Πάσχει η κυβέρνηση από σοσιαλμανία; Έχει κοροϊδέψει τους ελευθέρους επαγγελματίες προεκλογικά για να τους πάρει την ψήφο τους; Γιατί η κυβέρνηση προχώρησε στην πεπατημένη των τεκμαρτών εισοδημάτων; Ο Υφυπουργός Οικονομικών Χάρης Θεοχάρης απαντά.
Άλλοι μπορεί να δηλώσουν ικανοποιημένοι και άλλοι ανικανοποίητοι από τις απαντήσεις του αρμόδιου κυβερνητικού αξιωματούχου. Εκείνο που δεν μπορεί κανείς να του αρνηθεί είναι ότι έχει επιχειρήματα που μπορούν να κάνουν και τον πλέον σκληρό επικριτή να το … ξανασκεφτεί! Όχι, απαραίτητα να συμφωνήσει, αλλά να το συζητήσει!
Ο κ. Θεοχάρης απαντάει επίσης σε ερωτήσεις για τους φόρους σε ακίνητα και μετοχές, αλλά και για το λαθρεμπόριο καυσίμων.
Συνέντευξη στον Θανάση Μαυρίδη
- Κατηγορούν την κυβέρνησή σας ότι είστε, πως να το πω, πολύ ΠΑΣΟΚ. Ότι αντιγράφετε και κυρίως στη φορολογική πολιτική τους σοσιαλιστές.
Η φορολογική πολιτική των Σοσιαλιστών χαρακτηρίζεται από υψηλούς φορολογικούς συντελεστές οι οποίοι συχνά ξεπερνούν και το 50%. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη προσεγγίζει το θέμα από τελείως διαφορετική πλευρά. Μείωσε τους συντελεστές την πρώτη τετραετία στον εισαγωγικό συντελεστή των ελεύθερων επαγγελματιών, στο πλαίσιο της προεκλογικής δέσμευσης για μείωση των φόρων. Τώρα με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κατά της φοροδιαφυγής αντιμετωπίζει ζητήματα που έχουν σχέση με την υποδήλωση των εισοδημάτων που παρατείνεται στη χώρα μας. Ως τέτοιο και ήπιο είναι και αναλογικό και - όπως θα αποδειχτεί στην πράξη - και αποτελεσματικό.
- Οι ελεύθεροι επαγγελματίες λένε ότι δεν τους είχατε μιλήσει προεκλογικά για μέτρα οριζοντίου χαρακτήρα…
Να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Αυτό το Νομοσχέδιο δεν αφορά μόνο στους ελεύθερους επαγγελματικές και σε καμία περίπτωση δε μιλάμε για οριζόντια μέτρα. Ήταν προεκλογική μας δέσμευση η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Και ο στόχος αυτός παραμένει αδιαπραγμάτευτος. Η προσέγγισή μας είναι ολιστική και πολυεπίπεδη και περιλαμβάνει σειρά ρυθμίσεων, όπως η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των POS με τις ταμειακές μηχανές τους πρώτους μήνες του 2024, τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, η καθολική επέκταση του myDATA, η ρύθμιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων, οι διατάξεις για το λαθρεμπόριο καυσίμων, για πιο διαφανείς και αποτελεσματικούς ελέγχους και διασταυρώσεις από την ΑΑΔΕ, ο περιορισμός της χρήσης των μετρητών στις συναλλαγές. Και ένα κομμάτι του νομοσχεδίου αφορά στην εισαγωγή ενός νέου και δικαιότερου συστήματος φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ένα μέρος των ελεύθερων επαγγελματιών υποδηλώνει συστηματικά τα εισοδήματα του. Δεν είναι τυχαίο πως το 4% των επαγγελματιών σηκώνει το βάρος του 50% της φορολογικής επιβάρυνσης. Χάριν των συνεπών πολιτών λοιπόν και χάριν της κοινωνικής δικαιοσύνης ένα από τα μέτρα που θεσμοθετούμε είναι η αναγνώριση πως η εργασία που ο ίδιος ο επαγγελματίας εισφέρει στην επιχείρηση του δεν μπορεί να μηδενίζεται ούτε ουσιαστικά ούτε φορολογικά.
- Υπάρχει στο τραπέζι και η πρόταση για την αναγνώριση όλων των εξόδων. Δεν είναι αυτή μια καλύτερη επιλογή από το τεκμαρτό εισόδημα;
Σας ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση, γιατί μου δίνετε τη δυνατότητα να διευκρινίσω κάποια πράγματα. Πρώτον, η συνολική αναγνώριση όλων των εξόδων δεν λειτουργεί και για αυτό δεν υφίσταται ως μέτρο και σε καμία χώρα. Θα οδηγούσε στη φορολογική πριμοδότηση της κατανάλωσης έναντι της αποταμίευσης. Και η χώρα μας έχει το ακριβώς ανάποδο οικονομικό πρόβλημα. Δεύτερον, ήδη έχουμε στοχευμένες παρεμβάσεις σε αυτή την κατεύθυνση. Οι αποδείξεις για κατασκευές και επιδιορθώσεις, από γιατρούς, οδοντιάτρους και άλλους επαγγελματίες εφόσον γίνονται χωρίς μετρητά, μειώνουν το φορολογητέο εισόδημα μέχρι και €5.000. Δυστυχώς, δεν είδαμε να υιοθετούνται από την πλειοψηφία του κόσμου και να λειτουργούν.
