Νέο κύκλο μείωσης φόρων για τους «συνεπείς φορολογούμενους» προαναγγέλλει ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, σε συνέντευξη στο Liberal. Μιλάει για την πτώση της ανεργίας, την αύξηση των επενδύσεων, ενώ παράλληλα αναλύει πώς διασφαλίζεται η δημοσιονομική σταθερότητα. Τέλος, ο υπουργός επισημαίνει τις αλλαγές στην Κεφαλαιαγορά και τα μέτρα στήριξης μεσαίας τάξης και επιχειρηματικότητας.
Συνέντευξη στον Νικόλα Ταμπακόπουλο
Η ελληνική οικονομία καταγράφει υπεραπόδοση ξεπερνώντας το μέσο όρο ανάπτυξης της ευρωζώνης. Πώς αυτή η ανάπτυξη διαχέεται στους πολίτες και στις επιχειρήσεις;
Κατ’αρχάς, να ξεκαθαρίσουμε ότι η υπεραπόδοση αυτή δεν προέκυψε «ως δια μαγείας». Είναι το αποτέλεσμα της εφαρμογής μίας συγκεκριμένης οικονομικής πολιτικής η οποία συνδυάζει τη δημοσιονομική σύνεση με τις φιλο-επενδυτικές πολιτικές: την προσήλωση, δηλαδή, σε προϋπολογισμούς με πρωτογενή πλεονάσματα, τη μείωση, μέχρι σήμερα πάνω από 70 φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών κατά 5,5 μονάδες, την απλοποίηση του αδειοδοτικού περιβάλλοντος, την υιοθέτηση μίας σύγχρονης εργασιακής νομοθεσίας, την προώθηση 15 αποκρατικοποιήσεων.
Όλα αυτά -μαζί με την πολιτική σταθερότητα, ειδικά από το 2023 και μετά, που δεν πρέπει καθόλου να την υποτιμούμε, ειδικά όταν βλέπουμε τι συμβαίνει σε χώρες με πολιτική αστάθεια- έχουν οδηγήσει σε αύξηση σε σταθερές τιμές, των επενδύσεων κατά 64% από το 2019. Σε υπερδιπλασιασμό των εξαγωγών το 2024 σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.
Σε μείωση της ανεργίας από το 18% το 2019 στο 9,5% σήμερα, σε αύξηση των καταθέσεων από 143 δισ. ευρώ το 2020, σε 203 δισ. ευρώ το 2024, σε αύξηση του πλούτου των νοικοκυριών σύμφωνα με την ΕΚΤ κατά 40,1% μεταξύ 2020 και 2024. Δεν ισχυρίζομαι ότι γίναμε Σουηδία ή Ελβετία. Όμως όσα πετυχαίνουμε, δεν είναι νίκες μόνο της κυβέρνησης, είναι νίκες πρωτίστως όλων των Ελλήνων. Και καταδεικνύουν πως η οικονομία προχωράει με τέτοιο τρόπο, που τα οφέλη της οικονομικής ανάκαμψης της χώρας διαχέονται στην κοινωνία συνολικά.
Προχωρούμε. λοιπόν, προς αυτή την κατεύθυνση, όσο το επιτρέπουν οι αντοχές του προϋπολογισμού. Πρέπει να γνωρίζετε όμως, ότι αν η κυβέρνηση προχωρούσε πέρα από αυτές τις δυνατότητες προκαλώντας δημοσιονομικό εκτροχιασμό της χώρας, αυτό δεν θα ήταν υπέρ των μισθωτών και των συνταξιούχων, θα ήταν εναντίον τους. Και θα οδηγούσε τη χώρα σε νέες περιπέτειες. Είναι πολύ νωπές οι μνήμες της περασμένης δεκαετίας, για να ξεφύγουμε από το δρόμο της σοβαρότητας και της εθνικής ευθύνης!
Έχει γίνει συστηματική δουλειά για τα πλεονάσματα και τη μείωση του ελλείμματος. Ποιοι οι στόχοι της κυβέρνησης προς αυτήν την κατεύθυνση;
Πράγματι, τα τελευταία χρόνια έχουμε καταφέρει, παρά τις αλλεπάλληλες διεθνείς κρίσεις και αναταράξεις, να έχουμε το ταχύτερα μειούμενο χρέος σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2024 είχαμε πρωτογενές πλεόνασμα περίπου 3% και ουσιαστικά ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Όλα αυτά σε καμία περίπτωση δεν σημαίνουν, βέβαια, ότι εφησυχάζουμε. Πολύ απλά διότι, παρά τους ταχείς ρυθμούς μείωσής του, συνεχίζουμε να έχουμε το υψηλότερο στην ΕΕ χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Στόχος, λοιπόν, παραμένει το χρέος να συνεχίσει να μειώνεται.
