Ένα νέο κεφάλαιο στην πολυτάραχη σχέση του Facebook με τους εκδότες και τους παραγωγούς περιεχομένου γράφεται τις τελευταίες ώρες. Αιτία είναι η δοκιμαστική έναρξη μιας νέας λειτουργίας ιεράρχησης και απεικόνισης των δημοσιεύσεων στη «ροή ειδήσεων» των χρηστών. Ονομάζεται «Explore Feed» και είναι ήδη διαθέσιμη σε έξι χώρες.
Η νέα «Ροή» χωρίζεται σε δύο κανάλια: στο πρώτο θα εμφανίζονται οι αναρτήσεις των φίλων και των συγγενών σας, και στο δεύτερο οι δημοσιεύσεις σελίδων στις οποίες έχετε κάνει like, όπως και τρίτων διαφημιζόμενων. Αν και το Facebook δεν έχει δημοσιοποιήσει πολλές λεπτομέρειες για τη δοκιμαστική αυτή λειτουργία, μαρτυρίες και αναφορές χρηστών που συμμετέχουν στη δοκιμή αναφέρουν ότι οι διαφορές είναι εντυπωσιακές.
«Η μεγαλύτερη πτώση που είδαμε ποτέ»
Ένας Σλοβάκος δημοσιογράφος κατέγραψε τη μεγάλη μείωση στο organic reach (θέαση δημοσιεύσεων που δεν είναι «χορηγούμενες») από αρκετά ΜΜΕ της χώρας του. Ήδη από την πρώτη ημέρα λειτουργίας «Εξερεύνησης» στη Σλοβακία, η εμφάνιση νέων δημοσιεύσεων μειώθηκε κατά 67%. «Η μεγαλύτερη πτώση που έχουμε δει ποτέ» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Όπως αναφέρει στο αναλυτικό post του, οι 60 μεγαλύτερες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες της χώρας καταγράφουν τέσσερις φορές λιγότερη διάδραση (likes, σχόλια, κοινοποιήσεις) από την ημέρα που ξεκίνησε η δοκιμή. Οι αντίστοιχες αναφορές και από άλλες χώρες που συμμετέχουν στη δοκιμή, όπως η Γουατεμάλα και η Καμπότζη, τον επιβεβαιώνουν.
It looks like the effect in Guatemala and Cambodia is the same (at least according to @crowdtangle lists). pic.twitter.com/Jjs3MeBOdf
— Adam Javurek (@javurek) October 20, 2017
Όλο και λιγότερα posts από Σελίδες
Ουσιαστικά, το Facebook δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τη ζωή των εκδοτών και των διαχειριστών Σελίδων, οι οποίοι ούτως ή άλλως είχαν παρατηρήσει τα εις βάρος τους «κόλπα» του αλγόριθμου. Αν υποθέσουμε ότι ένα μέσο ενημέρωσης έχει 50.000 ακόλουθους στη σελίδα του στο Facebook, τα posts του περνούν από το feed λιγότερων από 2-3% των χρηστών. Όσο μάλιστα ανεβαίνουν οι followers τόσο λιγοστεύουν οι εμφανίσεις. Σε αυτό το άρθρο
παρουσιάζονται αναλυτικά οι κατά καιρούς αλλαγές στον αλγόριθμο του Facebook και η επίδρασή τους στην «οργανική θέαση» των δημοσιεύσεων.
Αυτό εν μέρει είναι κατανοητό λόγω της πληθώρας των Σελίδων στην πλατφόρμα, αλλά σε καμία περίπτωση δεν απεικονίζει την πραγματική αναλογία. Είναι για παράδειγμα ενδεικτικό ότι από το 2012 το “Organic Reach” έχει πέσει από το 16% σε κάτω του 3%, παρότι η αύξηση του αριθμού των επαγγελματικών σελίδων είναι μεν εντυπωσιακή αλλά όχι αντίστοιχη. Αρκετοί παραγωγοί περιεχομένου –ειδικά μικρότερου βεληνεκούς– αναφέρουν ακόμη πιο αισθητές μειώσεις.
Φαίνεται όμως ότι το Facebook στοχεύει πλέον στον μηδενισμό του “Organic Reach” όλων των επαγγελματικών σελίδων. Ή τουλάχιστον όσων δεν πληρώνουν προκειμένου να εμφανίζονται οι δημοσιεύσεις τους στο feed των χρηστών. Γι' αυτό και στο δεύτερο κανάλι της δοκιμαστικής έκδοσης εμφανίζονται αναρτήσεις από άτομα ή εκδότες που δεν ακολουθούν. Η λογική του κοινωνικού δικτύου (ή καλύτερα το άλλοθι) είναι να προσφέρει στους χρήστες δημοσιεύσεις που σε διαφορετική περίπτωση δεν θα μπορούσαν να δουν.
Τι απαντάει το Facebook
«Οι χρήστες μας λένε ότι επιθυμούν έναν ευκολότερο τρόπο για να βλέπουν αναρτήσεις φίλων και μελών της οικογένειάς τους», αναφέρεται στην ανακοίνωση του Facebook που εκδόθηκε μετά τον θόρυβο που ξέσπασε. «Επομένως δοκιμάζουμε δύο ξεχωριστές ροές δεδομένων, μία ως αποκλειστικό χώρο για αναρτήσεις φίλων και συγγενών και μία άλλη ως αποκλειστικό χώρο για αναρτήσεις από Σελίδες».
Διευκρινίζεται πάντως ότι οι δοκιμές της νέας ροής ξεκίνησαν ήδη στη Σλοβακία, τη Σερβία, τη Σρι Λάνκα, τη Βολιβία, τη Γουατεμάλα και την Καμπότζη, αλλά δεν υπάρχουν προς το παρόν πλάνα για παγκόσμια εφαρμογή. Καθησυχαστικό ήταν και το κορυφαίο στέλεχος της εταιρείας, Adam Mosseri, που έσπευσε να ενημερώσει μέσω Twitter ότι «Οι περισσότερες αλλαγές δοκιμάζονται για ημέρες ή εβδομάδες, αλλά δεδομένου της σημασίας της συγκεκριμένης αλλαγής, πιθανότατα θα δοκιμαστεί επί μήνες». Όλοι βέβαια γνωρίζουν ότι οι διαβεβαιώσεις του Facebook πέφτουν συχνά πυκνά στο κενό. Άλλωστε οι περισσότερες αλλαγές στον αλγόριθμο ήταν πιο «ήπιες» στη δοκιμαστική περίοδο.
Ακόμη όμως και αν η συγκεκριμένη αλλαγή δεν εφαρμοστεί άμεσα ή δεν εφαρμοστεί τόσο βίαια, δίνει ένα καλό μάθημα σε όλους τους δημιουργούς περιεχομένου που πρέπει να μάθουν να βασίζονται λιγότερο στο Facebook για την προώθηση της δουλειάς τους. Ή τέλος πάντων τους καλεί να εξοικειωθούν με μια εποχή όπου τίποτα δεν προσφέρεται δωρεάν…