- Πρόσφατα, ο κ. Στουρνάρας παρουσίασε στοιχεία που δείχνουν τη φοροδιαφυγή να είναι σε επίπεδα ρεκόρ στην Ελλάδα. Από την άλλη μας έχει κουράσει όλα αυτά τα χρόνια η ρητορική για «την πάταξη της φοροδιαφυγής»
Πράγματι, υπάρχει κόπωση στον κόσμο για ένα θέμα που βρίσκεται συνεχώς στην επικαιρότητα εδώ και δεκαετίες. Από μια πλευρά δεν πρέπει να μηδενίζουμε την πρόοδο που έχει συντελεστεί. Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στη δημοσιότητα την έκθεση για το κενό του ΦΠΑ. Η πρόοδος της χώρας μας είναι εμφανής. Από το 29,1% που χάναμε ως έσοδα το 2017 μέχρι το 17,8% του 2021 και την εκτίμησή της για 10% το 2022, είναι εμφανές ότι έχουμε διανύσει μεγάλο μέρος της διαδρομής. Από την άλλη πλευρά, οι εκτιμήσεις των υπηρεσιών μας μιλούν για 3 δισ. ευρώ χαμένα από το εισόδημα, άλλα τόσα από τον ΦΠΑ και αν προσθέστε ακόμα 2 δισ. ευρώ από λαθρεμπόριο και λοιπούς τομείς, καταλαβαίνετε πως όση και να είναι η πρόοδος που έχει επιτευχθεί, ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς.
- Είναι χαμηλοί η υψηλοί οι φόροι στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες χώρες;
Θα έλεγα το πιο σωστό είναι πως βρισκόμαστε κάπου στη μέση της Ευρωπαϊκής πραγματικότητας. Αυτό συνέβη μετά από δραστικές περικοπές που κάναμε όλα αυτά τα χρόνια. Αυτό δε σημαίνει πως δεν έχουμε επιμέρους ανισορροπίες σε σχέση με τις χώρες του Ο.Ο.Σ.Α. Αυτές πρέπει να λυθούν σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Συγχρόνως πρέπει να παρακολουθήσουμε τη διεθνή συζήτηση για τους περιβαλλοντικούς ή άλλους σύγχρονους φόρους καθώς η πραγματικότητα αλλάζει. Η συζήτηση αυτή, ωστόσο, δεν είναι της παρούσης.
- Θα θέλαμε να ακούσουμε τι σκέψεις σας για το λαθρεμπόριο καυσίμων…
Πρόκειται για ένα σημαντικό πρόβλημα, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες. Και μάλιστα ένα θέμα που συνήθως περνάει κάτω από το ραντάρ. Έχουμε κάνει πρόοδο, χωρίς να σημαίνει ότι δεν πρέπει να γίνουν περισσότερα. Για αυτό τολμάμε με αυτό το νομοσχέδιο κάτι που δεν τόλμησε κανείς και που το ζητάει το υγιές κομμάτι της αγοράς εδώ και χρόνια. Να αποκλείουμε από τη χρήση τους ως πρατήρια για δύο χρόνια, χώρους στους οποίους γίνεται λαθρεμπόριο καυσίμων. Ένα μέτρο ρηξικέλευθο και τολμηρό. Αναγκαίο, όμως, αν θέλουμε να κάνουμε πράξη όσα λέμε.
- Κύριε υπουργέ, οι αναγνώστες μας έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις αγορές. Οπότε και ενδιαφέρονται να μάθουν αν σκέφτεστε να βάλετε φόρο υπεραξίας στις μετοχές. Όπως και πως θα αντιμετωπίσετε τους πολλούς φόρους με τους οποίους επιβαρύνονται τα ακίνητα.
Ο φόρος υπεραξίας είναι ένα σημαντικό ζήτημα που άπτεται της φορολογικής δικαιοσύνης από τη μια αλλά και της στάσης απέναντι στις επενδύσεις από την άλλη. Χρειάζεται ειδικός σχεδιασμός και περισσότερη μελέτη στα πεδία αυτά για να μπορώ να σας πω κάτι συγκεκριμένο.
Όσον αφορά στους φόρους στα ακίνητα η μείωση του ΕΝΦΙΑ υπήρξε συστηματική και ουσιαστική την περασμένη τετραετία. Δεν προβλέπεται να κινηθούμε περαιτέρω σε μείωσή του το επόμενο διάστημα παρά μόνο αν εμπεδωθούν οι δράσεις καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.
- Ο επιχειρηματικός κόσμος αισθάνεται ότι η κεντρώα ΝΔ στηρίζει τα συμφέροντα του. Μήπως η σχέση αυτή μπήκε σε δοκιμασία;
Η εξυγίανση της αγοράς με την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, τον περιορισμό της παραοικονομίας και του λαθρεμπορίου ευνοεί την επιχειρηματικότητα. Δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας ή φόβου επομένως. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει αποδείξει στην πράξη ότι στηρίζει την υγιή επιχειρηματικότητα μειώνοντας φόρους, μειώνοντας εισφορές, βελτιώνοντας τη ρευστότητα, εξασφαλίζοντας πολιτική σταθερότητα και αυτό θα συνεχίσει να κάνει με συγκεκριμένες δράσεις και πρωτοβουλίες. Ανάπτυξη χωρίς επιχειρηματικότητα δε γίνεται.
Θανάσης Μαυρίδης
