Του Γιάννη Παλιούρη
Περίπου κάθε δεκαετία οι ασύρματες επικοινωνίες γνωρίζουν μια μεγάλη τεχνολογική αλλαγή: την αναβάθμιση της ταχύτητας μετάδοσης δεδομένων. Αυτό συνέβη και με την τεχνολογία 4G που άλλαξε όχι μόνο τον τρόπο επικοινωνίας και κατανάλωσης περιεχόμενου για τους απλούς χρήστες αλλά για πρώτη φορά δημιούργησε νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Η πραγματική επανάσταση, όμως, έρχεται με το 5G. Η μετάβαση στα δίκτυα πέμπτης γενιάς θα ανοίξει έναν ορίζοντα δραστηριοτήτων που σήμερα είναι δύσκολο να φανταστούμε. Αν το 3G και πολύ περισσότερο το 4G έφεραν τον κόσμο στην οθόνη του κινητού μας, το 5G είναι ένας πραγματικός «game changer» που θα αλλάξει τον κόσμο, διασυνδέοντας ανθρώπους, μηχανές, προϊόντα και διαδικασίες σε έναν πυκνό ιστό διάδρασης, σε πραγματικό χρόνο. Βιομηχανικά ρομπότ και ρομπότ ιατρικών επεμβάσεων, αυτόνομα οχήματα, drones και οδικές υποδομές θα ανταλλάσσουν συνεχώς δεδομένα μεταξύ τους με τον πιο φυσικό τρόπο.
Το 2016, οι κινητές τεχνολογίες και υπηρεσίες παρήγαγαν 4,4% του ΑΕΠ σε παγκόσμιο επίπεδο, δηλαδή 3,3 τρισεκατομμύρια δολάρια σε οικονομική αξία. Το ποσό αυτό εκτιμάται ότι θα αυξηθεί σε πάνω από 4,2 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2020 ή 4,9% του παγκόσμιου ΑΕΠ, καθώς οι πρώτες εφαρμογές 5G θα μπαίνουν στην αγορά, αυξάνοντας την παραγωγικότητα και την αποδοτικότητα. Και αυτό θα είναι μόνο η αρχή. To αποτύπωμα που θα αφήσει στην παγκόσμια οικονομία δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια σε βάθος χρόνου, καθώς υπόσχεται να επανεφεύρει τον κόσμο μας.
Με άλλα λόγια, το 5G δεν είναι απλά η τεχνολογία που θα μας επιτρέψει να κατεβάζουμε ολόκληρες ταινίες μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Είναι ο ακρογωνιαίος λίθος τεχνολογικών εξελίξεων που θα ορίσουν το μέλλον. Δεν έχουμε να κάνουμε απλά με «ταχύτερα smartphones» αλλά για τη μετάβαση σε ένα ριζικά διαφορετικό περιβάλλον, όπου η μαζική, ταυτόχρονη, σε πραγματικό χρόνο χρήση και αλληλεπίδραση συσκευών θα είναι τόσο απλή, όσο η ροή νερού από τα δίκτυα ύδρευσης. Ακόμα παραπέρα, τα δίκτυα 5G θα αποτελέσουν τον ιστό πάνω στον οποίο θα υφανθεί η τεχνολογία των Μεγάλων Δεδομένων, που με τη σειρά της αποτελεί την απαραίτητη πρώτη ύλη για την ανάπτυξη και την ωρίμανση της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Το Σάββατο, 7 Σεπτεμβρίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε από το βήμα της ΔΕΘ την επιτάχυνση της αδειοδότησης συστημάτων κεραιών τεχνολογίας 5G. Με δεδομένο ότι η τεχνολογία λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής ισχύος για μικρές χώρες όπως η Ελλάδα, ιδού μερικά βασικά πράγματα που πρέπει να ξέρουμε για το 5G.