Με σύνεση ως προς τις δαπάνες, με νέα πρόωρη αποπληρωμή χρέους ύψους 5 δισ. το 2025, αλλά και με τη στρατηγική μας για την έκδοση ομολόγων. Δεν είναι τυχαίο ότι τον Ιανουάριο, μέσα σε μία δύσκολη διεθνή συγκυρία στις αγορές, πετύχαμε να δανειστούμε με το δεκαετές ομόλογο που εκδώσαμε με πολύ ευνοϊκότερους όρους σε σχέση ένα χρόνο πριν. Οι αγορές βλέπουν ότι τη μακροοικονομική ισορροπία την εννοούμε. Διότι δεν περιμένουμε ούτε τις αγορές ούτε τις Βρυξέλλες να μας πουν να κρατάμε καλό νοικοκυριό. Το κρατάμε διότι αυτό είναι το πατριωτικό μας καθήκον. Αλλά και η υποχρέωσή μας προς τους νεότερους Έλληνες και τις επόμενες γενιές!
Ποιες είναι οι κατευθυντήριες γραμμές της οικονομικής πολιτικής για το 2025; Τι προβλέπεται για την επιχειρηματικότητα και τη διαμόρφωση ενός συνεκτικού πλαισίου προκειμένου να γίνει ελκυστικός επενδυτικός προορισμός η Ελλάδα;
Από τη στιγμή που έχουμε καταφέρει, όπως μόλις συζητήσαμε, να σταθεροποιήσουμε τα δημόσια οικονομικά, η προσοχή μας στρέφεται τώρα με ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στις επενδύσεις, στις εξαγωγές, στην ανταγωνιστικότητα της οικονομιας, στον υγιή ανταγωνισμό στην αγορά. Για τη μεγαλύτερη ενίσχυση των επενδύσεων, δίνουμε έμφαση στην περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος (π.χ. το Εθνικό Κτηματολόγιο που ολοκληρώνεται, η επιτάχυνση της απονομής της Δικαιοσύνης). Δεύτερον, στις εξαγωγές, στόχος είναι η διείσδυση σε νέες και πολλά υποσχόμενες αγορές όπως η Ινδία, η Κίνα, ο αραβικός κόσμος. Γι’αυτό στηρίζουμε τις εξαγωγικές επιχειρήσεις με στοχευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων», το οποίο πρόσφατα ανακοινώσαμε.
Παράλληλα, στην περαιτέρω ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας θα συμβάλλουν, εκτός από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, η εφαρμογή του νέου νόμου για την καινοτομία και τις συγχωνεύσεις, και η έμφαση του ΕΣΠΑ, του Ταμείου Ανάκαμψης και της Αναπτυξιακής Τράπεζας σε πρωτοβουλίες που ενισχύουν την καινοτομία. Ενώ βεβαίως συνεχίζει να μας ενδιαφέρει η διασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά, όπως ήδη αποδείξαμε με τις παρεμβάσεις μας στις τραπεζικές προμήθειες και στα ασφάλιστρα υγείας.
Όλα όσα αναφέρω, συνδέονται άμεσα με την καθημερινότητα των Ελλήνων. Διότι η άνοδος της οικονομίας είναι η καλύτερη εγγύηση για ένα καλύτερο αύριο για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Ακόμα περισσότερο μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον στο οποίο υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες. Αυτό θέλουν οι πολίτες: να βλέπουν τις νίκες στην οικονομία να μεταφράζονται σε ποιοτική βελτίωση της καθημερινότητάς τους!
Και πώς θα στηριχθεί η μεσαία τάξη με τη μείωση των φορολογικών βαρών;
Σας παρουσίασα ήδη πώς η οικονομική μας πολιτική έχει αυξήσει τις επενδύσεις, τις εξαγωγές, τις καταθέσεις, τον πλούτο συνολικά που διαθέτουν οι Έλληνες. Στόχος μας όμως είναι, καθώς η χώρα αφήνει ολοένα και πιο πίσω τις πληγές της δεκαετούς οικονομικής κρίσης, τα οφέλη να γίνονται όλο και πιο απτά για τη μεσαία τάξη. Σε αυτό το πλαίσιο, το 2025 θα είναι πάνω απ’όλα μία χρονιά νέων μειώσεων φόρων για τους συνεπείς φορολογούμενους. Βασικός σύμμαχος θα είναι φυσικά η προσπάθεια που κάνουμε για τη μείωση της φοροδιαφυγής.
Το 2024 είχαμε 2 δισ. ευρώ επιπλέον δημόσια χάρη σε σύγχρονα εργαλεία, όπως η σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές και το MyDATA. Τα έσοδα αυτά επιστρέφουν ήδη στους πολίτες μέσω της αύξησης των δαπανών για την Υγεία, την Παιδεία, την ενίσχυση των δημοσίων επενδύσεων, την κοινωνική πολιτική. Το 2025 υπολογίζουμε ότι θα έχουμε και πάλι πολύ θετικές επιδόσεις. Πρώτον, διότι τα POS είναι πλέον συνδεδεμένα καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς. Δεύτερον, διότι το myDATA θα εφαρμοστεί τώρα καθολικά και χωρίς περιθώριο αποκλίσεων.
