Του Γιάννη Παλιούρη
Χειρώνακτες, ανειδίκευτοι εργάτες, υπάλληλοι με προσόντα από άλλη εποχή. Αυτά θα είναι τα «θύματα» της αυτοματοποίησης, των ρομπότ και της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ή τουλάχιστον αυτό νομίζαμε. Έκθεση της Gartner προβλέπει ότι μέχρι το 2023 τα «Lawbots» θα απειλήσουν και τον εργασιακό βίο των δικηγόρων, αφού το ένα τέταρτο των εσωτερικών νομικών αιτημάτων θα διεκπεραιώνεται από ευφυείς, νομικούς βοηθούς Τεχνητής Νοημοσύνης.
Κινητήριος δύναμη πίσω από την επέλαση της Τεχνητής Νοημοσύνης στα δικηγορικά γραφεία και νομικά τμήματα είναι οι έντονες πιέσεις που δέχονται για να αυξήσουν την ταχύτητα ανταπόκρισης και την αποδοτικότητά τους. Γι’ αυτό και σύμφωνα με την Gartner τα lawbots – στην πραγματικότητα chatbots με ικανότητες βαθιάς μάθησης – ενδέχεται να προκαλέσουν σεισμό στη νομική «βιομηχανία».
Προφανώς δεν θα εκπροσωπούν πελάτες ενώπιον της Θέμιδος, όμως θα εξορθολογίσουν και θα επιταχύνουν τις διαδικασίες που «τρέχουν» στο παρασκήνιο, ταξινομώντας νομικά αιτήματα, προσδιορίζοντας την αναγκαιότητα νομικής εξέτασης και αυτοματοποιώντας τη ροή εργασίας.
Για τους λόγους αυτούς, η Gartner προβλέπει ότι το ένα τέταρτο των εσωτερικών νομικών αιτημάτων θα διεκπεραιώνονται από VLAs (Virtual Legal Assistants – Εικονικούς Νομικούς Βοηθούς). Ωστόσο, οι εμπειρογνώμονες προειδοποιούν ότι οι νομικές υπηρεσίες διατρέχουν κίνδυνο υπερβολικής εξάρτησης από την τεχνολογία. Σε αυτό το πλαίσιο, οι VLAs θα πρέπει να υιοθετηθούν ως μέρος μιας ευρείας στρατηγικής για τις νομικές υπηρεσίες, διότι μια αποσπασματική υιοθέτηση των VLAs μπορεί να διευρύνει τα προβλήματα που υποτίθεται θα λύσει.
Καθώς η εσωτερική νομική εργασία θα εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από την τεχνολογία, θα υπάρξει αντίστοιχη μετατόπιση και στην αναζήτηση εργασιακών ειδικοτήτων. Δικηγορικά γραφεία και εταιρείες με νομικά τμήματα θα στραφούν στην πρόσληψη ειδικών που θα συνδυάζουν υψηλή εξειδίκευση στην τεχνολογία και την νομική.
Η έκθεση της Gartner δεν είναι η μόνη που προειδοποιεί για την «εισβολή» ευφυών συστημάτων σε έναν φαινομενικά απρόσβλητο από την τεχνολογία χώρο, όπως αυτός της απονομής δικαιοσύνης. Προ μηνών το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Εσθονίας ανέθεσε συμβόλαιο για την ανάπτυξη ενός προγράμματος Τεχνητής Νοημοσύνης το οποίο θα εκδίδει δικαστικές αποφάσεις, για υποθέσεις μικρών οικονομικών αξιώσεων, κάτω των 7.000 ευρώ.
Στόχος των Εσθονών είναι να αποσυμφορήσουν τα δικαστήρια από υποθέσεις ήσσονος σημασίας. Το σύστημα θα εκκαθαρίσει μικρές οικονομικές υποθέσεις που συσσωρεύονται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι, δικαστές και δικαστικοί υπάλληλοι θα αποδεσμευτούν για σοβαρότερες υποθέσεις ώστε η απονομή Δικαιοσύνης να επιταχυνθεί.
Ας μην ξεχνάμε στο σημείο αυτό, τη σημασία που έχει η ταχεία απονομή Δικαιοσύνης και στην προσέλκυση επενδύσεων. Έρευνα της ΔιαΝΕΟσις, για το 2019, επισήμαινε ότι η επίλυση μιας συγκεκριμένου τύπου δικαστικής διαφοράς για μια επιχείρηση στη χώρα μας χρειάζεται κατά μέσο όρο 1.580 ημέρες, δηλαδή σχεδόν τεσσεράμισι χρόνια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επιχειρηματικότητα, το επενδυτικό κλίμα αλλά και την εμπιστοσύνη πολιτών και επιχειρήσεων απέναντι στους θεσμούς του κράτους.
