Του Γιάννη Γορανίτη
Η νέα εκθεσιακή σεζόν στην Αθήνα ξεκινά με τα εγκαίνια της πολύ σημαντικής έκθεσης «Αρχαία κινεζική επιστήμη και τεχνολογία». Από σήμερα και μέχρι τις 29 Απριλίου 2018 οι επισκέπτες του Μουσείου Ηρακλειδών θα έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν μια σειρά ιδιαίτερα σημαντικών εκθεμάτων από το Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κίνας στο Πεκίνο.
Για πρώτη φορά το ελληνικό κοινό θα έχει τη δυνατότητα να θαυμάσει από κοντά και να διευρύνει τις γνώσεις του για ορισμένα από τα πιο θαυμαστά και αξιόλογα επιτεύγματα του κινεζικού πολιτισμού και της αρχαίας επιστήμης. Οι τεχνολογικές και επιστημονικές ανακαλύψεις που παρουσιάζονται στην έκθεση απλώνονται σε ευρύ φάσμα επιστημονικών πεδίων: αστρονομία, μαθηματικά, φυσική, γεωφυσική, χημεία, ιατρική, φαρμακευτική, βιολογία, μηχανολογία, γεωργική επιστήμη κ.ά.
Αστρονομία, υφαντουργία, εκτυπώσεις και πολλές εκπλήξεις
Η έκθεση χωρίζεται σε τέσσερις ευρύτερες θεματικές ενότητες:
1) Αστρονομία και Μέτρηση του χρόνου, μιας και η Κίνα πραγματοποιούσε έρευνες έως και 4.000 χρόνια πριν, ενώ εφηύρε αστρονομικά όργανα, που χρησιμοποιήθηκαν για αιώνες όπως ο σφαιρικός αστρολάβος και ο απλοποιημένος αστρολάβος.
2) Ναυσιπλοΐα και Προσανατολισμός, με την εμβληματική εφεύρεση της πυξίδας αλλά και την ανακάλυψη της μαγνητικής απόκλισης που χρονολογείται 400 χρόνια πριν την αντίστοιχη δυτική του Χριστόφορου Κολόμβου.
3) Υφαντουργία και Κέντημα, αφού η Κίνα ήταν η πρώτη χώρα που ανέπτυξε τη σηροτροφία και παρήγαγε μετάξι, ανέπτυξε την τεχνολογία των υφαντών μοτίβων και του κεντήματος, αλλά και διάφορους τύπους αργαλειού που άλλαξαν την ιστορία της υφαντουργίας.
4) Κατασκευή χαρτιού και Εκτύπωση, αφού η εφεύρεση της χαρτοποιίας χρονολογείται στο 206 π.Χ.-25 μ.Χ., ενώ η αντίστοιχη της τυπογραφίας τοποθετείται στον 7ο αιώνα μ.Χ. Η κατασκευή των κινητών τυπογραφικών στοιχείων στα μέσα του 11ου αιώνα οδήγησε στην ολοκληρωμένη τυπογραφική διαδικασία και την εκτύπωση.
Παράλληλα, στην έκθεση παρουσιάζονται μοντέλα αρκετών κινεζικών εφευρέσεων. Ξεχωρίζουμε ενδεικτικά τον πρώτο σεισμογράφο που κατασκευάστηκε ποτέ (το 132 μ.Χ.), τον πρόδρομο του οδομέτρου, την πρώτη χειράμαξα και τα αρχαία αγροτικά εργαλεία, όπως το κινεζικό άροτρο ηλικίας άνω των 5.000 ετών. Εκτός από τα τρίγλωσσα (ελληνικά-αγγλικά-κινεζικά) συνοδευτικά κείμενα, τα εκθέματα υποστηρίζονται από βίντεο-εγκαταστάσεις.
Βιωματικές δραστηριότητες για μικρούς και μεγάλους
Όσοι επισκεφθούν την έκθεση «Αρχαία κινεζική επιστήμη και τεχνολογία» θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν αρκετές βιωματικές δραστηριότητες και επιδείξεις, που θα τους φέρουν σε πιο στενή επαφή με την κινεζική κουλτούρα και επιστήμη.
Για παράδειγμα θα παρακολουθήσουν τον κινεζικό τρόπο κατασκευής του χαρτιού, ο οποίος αποτέλεσε σταθμό στην εξέλιξη του πολιτισμού, να δουν από κοντά τις παραδοσιακές τεχνικές τυπογραφίας και να μυηθούν στην αρχαία κινεζική τέχνη αποτύπωσης σχεδίων σε χαρτί (γνωστή και ως φροτάζ). Εξάλλου, θα γνωρίσουν την υφαντική τέχνη μέσω ενός πρωτότυπου παιχνιδιού, θα εξοικειωθούν με το πολύπλοκο πλέγμα ξύλινων συνδέσμων «Ντου-γκονγκ», που σχεδιάστηκε για να απορροφά την ενέργεια των σεισμών και θα παίξουν με το ψυχαγωγικό αντικείμενο «Λεκάνη με δράκο», το οποίο ήταν δημοφιλέστατο στην αυτοκρατορική αυλή.
Στο πλαίσιο της έκθεσης, μαθητές όλων των τάξεων θα έρθουν σε επαφή με την κινεζική αντίληψη για την επιστήμη και την τεχνολογία και μάλιστα σε αντίστιξη με την αντίστοιχη ελληνική. Προκειμένου να γίνει πιο ενδιαφέρουσα και διαδραστική η επαφή των παιδιών με την κινεζική επιστήμη εντάσσονται ειδικά σχεδιασμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες, όπως «Η κινεζική τέχνη του διάτρητου χαρτιού», «Η γεωμετρία του κινεζικού δράκου», «Κινεζική υφαντική και αριθμητικά μοτίβα», «Κινεζικός άβακας και αριθμητικοί υπολογισμοί», «Στον προσανατολισμό της πυξίδας», «Η συνάντηση δυο πολιτισμών πάνω σε ένα θεώρημα», «Ο κινεζικός πολιτισμός στον «αστερισμό» του Σύμπαντος», «Τα ηλιακά ρολόγια στον κινεζικό πολιτισμό» κ.ά.
Η έκθεση «Αρχαία Κινεζική Επιστήμη και Τεχνολογία» στο Μουσείο Ηρακλειδών (Ηρακλειδών 16 & Απ. Παύλου 37, Θησείο) είναι ανοιχτή για το κοινό καθημερινά από 10:00-18:00 και κάθε Πέμπτη από 10:00-20:00.