Τρίτον, διότι προχωρούν επιπλέον πρωτοβουλίες όπως το Ψηφιακό Πελατολόγιο, η υποχρεωτική εφαρμογή του Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής, η καθολική επέκταση του Ηλεκτρονικού Τιμολογίου. Τα επιπλέον έσοδα που θα προκύψουν, θα κατευθυνθούν στη στήριξη της μεσαίας τάξης με νέες μειώσεις άμεσων φόρων, οι οποίες θα ανακοινωθούν από τον Πρωθυπουργό τον Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ. Το 2025 επιθυμούμε να είναι μία ακόμη σημαντική χρονιά για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Για αυτό και ζητώ από τους πολίτες να είναι σύμμαχοι μας σε αυτή την προσπάθεια. Αυτοί πρώτιστα θα κερδίσουν. Όχι μόνο βλέποντας την αγορά να λειτουργεί πιο δίκαια και με λιγότερους «πονηρούληδες», αλλά και τελικά πληρώνοντας λιγότερους φόρους!
Παρουσιάσατε το νομοσχέδιο για την κεφαλαιαγορά. Τι θέλετε να πετύχετε με αυτό;
Με το νομοσχέδιο αυτό επιδιώκουμε να δώσουμε στις επιχειρήσεις τα εργαλεία ώστε να ανταποκριθούν στις σύγχρονες προκλήσεις, να αυξήσουν τη ρευστότητά τους, να στηρίξουν την προσπάθεια προσέλκυσης νέων επενδύσεων. Και στις αρμόδιες αρχές της Κεφαλαιαγοράς να αποκτήσουν σύγχρονες μεθόδους εποπτείας, με ρυθμίσεις παράλληλα για τα νέα επενδυτικά προϊόντα. Ειδικά για τη στήριξη του Χρηματιστηρίου, φέρνουμε 11 διαφορετικές πρωτοβουλίες. Υιοθετούμε 3 φορολογικά και 8 θεσμικά κίνητρα για να γίνει το Χρηματιστήριο Αθηνών πιο ελκυστικό.
Εισάγουμε επίσης αυστηρούς κανόνες εποπτείας και παρέχουμε στις εποπτικές αρχές νέα εργαλεία ελέγχου (όπως το mystery shopping, του εικονικού αγοραστή δηλαδή) για να ελεγχθεί η συμπεριφορά των τραπεζών, των ασφαλιστικών εταιρειών και των εταιρειών που προσφέρουν επενδυτικά προϊόντα, η ποιότητα των προϊόντων τους και η εξυπηρέτηση που παρέχουν. Παράλληλα, ενισχύεται με εθνικά, εφαρμοστικά μέτρα το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο για τα κρυπτονομίσματα. Με το νομοσχέδιο αυτό εξειδικεύουμε την κυβερνητική στρατηγική για την κεφαλαιαγορά και δίνουμε μία νέα ώθηση στο Χρηματιστήριο Αθηνών!
Αυτές τις μέρες βρίσκεται στην Αθήνα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τι τίθεται στο τραπέζι των συζητήσεων και ποιες διαφορές βλέπετε σχετικά με προηγούμενες επισκέψεις της στη χώρα μας;
Στο επίκεντρο θα βρεθεί, μεταξύ άλλων, πρώτον, η πορεία των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς και η επικείμενη (και όπως όλα δείχνουν τελευταία) αναθεώρηση του προγράμματος. Δεύτερον, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου -της ευρωπαϊκής άσκησης συντονισμού των οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών της ΕΕ- θα αναλυθούν από την ελληνική πλευρά οι μακροοικονομικές προοπτικές (δημόσιο χρέος, τραπεζικός τομέας, αγορά εργασίας), οι πολιτικές προτεραιότητες ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, καθώς και το δημογραφικό και η αύξηση της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό.
Πέρα ωστόσο από την ειδικότερη θεματολογία των συγκεκριμένων συζητήσεων, αυτό που πιστεύω ότι έχει τη μεγαλύτερη σημασία είναι ότι έχει αλλάξει ριζικά η αντίληψη για την Ελλάδα. Είναι κάτι που το έχω δει και στις συναντήσεις μου με το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα, στις συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin, στις αξιολογήσεις των διεθνών οίκους αξιολόγησης, στα συμπεράσματα των συναντήσεων με ξένους επενδυτές και διεθνή μέσα ενημέρωσης. Η Ελλάδα από μαύρο πρόβατο, θεωρείται πλέον διεθνές οικονομικό παράδειγμα επιτυχίας. Και ο λόγος είναι όλα όσα συζητάμε σήμερα και τα πολλά σκαλιά που έχει ανέβει η οικονομία μας όλα τα τελευταία πεντέμισι χρόνια. Είναι μία σημαντική πρόοδος. Είναι μία πρόοδος που οφείλουμε να διαφυλάξουμε!
