Του Γιάννη Γορανίτη
Πολλά επιτυχημένα ανέκδοτα ξεκινούν με την ερώτηση: «Τι θέλεις να ακούσεις πρώτα; Τα καλά ή τα άσχημα νέα;». Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με την περιπέτεια της Ελλάδας στην ψηφιακή εποχή. Πληροφορηθήκαμε τα «καλά νέα» πριν δύο εβδομάδες όταν ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε εκτενώς στην Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική από το βήμα του digital economic forum του ΣΕΠΕ.
«Η κυβέρνηση υλoποιεί μια σειρά έργων με την υλoποίηση των οποίων θα γίνει αντιληπτό στους πολίτες ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός αγγίζει όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς τους», τόνισε ο κ. Τσίπρας, για να καταλήξει: «Στη νέα, παγκοσμιοποιημένη οικονομία της γνώσης η συζήτηση για την καινoτομία και την πληρoφορική είναι συζήτηση του μέλλοντος».
Δεν γνωρίζουμε αν ο Έλληνας πρωθυπουργός αναφερόταν στο «πολύ απώτερο μέλλον» (που λέει κι ένας κορυφαίος υπουργός), αλλά εν τω μεταξύ μας έφτασαν τα άσχημα νέα: Σύμφωνα με τα ετήσια στοιχεία του δείκτη ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας (DESI - The Digital Economy and Society Index), https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/desi όχι μόνο έχουμε μείνει πίσω αναφορικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας, αλλά χάνουμε ολοένα και περισσότερο έδαφος.
Ο DESI 2018 μας προσγειώνει, λοιπόν, ακόμη πιο ανώμαλα στη σκληρή και ανταγωνιστική πραγματικότητα, καθώς η χώρα μας όχι μόνο δεν σημείωσε πρόοδο από το 2016 και το 2017 (όταν τουλάχιστον βρισκόταν στην τρίτη θέση από το τέλος), αλλά έπεσε στην προτελευταία, 27η θέση. Η χώρα μας προηγείται στον συνολικό δείκτη μόνο της Ρουμανίας, η οποία όμως σημειώνει αισθητή πρόοδο σε σχέση με το παρελθόν και αν συνεχίσει με τους ίδιους ρυθμούς σύντομα θα μας προσπεράσει.
Πού και γιατί μένει πίσω η Ελλάδα
Από τη φετινή έκθεση για τον δείκτη DESI προκύπτουν ενδιαφέροντα ευρήματα για την ψηφιοποίηση της χώρας. Η έκθεση βασίζεται στην ανάλυση πέντε επιμέρους τομέων: 1) Συνδεσιμότητα (σταθερά και κινητά ευρυζωνικά δίκτυα και τιμές), 2) Ανθρώπινο κεφάλαιο (χρήση internet, ψηφιακές δεξιότητες), 3) Χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών από τους πολίτες, 4) Ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας στις επιχειρήσεις, 5) Ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες (ηλεκτρονική διακυβέρνηση και ηλεκτρονικές υπηρεσίες υγείας).
Το πλέον ανησυχητικό δεν είναι ότι Ελλάδα κατατάσσεται 27η στο σύνολο των 28 κρατών μελών της ΕΕ, αλλά ότι δεν κατόρθωσε να σημειώσει την απαιτούμενη πρόοδο για να ξεφύγει από την ουρά της λίστας. Η πρόοδος στους επιμέρους όχι μόνο είναι πιο αργή από τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά σε αρκετούς σημειώνεται και οπισθοχώρηση. Και η οπισθοχώρηση δεν συμβαδίζει με τις φιλοδοξίες της να πρωταγωνιστήσει η χώρα στην 4η βιομηχανική επανάσταση, στην οποία παρεμπιπτόντως αναφέρθηκε αρκετές φορές ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της πρόσφατης ομιλίας του.
Παρά τις εξαγγελίες, οι επιδόσεις της Ελλάδας στον δείκτη των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών και των ψηφιακών δεξιοτήτων κινούνται στα χαμηλότερα επίπεδα και όπως αναφέρουν οι συντάκτες της μελέτης «αποτελούν τροχοπέδη για την περαιτέρω ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας». Είναι ενδεικτικό ότι μόλις το 38% χρησιμοποιεί υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (π.χ. για υποβολή εντύπων), όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 58%. Προτελευταία είναι η Ελλάδα και στις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες για επιχειρήσεις, ενώ 23η βρίσκεται στην κατάταξη υπηρεσιών ηλεκτρονικής υγείας με μόλις 10%.
Υπάρχουν και καλά νέα
Από τα ευρήματα του φετινού δείκτη DESI σταχυολογούμε και ορισμένα θετικά στοιχεία. Η κάλυψη του 4G αυξήθηκε στην Ελλάδα (στο 88%) και πλέον βρίσκεται πολύ κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ (91%). Επίσης, ολοένα και περισσότεροι Έλληνες χρησιμοποιούν καθημερινά διαδικτυακές υπηρεσίες: το 87% των πολιτών ενημερώνονται μέσω internet, ανεβάζοντας τη χώρα στην 8η θέση της σχετικής λίστας, ενώ το 77% ψυχαγωγείται μέσω web.
Επίσης, οι εγχώριες εταιρείες αξιοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε επίπεδα κοντινά στον μέσο όρο της ΕΕ, αν και παραμένουν πολύ χαμηλά στη χρήση υπηρεσιών Cloud (28η), ηλεκτρονικού εμπορίου (27η) και έκδοσης ηλεκτρονικών τιμολογίων (27η).
Με την ελπίδα να μη μείνουμε στο μέλλον μόνο σε αυτά τα καλά νέα, ανακαλούμε το ανέκδοτο της εισαγωγής μας:
Ο καπετάνιος του Τιτανικού απευθύνεται στους επιβάτες και στο πλήρωμα: «Έχω ένα καλό και ένα κακό νέο. Ποιο θέλετε να ακούσετε πρώτα;».
«Το καλό» απαντούν εκείνοι.
«Πάμε για 14 βραβεία Όσκαρ».
