Του Γιάννη Γορανίτη
Οι αλλαγές που φέρνει στον τρόπο ζωής μας η συνύπαρξή μας με τις μηχανές είναι ήδη κατακλυσμιαίες. Αυτό όμως που επίκειται τα επόμενα χρόνια είναι υπεράνω προσδοκιών και φαντασίας. Ή για να είμαστε ακριβείς, της φαντασίας των περισσότερων, καθώς αρκετοί φουτουριστές, ειδικοί αναλυτές και εξειδικευμένοι επιστήμονες επιχειρούν να προδιαγράψουν με σαφήνεια τα μελλοντικά βήματα και τις προοπτικές της συνύπαρξης ανθρώπων-μηχανών.
Μεταξύ αυτών, το Institute for the Future, ένας μη κερδοσκοπικός ερευνητικός οργανισμός με αυτό ακριβώς το αντικείμενο. Η τελευταία του μελέτη εκπονήθηκε με την υποστήριξη της Dell Technologies και επιχειρεί να διερευνήσει την επίδραση που θα έχουν οι αναδυόμενες τεχνολογίες στην κοινωνική και επαγγελματική οργάνωση έως το 2030.
Όπως σημειώνει ο Jordan Howard, επικεφαλής της GenYNot: «Πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα συνδέονται με την αναποτελεσματικότητα και την έλλειψη γνώσης. Για παράδειγμα, δεν γνωρίζουμε πώς να σταματήσουμε τις μεταλλάξεις συγκεκριμένων γονιδίων. Γιατί να μη λύσουμε το πρόβλημα αυτό συνεργαζόμενοι πιο στενά με τις μηχανές και αξιοποιώντας τους τεράστιους όγκους δεδομένων που μπορούν να επεξεργαστούν; Αν εντάξουμε τις μηχανές στις ανθρώπινες ομάδες εργασίας, μπορούμε να στοχεύσουμε υψηλότερα, να οραματιστούμε χωρίς όρια και να επιτύχουμε περισσότερα».
Η επόμενη δεκαετία της εργασίας
Τα ευρήματα και τα συμπεράσματα της μελέτης είναι αν μη τι άλλο εντυπωσιακά και καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα τομέων και δραστηριοτήτων. Σταχυολογούμε μία από τις πλέον ενδιαφέρουσες ενότητες της μελέτης, η οποία αφορά στη μεταλλαγή της εργασίας. Οι μελετητές στέκονται στις επιδράσεις που θα έχουν οι τεχνολογικές εξελίξεις τόσο στον εργαζόμενο όσο και στις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς.
Τα συμπεράσματα για τους εργαζόμενους δεν είναι μονοσήμαντα, ούτε έχουν μόνο θετικό ή αρνητικό πρόσημο. Το βέβαιο είναι ότι η επόμενη δεκαετία θα σημαδευτεί από την ακόμη μεγαλύτερη εμβάθυνση της σχέσης του ανθρώπου με της μηχανές, αλλά και την καταφανώς μεγαλύτερη εξάρτησή του από αυτές. *Λέγοντας μηχανές δεν εννοούμε μόνο τα ρομπότ, αλλά και τα υπολογιστικά συστήματα, τις έξυπνες και συνδεδεμένες συσκευές κάθε είδους και αναρίθμητα τεχνολογικά αγαθά και εφαρμογές που δεν υφίσταται καν σήμερα.
Η εξάρτηση όμως του ανθρώπου από τις μηχανές δεν θα έχει (μόνο) τις δυστοπικές διαστάσεις που φαντάζονταν οι συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας. Προφανώς, η συστηματική και μαζική ένταξη των μηχανών στους χώρους εργασίας θα έχει ως συνέπεια την απώλεια θέσεων, αλλά παράλληλα θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίας, θα διευκολύνει την παραγωγή πλούτου και την δικαιότερη κατανομή του, και προφανώς θα αυξήσει τον ελεύθερο χρόνο για (πολλούς από) τους εργαζόμενους. Συνολικά, η εμβάθυνση των σχέσεων της ανθρωπότητας με τις μηχανές έρχεται να επιλύσει πολλά από τα σύγχρονα προβλήματα, να δώσει εντελώς διαφορετική διάσταση στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την σύγχρονη πραγματικότητα.
