Του Γιάννη Γορανίτη
Με επίσημη ανακοίνωσή του, το YouTube επιβεβαίωσε το γεγονός που είχαν παρατηρήσει και αναφέρει πολυάριθμοι χρήστες: τα βίντεο που αποσύρονται από την πλατφόρμα το τελευταίο διάστημα έχουν πολλαπλασιαστεί.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, μόνο το τελευταίο τρίμηνο του 2017, αφαιρέθηκαν από το YouTube 8,3 εκατομμύρια βίντεο. Οι λόγοι που αναφέρονται είναι η παραβίαση των κανόνων χρήσης και των «οδηγιών προς την κοινότητα». Η πλειοψηφία των βίντεο που αφαιρέθηκαν είτε θεωρήθηκαν spam, είτε αφορούσαν ακατάλληλο περιεχόμενο. Αρκετοί χρήστες, όμως, συνεχίζουν να διαμαρτύρονται γιατί αφαιρέθηκαν βίντεο που δεν παραβίαζαν τους κανόνες.
Η ανακοίνωση μόνο τυχαία δεν είναι, καθώς το τελευταίο διάστημα έχουν πληθύνει οι πιέσεις από κυβερνήσεις, οργανισμούς και μεμονωμένους πολίτες με στόχο να ελεγχθεί το ακραίο, βίαιο και εξτρεμιστικό περιεχόμενο που διαδίδεται μέσω της πλατφόρμας.
Οι μηχανές στη μάχη με το παραπλανητικό περιεχόμενο
Ο όγκος των βίντεο που ανεβαίνει στην πλατφόρμα είναι εντυπωσιακός, και αυξάνεται διαρκώς. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, κάθε λεπτό δημοσιεύονται 300-400 ώρες νέων βίντεο. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, είναι μάλλον αδύνατο να ελεγχθούν σε πραγματικό χρόνο τόσες εκατομμύρια ώρες νέου περιεχομένου, που προστίθενται καθημερινά. Τουλάχιστον από ανθρώπους!
Αυτός είναι και ο λόγος που η θυγατρική της Google (στην οποία παρεμπιπτόντως, 10.000 άτομα εργάζονται με αποκλειστικό αντικείμενο τον εντοπισμό ανάρμοστου περιεχομένου), επιστρατεύει τις μηχανές και ειδικά τις νεότερες τεχνολογίες μηχανικής μάθησης. Με αυτό τον τρόπο, γίνεται εφικτός ο εντοπισμός βίντεο υψηλού κινδύνου τόσο στις αποκαλούμενες περιοχές χαμηλού όγκου (π.χ. βίαια ή εξτρεμιστικά βίντεο), όσο και σε περιοχές μεγάλου όγκου (όπως τα spam).
Από τα 8,3 εκατομμύρια βίντεο που αφαιρέθηκαν οριστικά από την πλατφόρμα το τελευταίο τρίμηνο του 2017, τα 6,7 εκατ. επισημάνθηκαν πρώτα από τις μηχανές και μόλις ένα στα οκτώ από ανθρώπους. Προκειμένου να αποδείξει την αποτελεσματικότητα των συστημάτων του, το δίκτυο επισημαίνει ότι το 76% των βίντεο αφαιρέθηκαν πριν ολοκληρωθεί καν η πρώτη προβολή τους. Όσον αφορά δε, τα βίντεο εξτρεμιστικού περιεχομένου, η απομάκρυνση του 50% ολοκληρώνεται προτού προβληθούν δέκα φορές.
Παρόλ' αυτά, η πλατφόρμα συνεχίζει να βασίζεται στη συνεισφορά των χρηστών. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην ενημέρωση «η ανάπτυξη της μηχανικής μάθησης σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι αναθεωρούν το υπό εξέταση περιεχόμενο, καθώς τα συστήματά μας βασίζονται στην κρίση και την αξιολόγηση των χρηστών».
Η διαδικασία επισκόπησης από τις μηχανές και ο τρόπος αξιοποίησής της ανθρώπινης συμβολής συνοψίζεται σε αυτό το βίντεο:
Ακόμη πιο αυστηρά συστήματα
Το YouTube δεσμεύτηκε για ακόμη μια φορά ότι θα βελτιώσει τα συστήματα αναφοράς και ελέγχου, αλλά και ότι θα τα ενισχύσει με πρόσθετες λειτουργίες αναφορικά με τα σχόλια που δημοσιεύουν οι χρήστες, τα πρόσθετα δεδομένα, την ταχύτητα διαγραφής των βίντεο, αλλά και την αιτιολόγηση της απομάκρυνσής τους.
Αρκούν όμως οι υποσχέσεις για να καθησυχαστεί η διεθνής κοινότητα; Πιθανότατα όχι. Τόσο η ΕΕ, όσο και αρκετές κυβερνήσεις πιέζουν το YouTube για περαιτέρω αυστηροποίηση των συστημάτων του. Ταυτόχρονα όμως είναι πολλοί εκείνοι που εκφράζουν τις αντιρρήσεις τους για την εγκαθίδρυση αυτών των αυτοματοποιημένων συστημάτων ελέγχου, και τις συνέπειες που θα έχουν στην ελευθερία έκφρασης και την ανεμπόδιστη διάδοση του περιεχομένου online.
