Το «ψηφιακό σχολείο» αποτελεί πραγματικότητα, ενώ όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Παιδείας, κ. Πιερρακάκης, παρουσία του πρωθυπουργού, έρχεται και το «ψηφιακό φροντιστήριο». Τις μεγάλες αυτές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα σχολιάζει σε συνέντευξη στο Liberal και τον Νικόλα Ταμπακόπουλο, ο Παναγιώτης Πετράκης, Ομ. καθηγητής Οικονομικών Επιστημών στο ΕΚΠΑ. Ο ίδιος χαρακτηρίζει ως «πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις» τις δύο νέες πρωτοβουλίες και αναλύει τις επιπτώσεις τους στην εκπαιδευτική διαδικασία και στον οικογενειακό προϋπολογισμό.
Πώς η ψηφιοποίηση της εκπαίδευσης βοηθάει τους μαθητές;
Εδώ υπάρχουν δύο ζητήματα που πρέπει κανείς να προσέξει.Το ένα είναι η παιδαγωγική αποτελεσματικότητα των ψηφιακών μεθόδων και το δεύτερο είναι η εισοδηματική βοήθεια που δίνεται στις οικογένειες, εάν αυτό παίρνει τη μορφή του φροντιστηρίου και της ενισχυτικής διδασκαλίας. Η απάντηση στο δεύτερο είναι σαφής.
Διότι εάν γίνεται καλά θα μειώσει τις ανάγκες και ιδιαίτερα των οικογενειών που έχουν λιγότερα μέσα στη διάθεσή τους να προσφέρουν στην ενισχυτική διδασκαλία. Το πρώτο θέμα, το παιδαγωγικό, δεν υπάρχει μία γενική συμφωνία, ότι η ψηφιακή εκπαίδευση μπορεί να αντικαταστήσει τη δια ζώσης.
Διότι η δια ζώσης έχει και μια άλλη διάσταση, την έννοια ανθρώπινων κοινοτήτων, τη δημιουργία, την ανάπτυξη δεξιοτήτων στους ανθρώπους που τα ψηφιακά μέσα δεν τις εννοούν. Είναι χαρακτηριστικό ότι παρακολουθούσα χθες μία συνέντευξη του κ. Γιώργου Χρούσου και έλεγε ακριβώς ότι οι νεότερες γενεές εμφανίζουν ορισμένες πιο αδύναμες δεξιότητες, απ' ό,τι οι παλαιότερες. Αυτό οφείλεται στη χρήση όλων των μέσων, συμπεριλαμβανομένων βέβαια των ψηφιακών στον τομέα της εκπαίδευσης.
Άρα το παιδαγωγικό μέρος είναι συζητήσιμο, αλλά ως συμπληρωματικό εργαλείο της κανονικής εκπαίδευσης, νομίζω ότι μόνο θετική διάσταση θα πρέπει να αντιλαμβανόμαστε ότι έχει. Μην μπερδεύουμε τη χρήση των ψηφιακών μέσων που γίνεται για τη μόρφωση σε ενήλικες, με τη χρήση ψηφιακών μεθόδων για το σχολείο και το φροντιστήριο. Θέλει αρκετή προσοχή. Αλλά γενικά ως συμπληρωματική βοήθεια ως προς τους μαθητές νομίζω ότι είναι θεμιτό. Βεβαίως, ούτε στα πανεπιστήμια πλέον δεν θεωρούμε ότι η ψηφιακή εκπαίδευση μπορεί να αντικαθιστά τη ζωντανή, για πολλούς και διάφορους λόγους, νομίζω ότι τα δύο συστήματα πρέπει να αλληλοσυμπληρώνονται και όχι να αντικαθιστά το ένα το άλλο.
Αναφερθήκατε στην περιοκοπή δαπανών για τη μέση οικογένεια...
