Του Γιάννη Γορανίτη
Το Facebook συνεχίζει να επενδύει στην Τεχνητή Νοημοσύνη διαβλέποντας τις δυνατότητές αξιοποίησής της στα εργαλεία και τις υπηρεσίες του. Στόχος των αλγόριθμων βέβαια δεν είναι μόνο να σας εμφανίζει στοχευμένες διαφημίσεις και περισσότερα βίντεο με γάτες. Όπως ανακοίνωσαν επίσημα πριν λίγες ημέρες οι υπεύθυνοι του κοινωνικού δικτύου, το Facebook σύντομα θα αξιοποιήσει την ΑΙ σε αλγόριθμους που θα επιτρέπουν την αποτροπή αυτοκτονιών.
Ο βασικότερος λόγος είναι ότι ολοένα και περισσότεροι επίδοξοι αυτόχειρες ανακοινώνουν τις προθέσεις τους μέσω Facebook, ενώ αυξάνονται τα κρούσματα εκείνων που μεταδίδουν ζωντανά τις απόπειρες να δώσουν τέλος στη ζωή τους. Άλλωστε, πλέον καταγράφεται ένας θάνατος από αυτοκτονία στον κόσμο κάθε 40 δευτερόλεπτα, ενώ οι αυτοκτονίες αποτελούν τη δεύτερη αιτία θανάτου για νέους ηλικίας 15-29 ετών.
Οι μηχανικοί του κοινωνικού δικτύου λοιπόν αναλαμβάνουν να αναπτύξουν τον κώδικα που θα μπορεί να εντοπίζει αυτοματοποιημένα χρήστες που εκφράζουν αυτοκτονικές τάσεις. Μακροπρόθεσμος στόχος τους είναι να επιστρατεύσουν τους αλγόριθμους προκειμένου να οικοδομήσουν μία ασφαλή κοινότητα εντός και εκτός Facebook.
Συνδυασμός ΑΙ και ανθρώπινης επικοινωνίας
Η τεχνική είναι περισσότερο περίπλοκη απ' ό,τι ακούγεται, καθώς οι αλγόριθμοι της υπηρεσίας θα επιχειρούν να εντοπίζουν αυτόματα αναρτήσεις που εκφράζουν σκέψεις και προθέσεις αυτοκτονίας ή αυτοτραυματισμού. Αντίστοιχα, οι αλγόριθμοι θα επιχειρούν να καταγράψουν μια πιθανά επίφοβη κατάσταση μέσω των σχολίων που δημοσιεύουν οι φίλοι των ατόμων αυτών.
Ο βασικότερος όμως πυλώνας της νέας υπηρεσίας θα είναι η ανθρώπινη συμβολή, καθώς το Facebook θα ενθαρρύνει την αναφορά των ύποπτων συμπεριφορών από άλλους χρήστες. Εδώ και δύο περίπου χρόνια το Facebook είχε επιτρέψει σε χρήστες να αναφέρουν ανησυχητικές συμπεριφορές φίλων, επισημαίνοντας «ύποπτες» φωτογραφίες ή αναρτήσεις. Πλέον οι αναφορές θα εντάσσονται στο νέο πλαίσιο.
Σύμφωνα με το post των υπευθύνων της υπηρεσίας, τα εργαλεία αποτροπής αυτοκτονιών θα ενσωματωθούν (και) στο Facebook Live. Όσοι παρακολουθούν ένα ζωντανό βίντεο θα έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν απευθείας με το άτομο αλλά και να αναφέρουν το βίντεο στην αρμόδια ομάδα του Facebook. Εξάλλου, το άτομο που κινδυνεύει θα βλέπει επί της οθόνης γραπτές συμβουλές, ενώ θα έχει την επιλογή να επικοινωνήσει ο ίδιος με κάποιον ειδικό στη γραμμή βοήθειας.
Ψυχολογική υποστήριξη μέσω Messenger
Αν ο εντοπισμός των επίδοξων αυτοχείρων είναι το πρώτο βήμα του νέου εγχειρήματος, το επόμενο θα είναι η ανάληψη δράσης από ειδικούς ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, αρχικά μέσω live chat στο Messenger και εφόσον διαπιστωθεί ότι απαιτείται περαιτέρω βοήθεια και δια ζώσης. Το Facebook έχει ήδη συνάψει συνεργασίες με οργανώσεις ψυχολογικής υποστήριξης και ειδικούς του κλάδου (π.χ. Save.org, National Suicide Prevention Lifeline, Forefront κ.α.), οι οποίοι είτε θα παρέχουν ζωντανή υποστήριξη, είτε θα παραπέμπουν τους «επίφοβους» χρήστες σε κάποιον ειδικό. Αρχικά, η υπηρεσία εξατομικευμένης βοήθειας θα προσφέρεται σε χρήστες του μέσου στις ΗΠΑ, ενώ σύντομα θα επεκταθεί και διεθνώς με τη βοήθεια οργανώσεων και ειδικών με οικουμενική δράση και παρουσία.
Οι ειδικοί πάντως θεωρούν ότι η πιο σημαντική παράμετρος για την αποτροπή των αυτοκτονιών είναι η επαφή με κάποιον οικείο του επίδοξου αυτόχειρα, γι' αυτό και παράλληλα θα προσφέρουν υποστήριξη και σε ενδιαφερόμενους φίλους τους ή μέλη της οικογένειας. Ενθαρρύνουν πάντως όσους παρατηρούν ιδιαίτερα επίφοβες συμπεριφορές από φίλους και συγγενείς να ειδοποιούν άμεσα τις τοπικές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.
Στον απόηχο της καλοδεχούμενης προληπτικής δράσης του Facebook, είναι λογικό να εκφράζονται επιφυλάξεις για την εισβολή του κοινωνικού δικτύου σε ολοένα και περισσότερες πτυχές της καθημερινότητάς μας και σε αμιγώς ιδιωτικές και ιδιαίτερα ευαίσθητες υποθέσεις. Στην περίπτωση της πρόληψης των αυτοκτονιών βέβαια, δεν μπορούμε παρά να του καταλογίσουμε αγνές προθέσεις. Μέχρι της αποδείξεως του εναντίου…