Δεξιότητες entrepreneur για τον μέσο εργαζόμενο
Το βασικότερο καθήκον και το αναντίρρητο συγκριτικό πλεονέκτημα του ανθρώπου στον χώρο εργασίας θα είναι η ταξινόμηση των δεξιοτήτων των μηχανών και η σφυρηλάτηση ισχυρών εργασιακών σχέσεων, ούτως ώστε να πετυχαίνουν οι συνεργασίες μεταξύ όλων των εμπλεκομένων.
Γι' αυτό και θεωρείται απαραίτητη η επανεκπαίδευση και η συνεχής εξοικείωση με τα νέα δεδομένα, ούτως ώστε να συνδυάζεται αποτελεσματικά η εμπειρία με τις νεοαποκτηθείσες ικανότητες και να συνεχίσει να διαδραματίζει καίριο ρόλο στην καθημερινή εργασία. Αυτό που θα μετρήσει, σύμφωνα με την μελέτη, είναι να γνωρίζουν πώς «λειτουργούν τα πράγματα» και να καθοδηγούν τις μηχανές παρά να εκτελούν.
Το σετ των απαραίτητων δεξιοτήτων του μέσου εργαζόμενου θα περιλαμβάνει ό, τι σήμερα θεωρούνται απαραίτητες για έναν επιχειρηματία –οραματική σκέψη, δημιουργική προσέγγιση και επίλυση προβλημάτων, μέγιστη προσαρμοστικότητα και επιδίωξη εργασιακών προκλήσεων. Οι εργαζόμενοι θα καλούνται να προσαρμόσουν τις ανάγκες της επιχείρησης στην «μεγάλη εικόνα». Αυτό ακριβώς θα διαφοροποιεί τους ανθρώπους από τις μηχανές και θα τους επιτρέπει να διατηρούν το «δημιουργικό» πλεονέκτημα.
Το συναίσθημα που κάνει τη διαφορά
Δεν είναι όμως μόνο οι οργανωτικές ικανότητες, αλλά και οι συναισθηματικές «Αυτό που θα διαφοροποιήσει τους ανθρώπους από τις μηχανές είναι το πάθος», δήλωσε ο Brian Mullins, Διευθύνων Σύμβουλος και συνιδρυτής της DAQRI.
Πράγματι, μπορούμε να διδάξουμε μια μηχανή να εκτελεί σχεδόν οποιαδήποτε εργασία και στο μέλλον θα τους αναθέτουμε ολοένα και περισσότερες –ακόμη και τις πιο περίπλοκες και εξελιγμένες. Αν αυτό συνδυαστεί με τις ανθρώπινες πνευματικές και συναισθηματικές δυνατότητες, θα επιτευχθεί η βέλτιστη αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και θα επιλυθούν προβλήματα που σήμερα θεωρούνται απροσπέλαστα.
«Οι αναδυόμενες τεχνολογίες του σήμερα μπορούν να συγκριθούν με τη μαζική εξάπλωση του ηλεκτρισμού 100 χρόνια πριν», δηλώνει συμπερασματικά ο Liam Quinn, Chief Technology Officer της Dell. «Κανείς πια δεν αναφέρεται στο "θαύμα" της ηλεκτρικής ενέργειας, παρότι υποστηρίζει σχεδόν κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. «Ομοίως, οι αναδυόμενες τεχνολογίες του σήμερα θα αξιοποιούνται ευρέως το 2030. Δεν θα θαυμάζουμε όμως το ίδιο το εργαλείο, αλλά τις δυνατότητες και τις προοπτικές που θα προσφέρει στην ανθρωπότητα».
Περισσότερα για την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα μελέτη του Institute for the Future μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