-Τι ακριβώς είναι το 5G;
Σε τεχνικό επίπεδο, πρόκειται για ένα σύνολο κανόνων που καθορίζουν τη λειτουργία ενός κυψελοειδούς δικτύου, συμπεριλαμβανομένων των ραδιοσυχνοτήτων και του τρόπου με τον οποίο οι επεξεργαστές των διάφορων συσκευών θα διαχειρίζονται τα ραδιοσήματα και την ανταλλαγή δεδομένων.
Δεδομένου ότι τα πρώτα κινητά τηλέφωνα κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του ''70, οι τεχνολογικές εταιρείες συζητούν και καθορίζουν ενιαία σύνολα προδιαγραφών για τα δίκτυα, τα οποία προσδιορίζονται ως «γενιές τεχνολογίας». Φυσικά για καρπωθούν τα οφέλη της τεχνολογίας 5G οι χρήστες θα πρέπει να αγοράσουν νέα τηλέφωνα, ενώ οι πάροχοι τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών θα πρέπει να εγκαταστήσουν νέο εξοπλισμό μετάδοσης.
-Πόσο γρήγορο θα είναι το 5G;
Πολύ. Συγκεκριμένα, οι ταχύτητες διακίνησης δεδομένων θα ξεκινούν από 10 Gbps τη στιγμή που τα ενσύρματα δίκτυα οπτικών ινών προσφέρουν ταχύτητες έως 1 Gbps. Για να δώσουμε ένα «καθημερινό» παράδειγμα, σε δοκιμές που έχει κάνει η Qualcomm (ο μεγαλύτερος κατασκευαστής chips για mobile συσκευές) η λήψη μιας ταινίας ολοκληρώθηκε σε 17 δευτερόλεπτα με 5G, σε σύγκριση με έξι λεπτά με 4G.
Αλλά δεν είναι μόνο η ταχύτητα που έχει σημασία. Η τεχνολογία 5G θα μπορεί να υποστηρίξει χωρίς δυσκολία μεγάλο αριθμό διασυνδεδεμένων συσκευών σε μια μικρή γεωγραφικά περιοχή (π.χ. ένα στάδιο) και υπόσχεται να μηδενίσει την καθυστέρηση - το λεγόμενο latency - που παρουσιάζουν τα σημερινά δίκτυα.
Με την υφιστάμενη τεχνολογία του 4G η εντολή αναζήτησης σε ένα smartphone, δεν εκτελείται άμεσα. Μια καθυστέρηση από 50 έως μερικές εκατοντάδες χιλιοστά του δευτερολέπτου είναι συνηθισμένη. Μικρό το κακό, αν ψάχνεις δωμάτιο για τις διακοπές ή το νέο επεισόδιο μιας σειράς στο Netflix. Απολύτως καταστροφικό, όμως, αν πρόκειται για εντολή σε βιομηχανικό ρομπότ, αυτόνομο όχημα ή χειρουργικό βραχίονα. Το 5G θα εξαλείψει το latency, κάνοντας εφικτές τις παραπάνω εφαρμογές.
- H Δημόσια Διοίκηση στην «πέμπτη γενιά» δικτύωσης
Την ίδια στιγμή η κατακόρυφη βελτίωση της συνδεσιμότητας μέσω της ανάπτυξης του 5G θα επιτρέψει την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η δημόσια διοίκηση, τόσο εντός των αστικών κέντρων όσο και στην επαρχία. Συγκεκριμένα, η αξιόπιστη και ταχεία ασύρματη σύνδεση δίνει τη δυνατότητα ενοποίησης υπηρεσιών και μείωσης της γραφειοκρατίας ενώ καθιστά δυνατή τη δημιουργία «έξυπνων πόλεων». Πρακτικά, το κράτος μπορεί να παρέχει εξυπηρέτηση στον πολίτη με ταχύτητα και αξιοπιστία.
Είναι ενδεικτική η έκθεση βρετανικού τηλεπικοινωνιακού παρόχου, σύμφωνα με την οποία οι τοπικές αρχές μιας μεγάλης πόλης θα εξοικονομούν περίπου 3 δισ. ευρώ ετησίως χάρη στην αποτελεσματικότερη διαχείριση των δημόσιων υπηρεσιών, που θα φέρει μαζί του το 5G.