Του Γιάννη Γορανίτη
Εδώ και λίγες ημέρες, η δημοφιλής πλατφόρμα Facebook Marketplace λειτουργεί και στη χώρα μας. Πιθανότατα, θα έχετε προσέξει το σχετικό εικονίδιο στο κέντρο της οθόνης στις mobile εκδόσεις ή στο αριστερό menu στην έκδοση του Facebook για υπολογιστές.
Η Ελλάδα λοιπόν γίνεται η 26η χώρα στην οποία οι χρήστες του δημοφιλούς κοινωνικού δικτύου θα έχουν τη δυνατότητα να δημοσιεύσουν αγγελίες εφόσον θέλουν να πουλήσουν κάτι ή απλώς να εξερευνήσουν τα διαθέσιμα προς πώληση προϊόντα. Ήδη περισσότεροι από μισό δισ. άνθρωποι ανά τον πλανήτη χρησιμοποιούν την υπηρεσία, ενώ σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας μόνο στις ΗΠΑ κάθε μήνα προστίθενται 25-30 εκατ. νέα αντικείμενα προς πώληση.
Είναι σαφές ότι το Marketplace συνιστά ένα ακόμη βήμα του Facebook προς την παγκόσμια κυριαρχία του (σχεδόν) σε όλους τους κλάδους. Πλέον, και στο λιανικό εμπόριο και μάλιστα χωρίς μεσάζοντες. Αναλυτές της αγοράς διεθνώς έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους για την τροπή που μπορεί να πάρει στο άμεσο μέλλον αυτή η τάση, αφού ο καθένας θα μπορεί να μετατραπεί σε μικροέμπορο. Από την άλλη, οι υποστηρικτές της ιδέας, ισχυρίζονται ότι είναι μια ιδιαίτερα βολική πλατφόρμα, η οποία απλώς αποτελεί τη μεταμοντέρνα εξέλιξη των μικρών αγγελιών.
Τι πωλείται και ποιος το πουλάει
Στο Marketplace οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αναζητήσουν προϊόντα ανά κατηγορία (Σπίτι και κήπος, Στέγαση, Ψυχαγωγία, Αξεσουάρ ένδυσης, Οικογένεια, Ηλεκτρονικά, Χόμπι, Οχήματα και ποδήλατα κ.ά.). Στη συνέχεια έχουν τη δυνατότητα να περιορίσουν τα αποτελέσματα βάσει τοποθεσίας και τιμής. Προσφέρεται ακόμη η δυνατότητα αποθήκευσης προϊόντων, ώστε να γίνεται η απαιτούμενη έρευνα αγοράς.
Η υπηρεσία απευθύνεται κατά βάση σε ιδιώτες, αλλά από μια γρήγορη ματιά στις αγγελίες που έχουν ήδη δημοσιευτεί γίνεται σαφές ότι αξιοποιείται και από πολυάριθμες εμπορικές επιχειρήσεις.
Εξερευνώντας το ελληνικό Marketplace συναντήσαμε αντικείμενα κάθε είδους, κατηγορίας και τιμής: από iPhone X στο κουτί τους και πολυτελή ρολόγια αξίας δεκάδων χιλιάδων ευρώ, μέχρι μεταχειρισμένα Walkman (αξίας 6€, ευκαιρία), μέχρι καπάκι για USB stick (αλήθεια, χωρίς το ίδιο το stick). Εκτός από τα ηλεκτρονικά, στα είδη ένδυσης και αξεσουάρ μπορείτε να βρείτε πραγματικές ευκαιρίες, ενώ πολυάριθμες αγγελίες αφορούν σε προϊόντα ψυχαγωγίας (games, βιβλία, DVD και CD).
Εκεί όμως που ο όγκος των αγγελιών είναι απρόσμενα μεγάλος είναι στα αυτοκίνητα και τις μηχανές. Αναρίθμητα οχήματα κάθε αξίας και κατάστασης διατίθενται προς αγοραπωλησία μέσω Facebook. Την ίδια τάση ακολουθούν και τα ακίνητα, αναδεικνύοντας μια νέα, πρωτοφανή για την αγορά, τάση. Το Facebook μάλιστα προσφέρει, προς το παρόν τουλάχιστον, εντελώς δωρεάν και χωρίς προμήθεια τη συγκεκριμένη υπηρεσία.
