Του Γιάννη Γορανίτη
Το 2018 θα είναι αναμφίβολα η χρονιά των κρυπτονομισμάτων. Οι απόψεις των αναλυτών ποικίλουν: άλλοι ισχυρίζονται ότι η διαρκής άνοδός τους θα συνεχιστεί με ακόμη πιο εκρηκτικές διαστάσεις, και άλλοι ότι σύντομα η φούσκα θα σκάσει με πάταγο. Σε κάθε περίπτωση, το Blockchain, η τεχνολογία πίσω από το Bitcoin και τα άλλα ψηφιακά νομίσματα, θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και να αξιοποιείται σε πληθώρα τομέων.
Αυτό πιστεύει και ο Mark Zuckerberg, ο οποίος στο καθιερωμένο πλέον ετήσιο «διάγγελμά» του, αναφέρθηκε ανοιχτά στις ευκαιρίες και τις δυνατότητες που προσφέρουν τα κρυπτονομίσματα. «Πολλοί από εμάς μπήκαμε στην τεχνολογία επειδή πιστεύουμε ότι μπορεί να γίνει μια δύναμη αποκέντρωσης που μεταφέρει περισσότερη ισχύ στα χέρια των ανθρώπων αναφέρει χαρακτηριστικά. «Σήμερα όμως, πολλοί άνθρωποι έχουν χάσει την πίστη τους στην υπόσχεση αυτή. Με την άνοδο ενός μικρού αριθμού κολοσσών της τεχνολογίας και των κυβερνήσεων που χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να παρακολουθήσουν τους πολίτες τους, αρκετοί θεωρούν ότι η τεχνολογία ευνοεί τη συγκέντρωση περισσότερης ισχύος παρά την αποκέντρωσή της».
Πώς όμως θα επανέλθουμε στο αρχικό όραμα; Ο Zuck είναι κάθετος: «Τα κρυπτονομίσματα παίρνουν την εξουσία από τα κεντρικά συστήματα και την επαναφέρουν στα χέρια των ανθρώπων». Δεν παραλείπει βέβαια να αναφερθεί στα μειονεκτήματά τους. «Ενέχουν όμως τον κίνδυνο ότι ελέγχονται δύσκολα». Γι' αυτό και δεσμεύεται ότι μέσα στο επόμενο έτος σκοπεύει να εμβαθύνει και να μελετήσει τις θετικές και αρνητικές πτυχές αυτών των τεχνολογιών και τον καλύτερο τρόπο χρήσης τους στις υπηρεσίες τους.
Να περιμένουμε λοιπόν ένα κρυπτονόμισμα από το Facebook;
Η τελευταία πρόταση («τον καλύτερο τρόπο χρήσης τους στις υπηρεσίες μας») δεν αφήνει απλώς το ενδεχόμενο ανοιχτό, αλλά επιβεβαιώνει τις φήμες που διαδίδονται τους τελευταίους μήνες. Πρόκειται όμως το Facebook να αναπτύξει ένα κρυπτονόμισμα;
Χωρίς να είμαστε σε θέση να αποκλείσουμε την προοπτική, είναι μάλλον απίθανο να μπει η Facebook σε μια χρηματοοικονομική περιπέτεια με αβέβαιο μέλλον –τουλάχιστον όχι προτού ομαλοποιηθεί η κατάσταση στο οικουμενικό τοπίο των κρυπτονομισμάτων.
Αυτό όμως που μπορεί και πιθανότατα θα πράξει άμεσα είναι να αξιοποιήσει τις τεχνολογικές δυνατότητες της τεχνολογίας Blockchain, και να τις εντάξει στις λειτουργίες της κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και στις άλλες τις υπηρεσίες της. Πρόσφατα μάλιστα ξεκίνησε τη δοκιμαστική χρήση μιας υπηρεσίας peer-to-peer πληρωμών μέσω WhatsApp ειδικά για την αγορά της Ινδίας.
Η εφαρμογή αυτή θα μπορούσε κάλλιστα να δοκιμαστεί και σε άλλες αγορές ή να μετεξελιχθεί σε ένα πιο ευρύ και χρηστικό μοντέλο που να ξεκινά από τις πληρωμές και να επεκτείνεται σε κάθε είδους συναλλαγές peer-to-peer (χωρίς τη μεσολάβηση δηλαδή κάποιας κεντρικής αρχής ή υπηρεσίας). Αυτή άλλωστε είναι και η βασική αρχή του Blockchain: οι συναλλαγές κάθε είδους μεταξύ δύο μερών χωρίς την ύπαρξη μεσάζοντα. Όχι απαραίτητα για χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Το Facebook θα μπορούσε για παράδειγμα να αξιοποιήσει την τεχνολογία για τον εντοπισμό και την καταπολέμηση των fake news.
Πριν βέβαια βιαστούμε να χειροκροτήσουμε την απόφαση του Zuckerberg να υποστηρίξει την αποκέντρωση της τεχνολογίας βγάζοντας από τη μέση τυχόν μεσάζοντες, καλό είναι να αναρωτηθούμε μήπως θέλει ο ίδιος να πάρει αυτό τον ρόλο. Μήπως δηλαδή σκοπεύει μέσω της υιοθέτησης του Blockchain να μετατρέψει το Facebook σε έναν αόρατο ελεγκτή ακόμη και της, εν δυνάμει πιο ανεξέλεγκτης, τεχνολογίας. Αυτό όμως δύσκολα θα το διαπιστώσουμε πριν συμβεί.