Του Γιάννη Παλιούρη
Καθώς ο κόσμος δικτυώνεται ολοένα και περισσότερο, με έναν πυκνό, αρραγή ιστό που ελέγχει από την οικονομία και τις μεταφορές, μέχρι τις δημόσιες υπηρεσίες και τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας, οι κυβερνοεπιθέσεις δεν είναι απλά ένας ακόμα κίνδυνος, αλλά μια απειλή που ρίχνει τη σκιά της πάνω από κάθε δραστηριότητα.
Αυτό είναι το συμπέρασμα της ετήσιας έκθεσης του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF), με τίτλο «Global Risks Report», σύμφωνα με την οποία ο ψηφιακός κατακερματισμός και οι κυβερνεπιθέσεις συγκαταλέγονται στους 10 μεγαλύτερους κινδύνους για επιχειρήσεις και οργανισμούς το 2020.
Η ετήσια έκθεση του WEF καταρτίζεται με βάση εκτιμήσεις από επικεφαλής επιχειρήσεων, ακαδημαϊκούς και άλλους ειδικούς. Για μια ακόμα χρονιά, λοιπόν, οι κίνδυνοι που αναδύονται στον κυβερνοχώρο φιγουράρουν μαζί με την κλιματική αλλαγή στην κορυφή της λίστας των παγκόσμιων απειλών.
Συνολικά, το 76% των ερωτηθέντων εκτίμησε ότι οι επιθέσεις στις ψηφιακές υποδομές θα αυξηθούν το 2020, ενώ παρόμοιος αριθμός (75%) δήλωσε το ίδιο θα συμβεί και όσον αφορά τις προσπάθειες για την κλοπή τα online δεδομένων και οικονομικών πόρων. Μάλιστα οι ερωτηθέντες εκτιμούν ότι η τάση αυτή δεν θα υποχωρήσει καθ΄ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας, κάτι που σημαίνει ότι ο κυβερνοχώρος θα μετατραπεί σε ένα νέο θέατρο «πολεμικών» επιχειρήσεων, χωρίς ορατό ορίζοντας κατάπαυσης του πυρός.
Σημαντική είναι, επίσης, η εκτίμηση των ερωτηθέντων ότι στο κυβερνοχώρο έχει ενσκήψει μία ακόμα σοβαρότατη απειλή: ο κατακερματισμός της τεχνολογικής υποδομής και των σχετικών προτύπων, συνεπεία του γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων.
Η έκθεση του WEF επισημαίνει ότι οι τεχνολογίες που συνοδεύουν της Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση θα φέρουν τεράστια κέρδη στην κοινωνία και την παγκόσμια οικονομία, αλλά επίσης και στον ακούσιο κυβερνο-κίνδυνο, καθώς η «επιφάνεια επίθεσης» αυξάνεται εκθετικά. Συγκεκριμένα, κβαντικές υπολογιστικές δομές, 5G, cloud computing, Τεχνητή Νοημοσύνη και Ιnternet of Things επισημαίνονται ως περιοχές μεγάλης ανησυχίας.
Ανάλογη έκθεση της ΕΥ το 2018 είχε δείξει ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις συνεχίζουν να αυξάνουν τις δαπάνες τους για την κυβερνοασφάλεια, με πάνω από το 90% των ερωτηθέντων να δηλώνει ότι αναμένει αύξηση στους σχετικούς προϋπολογισμούς. Καθώς οι αυξανόμενες κυβερνοαπειλές απαιτούν μια πιο δυναμική αντιμετώπιση, το 87% αναφέρει ότι χρειάζεται έως και 50% περισσότερη χρηματοδότηση.
H τεράστια ζημιά που μπορεί να προκληθεί από τη στοχοποίηση κρίσιμων ψηφιακών υποδομές έγινε πλήρως κατανοητή το 2017 ένα κύμα κυβερνοεπιθέσεων σάρωσε την υδρόγειο γονατίζοντας ευρωπαϊκές και αμερικανικές πολυεθνικές εταιρείες, πλήττοντας αρχικά σημαντικές εταιρείες και κρατικές υποδομές στην Ουκρανία και τη Ρωσία.
Αφού χτύπησε τον ρωσικό πετρελαϊκό κολοσσό Rosneft αλλά και τον ουκρανικό πυρηνικό σταθμό του Τσερνόμπιλ, ο ιός Petrwrap προκάλεσε στη συνέχεια βλάβες στη λειτουργία των πληροφοριακών συστημάτων της ναυτιλιακής εταιρείας Maersk, έκοψε το ρεύμα στο εργοστάσιο παραγωγής των μπισκότων Lu και Oreo και ανάγκασε τη γερμανική Nivea να διακόψει την παραγωγή της για μία ημέρα.
