Του Γιάννη Γορανίτη
Ιδανική για υποχόνδριους, αλλά και όσους θέλουν να έχουν το κεφάλι (και το στομάχι) τους ήσυχο, αυτή η εφαρμογή για smartphones υπόσχεται να ανιχνεύσει τα βακτήρια στα τρόφιμα και το νερό. Άλλωστε, τα βακτήρια και οι άλλοι παθογόνοι οργανισμοί που κρύβονται στα τρόφιμα αποτελούν μια διαρκή απειλή για την υγεία των καταναλωτών – σε ακραίες περιπτώσεις, ακόμη και θανατηφόρα.
Η εφαρμογή αναπτύχθηκε από μια δραστήρια ομάδα ερευνητών στο Πανεπιστήμιο Amherst της Μασαχουσέτης, με βασικό στόχο τον άμεσο –και με χαμηλό συγκριτικά κόστος– εντοπισμό δυνητικά επικίνδυνων τροφίμων. «Η μικροβιακή μόλυνση των τροφίμων αποτελούσε ανέκαθεν ένα σοβαρό πρόβλημα, αλλά πλέον είναι η υπ' αριθμό ένα ανησυχία για την ασφάλεια των τροφίμων», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Lili He.
Παράλληλα τόνισε ότι τα προβλήματα δεν εντοπίζονται μόνο σε αναπτυσσόμενες χώρες και περιοχές μετά από φυσικές καταστροφές, αλλά και σε πολλά κράτη του δυτικού κόσμου, παρότι τα τρόφιμα (θεωρητικά) υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο.
Πώς λειτουργεί
Αν και μάλλον θα δυσκολευτείτε να αξιοποιήσετε τη συγκεκριμένη καινοτομία σε ένα εστιατόριο (εκτός αν την αξιοποιεί και ο μάγειρας), θα μπορούσατε να τεστάρετε τα επίφοβα τρόφιμα πριν τα καταναλώσετε – ειδικά αν τα τρώτε ωμά (π.χ. φρούτα και λαχανικά, αλλά και ζωικά προϊόντα τα οποία δεν μαγειρεύονται σε υψηλές θερμοκρασίες).
Η διαδικασία εκτελείται σε δύο στάδια: ένα οπτικό και ένα χημικό και γι' αυτό απαιτείται ένα ευαίσθητο και αξιόπιστο εργαλείο ανίχνευσης βακτηρίων. Το μικροσκόπιο φωτός αναλαμβάνει την οπτική ανίχνευση, ενώ στη συνέχεια επιστρατεύεται η φασματοσκοπία Raman (SERS). Το τσιπ λαμβάνει ένα απλό δείγμα από την επιφάνεια των τροφίμων προκειμένου να ανιχνεύσει δυνητικά παθογόνους οργανισμούς. Οι προηγμένοι βιοαισθητήρες που ενσωματώνει έχουν τη δυνατότητα να ανιχνεύουν ακόμη και απειροελάχιστες ποσότητες βακτηρίων.
Εφόσον εντοπιστεί βακτήριο στο δείγμα εμφανίζεται μια διακριτή κουκκίδα, ενώ οι κουκίδες αυξάνονται όσο ανιχνεύονται περισσότερα βακτήρια (π.χ στην περίπτωση σαλμονέλας). Το γεγονός ότι το τσιπ ανιχνεύει βακτήρια και σε υγρές ουσίες, επιτρέπει στον κάτοχό του να ελέγξει την ποιότητα του πόσιμου νερού, των χυμών φρούτων και λαχανικών ή οποιοδήποτε άλλο υγρό. Οι εμπνευστές του μάλιστα θεωρούν ότι για ασφαλέστερη ανάλυση, αρκεί να ξεπλύνετε το τρόφιμο και να ελέγξετε τους σχετικούς δείκτες στο νερό που θα συλλέξετε.
Πόσο κοστίζει
Το εργαλείο είναι αρκετά μικρό, ώστε να χωρά στην τσέπη και είναι αρκετά προσιτό (το κόστος του προσδιορίζεται στα $30), ενώ συνδέεται στο smartphone του χρήστη ώστε να απεικονίζει τα σχετικά αποτελέσματα. Στο άμεσο μέλλον βέβαια και ειδικά όταν κυκλοφορήσει για καταναλωτική χρήση, το κόστος θα μειωθεί αισθητά, ενώ οι εφαρμογές του θα αυξηθούν εντυπωσιακά.
Προς το παρόν θα μπορούσαν να το αξιοποιήσουν ανθρωπιστικές αποστολές και οργανισμοί που επιχειρούν σε αναπτυσσόμενες χώρες, όπου οι μολυσματικές νόσοι συχνά μεταδίδονται μέσω των τροφίμων. Το βασικό του πλεονέκτημα, άλλωστε, εκτός από το χαμηλό κόστος είναι ότι προσφέρει αποτελέσματα σε μερικά λεπτά, όταν σήμερα η συμβατική μέθοδος ανάλυσης APC απαιτεί περίπου δύο εικοσιτετράωρα.
Περισσότερες πληροφορίες στη σχετική δημοσίευση της ερευνητικής ομάδας σε επιστημονικό περιοδικό.