκούνται προς το παρόν στην πλούσια από πλευράς πετρελαίου περιοχή της ΒΑ Συρίας υπό τη στήριξη και των Αμερικανών. Η εκλογή Τραμπ θα επηρεάσει θετικά το θέμα ενός αυτόνομου κουρδικού μορφώματος στη ΒΑ Συρία, το οποίο θα αποτελέσει κομβικό σημείο για νέες εξελίξεις στο δρόμο προς τη χειραφέτηση όλων των Κούρδων της περιοχής.
Οι ΗΠΑ ανέφεραν ότι θα ανατρέψουν τη δημιουργία ενός νέου ισλαμικού κράτους. Υπάρχει αυτός ο κίνδυνος στη Μ. Ανατολή υπό το πρίσμα των εξελίξεων;
Αυτό που ενδιαφέρει τις ΗΠΑ σε πρώτη φάση είναι η ασφάλεια του Ισραήλ και σε δεύτερη φάση η ίδρυση ενός αυτόνομου κουρδικού κράτους. Οι ΗΠΑ φαίνονται ικανοποιημένες από την ανατροπή του Άσαντ, κάτι το οποίο οι ΗΠΑ επιθυμούσαν από το 2011. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να πούμε ότι η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), επιχειρεί να δείξει έναν μετριοπαθές πρόσωπο απεκδυόμενη του ακραίου ισλαμικού χαρακτήρα που έφερε η Αλ Νούσρα από την οποία η ίδια προέκυψε.
Δηλαδή, δείχνει ότι είναι μία δύναμη που δεν έχει τις προθέσεις του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) με ηπιότερο χαρακτήρα που σκοπό έχει όχι να καταστρέψει, αλλά παραμείνει στην περιοχή ιδρύοντας ένα δικό της εμιράτο. Μένει βέβαια να δούμε φυσικά τις πραγματικές προθέσεις της. Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ θέλει να δείξει στη διεθνή κοινή γνώμη και ειδικότερα στη Δύση, ότι είναι μια οργάνωση με πιο ήπιο προφίλ, η οποία έχει σκοπό να διατηρήσει ένα κρατικό μόρφωμα, μία δική της περιοχή στην Κεντρική και Δυτική Συρία, το οποίο θα τυγχάνει της αποδοχής από τη Διεθνή Κοινότητα.
Τέλος, εμάς στην Ελλάδα πώς μας επηρεάζει η ενίσχυση του Ερντογάν;
Νομίζω ότι η εξέλιξη αυτή αν και δεν φαίνεται να μας επηρεάζει άμεσα, θα πρέπει να μας προβληματίσει η ισχυροποίηση του Ερντογάν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Μία τουρκική νίκη αποτελεί αρνητική εξέλιξη για τον Ελληνισμό δηλαδή την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία.
Επίσης, θα πρέπει να προβληματίσει την ελληνική πλευρά το γεγονός ότι ο Ερντογάν έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί ξένους μισθοφόρους μαχητές για την εξυπηρέτηση των τουρκικών συμφερόντων και ιδιαίτερα για κατάληψη εδαφών επ’ ωφελεία της Τουρκίας.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στο παρελθόν αλλά και πολύ πρόσφατα ακραίοι ισλαμιστές – τζιχαντιστές, οι οποίοι πολεμούν στη Συρία, δήλωσαν ότι σε περίπτωση μιας ελληνοτουρκικής σύρραξης, θα ταχθούν με το μέρος της Άγκυρας, κάτι το οποίο θα πρέπει να εξετασθεί με ιδιαίτερη προσοχή, ως μία νέα επικίνδυνη επιχειρησιακή δυνατότητα στα χέρια της Άγκυρας.