Το ψηφιακό φροντιστήριο είναι ενισχυτικής διδασκαλίας, δηλαδή εκεί που είναι αδύναμο το παιδί για παράδειγμα στα μαθηματικά, μπαίνει στο ψηφιακό φροντιστήριο και υποκαθιστά γνώσεις, κάνει ερωτήσεις, παίρνει απαντήσεις. Θα εξαρτηθεί σε σημαντικό βαθμό και από τον τρόπο που θα γίνονται τα μαθήματα, διότι υπάρχουν δύο τρόποι για την ψηφιακή μεθοδολογία.
Η μία είναι να δίνεις το υλικό, όπως δίνεις ένα βιβλίο, η άλλη είναι, αυτό που γίνεται στα πανεπιστήμια, δηλαδή να έχεις ανθρώπους οι οποίοι απαντούν σε ερωτήσεις. Στη δεύτερη εκδοχή είναι εξαιρετικά βοηθητικό και θα οδηγήσει σε μια βελτίωση του εισοδήματος των οικογενειών.
Από την ψηφιοποίηση του Δημοσίου, σε αυτήν της υγείας και τώρα της εκπαίδευσης. Ποια είναι η ευρωπαϊκή εμπειρία και πού βρισκόμαστε συγκριτικά με το μέσο όρο στην Ευρώπη;
Δεν γνωρίζω ακριβείς μετρήσεις για την ψηφιακή εκπαιδευτική εμπειρία, αλλά πρέπει να συμφωνήσουμε ότι η Ελλάδα βρίσκεται ακόμη πίσω και χρειάζεται την ψηφιοποίηση των λειτουργιών του κράτους και της χρήσης ψηφιακών μεθόδων από επιχειρήσεις. Αυτός ο δείκτης υστερεί. Το ζήτημα της εκπαίδευσης δεν τίθεται, νομίζω όμως ότι γενικά γίνεται χρήση αυτών των εργαλείων, όπως ακριβώς τα περιγράψαμε προηγουμένως. Η εμπειρία δείχνει ότι χρησιμοποιούνται ψηφιακά μέσα, αλλά ως βοηθητικά εργαλεία με την διά ζώσης εκπαίδευση.
Τέλος, το γεγονός ότι μειώνεται το κόστος ενισχυτικής διδασκαλίας για τη μέση οικογένεια, μπορεί να φέρει αντιδράσεις από ορισμένες ομάδες;
Ορισμένες πλευρές της συμπληρωματικής εκπαίδευσης πραγματικά προσφέρουν βοήθεια, ιδίως σε εξειδικευμένα θέματα στα οποία το σχολείο δεν μπορεί να προσφέρει αρκετή βοήθεια. Εκεί, αυτές οι ομάδες δεν θα θιγούν. Αντίθετα, θα ωφεληθούν ομάδες, οι οποίες αυτήν τη στιγμή δεν μπορούν να κάνουν χρήση αυτών των εργαλείων.
Νομίζω ότι αντιδράσεις δεν θα υπάρξουν και επαναλαμβάνω, αν κάπου υπάρχει ένα καλό φροντιστήριο, αυτό θα συνεχίσει να είναι καλό. Ξέρετε και στις άλλες χώρες υπάρχουν φροντιστήρια, αλλά όχι βέβαια στην έκταση που υπάρχουν στην Ελλάδα και στην έκταση που υπήρχαν στο παρελθόν στη χώρα μας. Αυτό που επιβάλλεται, παράλληλα με αυτά τα μέτρα, είναι -και νομίζω θα το δούμε- η αλλαγή εισόδου στα πανεπιστήμιο, με το γενικό απολυτήριο, έτσι ώστε να μην εξαρτώνται τα παιδιά από κάποιες ώρες στις οποίες γράφουν διαγώνισμα. Σε αυτήν την περίπτωση όλα αυτά τα εργαλεία θα έχουν βοηθητικό χαρακτήρα και δεν νομίζω ότι υπάρχει λόγος να δημιουργηθούν σημαντικές αντιδράσεις.
