Του Γιάννη Γορανίτη
Επιχειρώντας να βάλει τέλος στις φήμες που διακινούνται τους τελευταίους μήνες, ο Μάριο Ντράγκι δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν σχεδιάζει να εκδώσει το δικό της κρυπτονόμισμα. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ δεν απέκλεισε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο, αλλά έσπευσε να διευκρινίσει ότι η αρμόδια επιτροπή συνεχίζει να διερευνά τις συνέπειες που θα είχε η δυνητική έκδοση ενός ψηφιακού κρυπτονομίσματος υπό την αιγίδα της Κεντρικής Τράπεζας.
Ακόμη κι αν αυτό συμβεί κάποια στιγμή στο μέλλον, το επίσημο ευρωπαϊκό κρυπτονόμισμα δεν πρόκειται να αντικαταστήσει τα μετρητά, αλλά να λειτουργήσει συμπληρωματικά προς αυτά. Τόνισε επίσης ότι η ΕΚΤ παρακολουθεί στενά τις δραστηριότητες των άλλων κεντρικών τραπεζών γύρω από τα ψηφιακά νομίσματα, με στόχο να επιτευχθεί διατραπεζική συνεργασία και συνεννόηση ώστε να τεθούν συγκεκριμένα πρότυπα.
Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της έκδοσης κρυπτονομίσματος
Ο Μάριο Ντράγκι θεωρεί ότι η τεχνολογία των κρυπτονομισμάτων δεν είναι, προς το παρόν, πλήρως σταθερή και απολύτως ασφαλής, στοιχείο που λειτουργεί αποτρεπτικά για την υιοθέτησή τους από κεντρικές τράπεζες. Το σύστημα ανταλλαγής και ελέγχου, όπως τονίζει σε επιστολή του προς τον Ισπανό Ευρωβουλευτή Jonas Fernandez, δεν έχει ελεγχθεί πλήρως, ενώ η τεχνολογία χρήζει περαιτέρω ανάπτυξης.
«Οι τρέχουσες συνθήκες δεν δείχνουν ότι υπάρχει συγκεκριμένη ανάγκη για ψηφιακό νόμισμα υπό την αιγίδα της κεντρικής τράπεζας στη ζώνη του ευρώ. Η ζήτηση για τραπεζογραμμάτια συνεχίζει να αυξάνεται και τα μετρητά παραμένουν ένα δημοφιλές μέσο πληρωμής», δήλωσε ο κεντρικός τραπεζίτης. «Επιπλέον, υπάρχει μια διευρυνόμενη γκάμα επιλογών ψηφιακών πληρωμών που εκτελούνται με την ίδια ευκολία και ταχύτητα των συναλλαγών με μετρητά». Τα συνοδευτικά στοιχεία αναδεικνύουν ότι τα μετρητά αντιπροσώπευαν το 79% του συνόλου των συναλλαγών σε σημεία πώλησης, και περίπου το 54% της συνολικής αξίας.
Ωστόσο, ο Ντράγκι θεωρεί ότι η ενδεχόμενη κυκλοφορία ψηφιακού νομίσματος υπό την αιγίδα κεντρικών τραπεζών θα θωράκιζε την ασφάλειά τους και θα τα καθιστούσε ευρύτερα γνωστά και προτιμητέα από το κοινό. Παράλληλα, θα επέτρεπε στη νομισματική πολιτική να γίνει πιο ευέλικτη. Αυτό όμως θα συμβεί –εφόσον συμβεί– στο απώτερο μέλλον.
Χώρες με δικά τους κρυπτονομίσματα
Η δήλωση του κεντρικού τραπεζίτη έρχεται σε συνέχεια της φημολογούμενης «προστριβής» της κυβέρνησης της Εσθονίας με τις ευρωπαϊκές αρχές με αφορμή την προοπτική έκδοσης ενός κρυπτονμίσματος. Η εκπρόσωπος Τύπου της χώρας της Βαλτικής δήλωσε τον περασμένο Ιούνιο ότι δεν υπάρχουν πλάνα μαζικής κυκλοφορίας κρυπτονομίσματος, αλλά διερευνάται η δοκιμαστική χρήση του στο πλαίσιο του προγράμματος e-residency.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας διέψευσε κατηγορηματικά αντίστοιχες φήμες. Μπορεί, λοιπόν, οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μη δουν σύντομα ένα επίσημο ψηφιακό νόμισμα στις χώρες τους, αλλά σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη έχουν ήδη λανσαριστεί κρυπτονομίσματα – αλλού με μεγαλύτερη κι αλλού με μικρότερη επιτυχία.
Η Τυνησία έγινε η πρώτη χώρα που λάνσαρε ψηφιακό εθνικό νόμισμα. Το eDinar (γνωστό και ως BitDinar) παρουσιάστηκε το 2015 ως τμήμα ενός εθνικού πλάνου στροφής στις ψηφιακές πληρωμές. Παρότι το νόμισμα δεν έχει ακόμη γνωρίσει τη μαζικότητα που ανέμεναν οι τοπικές αρχές, αρκετοί πολίτες το χρησιμοποιούν για την πληρωμή λογαριασμών και τη μεταφορά χρημάτων.
Στα τέλη του 2016, το παράδειγμα υιοθετήθηκε από μια άλλη αφρικανική χώρα. Οι αρχές της Σενεγάλης παρουσίασαν το eCFA, ένα ψηφιακό νόμισμα τεχνολογίας Blockchain, που κυκλοφορεί παράλληλα με το επίσημο νόμισμα της χώρας. Η αντίστοιχη κίνηση των Νήσων Μάρσαλ να εκδώσουν ένα παράλληλο ψηφιακό νόμισμα, αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό από στελέχη του ΔΝΤ, που προειδοποίησαν με επίσημη ανακοίνωση τους ιθύνοντες της νησιωτικής χώρας να μην προχωρήσουν με τη δημόσια εγγραφή για το επονομαζόμενο «Sovereign».
Υπάρχει βέβαια και το αντιπαράδειγμα του Petro ή Petromoneda, που λάνσαρε η κυβέρνηση της Βενεζουέλας τον περασμένο Φεβρουάριο. Όπως έγραφε το Liberal, το κρυπτονόμισμα ήταν μάλλον μια απέλπιδα προσπάθεια της κυβέρνησης Μαδούρο να αντιμετωπίζει τον πρωτοφανή πληθωρισμό που οδηγεί την οικονομία της χώρας σε κατάρρευση. Πράγματι, σε ρεπορτάζ του Reuters στα τέλη Αυγούστου επιβεβαιώνεται ότι το Petro είναι πρακτικά δυσεύρετο – για να μην πούμε άφαντο.