Τι πρέπει να προσέχετε αν αγοράζετε και πουλάτε μέσω Marketplace
Η φράση-κλειδί είναι το «χωρίς μεσάζοντες». Πλέον ο καθένας μπορεί να πουλήσει και να αγοράσει ή να ενοικιάσει οτιδήποτε χωρίς μεσίτες και προμήθειες. Ακούγεται συναρπαστικό, αλλά ενέχει κινδύνους. Το κόστος των προϊόντων που θα βρείτε είναι μεν μειωμένο, αλλά οφείλετε να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί τόσο με τα αντικείμενα και τις υπηρεσίες που επιλέγετε, όσο και με την επιλογή του πωλητή/ αγοραστή. Το Facebook βέβαια προσφέρει τη δυνατότητα αναφοράς ύποπτων ή παράνομων αντικειμένων, όπως και καταγγελίας ύποπτης συμπεριφοράς κάποιου χρήστη.
Προκειμένου να εκτελείτε με ασφάλεια τις αγοραπωλησίες, φροντίστε να κάνετε στοιχειώδη έρευνα για το άτομο που συναλλάσσεστε. Για παράδειγμα, καλό είναι να μην εμπιστεύεστε άκριτα άτομα με ψευδώνυμο, με εντελώς «κλειστό» προφίλ ή ελάχιστους φίλους (ειδικά αν και οι φίλοι τους έχουν ψευδώνυμα). Το ίδιο και χρήστες που έχουν γραφτεί πριν λίγες ημέρες στο Facebook και η μοναδική τους δραστηριότητα αφορά στην πώληση προϊόντων.
Να είστε υποψιασμένοι με τις προσφορές. Αν κάποιος π.χ. πουλάει ένα ολοκαίνουριο laptop στα €50, το πιθανότερο είναι ότι προσπαθεί να σας εξαπατήσει. Ή και να σας γνωρίσει, κάτι που δεν είναι βέβαιο ότι επιδιώκατε όταν ξεκινήσατε να ψάχνετε για υπολογιστή.
Επ' ευκαιρία, να πούμε το αυτονόητο: ποτέ μην καλείται κάποιον άγνωστο στο σπίτι σας για να ολοκληρώσετε την αγοραπωλησία. Ούτε βέβαια να δεχτείτε να πάτε σπίτι του, αν δεν έχετε προηγούμενη γνωριμία. Προτιμήστε την ανταλλαγή σε δημόσιο χώρο, ει δυνατόν χέρι με χέρι και αφού ελέγξετε προσεκτικά το προϊόν που σας παραδίδει. Κι αν, ας πούμε, τα ρούχα και τα παπούτσια είναι εύκολο να ελεγχθούν, στα ηλεκτρονικά είδη και τα οχήματα η κατάσταση είναι σαφώς πιο περίπλοκη. Ακόμη κι αν μια συσκευή ή το όχημα δείχνει να λειτουργεί με πρώτη ματιά, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα συνεχίσει να λειτουργεί και μετά την «απομάκρυνση από το ταμείο».
Αν είστε πωλητές, φροντίστε να τιμολογήσετε λογικά και δίκαια τα προϊόντα. Αν προσπαθήσετε να εξαπατήσετε τον αγοραστή, πουλώντας πχ σε πολύ υψηλή τιμή κάποιο ελαττωματικό αντικείμενο, αργά ή γρήγορα θα αποκαλυφθείτε. Εκτός από την ορθή περιγραφή των χαρακτηριστικών και της κατάστασης του προϊόντος, φροντίστε να ανεβάσετε μια καθαρή φωτογραφία και ει δυνατόν την απόδειξη αγοράς. Γιατί, μην ξεχνάτε ουδείς θέλει να αγοράσει κάτι κλεμμένο.
