Του Γιάννη Παλιούρη
Το ολοένα και βαθύτερο αποτύπωμα που αφήνει η τεχνολογία στο σώμα της παγκόσμιας οικονομίας υπολόγισε σε νέα έκθεσή της η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UN Conference on Trade and Development-UNCTAD). Αποτύπωμα που λαμβάνει χαρακτηριστικά παλιρροϊκού κύματος, καθώς τα 13,17 από τα 85 τρισεκατομμύρια δολάρια της παγκόσμιας οικονομίας έχουν αμιγώς ή εν μέρει ψηφιακό χαρακτήρα.
Συγκεκριμένα η έκθεση της UNCTAD που δημοσιεύτηκε στις 4 Σεπτεμβρίου, αναφέρει ότι η συμβολή της ψηφιακής οικονομίας στο παγκόσμιο ΑΕΠ κυμαίνεται από 4,5% και 15,5%. Το μεγάλο εύρος των ποσοστών δεν οφείλεται σε αδυναμία μέτρησης αλλά στην έλλειψη ενός παγκοσμίως αποδεκτού ορισμού για τον όρο «ψηφιακή οικονομία» γεγονός που δυσχεραίνει τις διεθνείς συγκρίσεις. Έτσι, η έκθεση βασίζεται στην εννοιολογική αναπαράσταση της ψηφιακής οικονομίας.
Υπό την στενή έννοια, η οικονομία που αφορά αποκλειστικά τις υποδομές, τις πλατφόρμες και τον τομέα παραγωγής ΤΠΕ, ανέρχεται στο 4,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ, δηλαδή 3,825 τρισεκατομμύρια δολάρια. Το ευρύτερο πεδίο, όμως, περιλαμβάνει τη χρήση διαφόρων ψηφιακών τεχνολογιών ως μοχλούς ενίσχυσης και εκτέλεσης πολλαπλών οικονομικών δραστηριοτήτων. Σε αυτή την περίπτωση η ψηφιακή οικονομία εκτοξεύεται στο 15,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ήτοι 13,175 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Μάλιστα σε αυτή την περίπτωση οι συντάκτες της έκθεσης κάνουν λόγο για «ψηφιοποιημένη» και όχι για «ψηφιακή» οικονομία, καθώς η τεχνολογία καλύπτει ουσιαστικά όλες τις οικονομικές δραστηριότητες, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.
Η UNCTAD κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, σημειώνοντας ότι η διεύρυνση του ψηφιακού χάσματος απειλεί να αφήσει τις αναπτυσσόμενες χώρες και υπανάπτυκτες χώρες, ακόμα πιο πίσω. Για τον λόγο αυτό απαιτείται η ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών και η ανάπτυξη ψηφιακής στρατηγικής υπό το πλαίσιο των μελλοντικών συνθηκών παγκοσμιοποίησης.
Με απλά λόγια, η έκθεση του ΟΗΕ τονίζει ότι η παγκοσμιοποίηση ήρθε για να μείνει και μαζί της έφερε συνθήκες αμείλικτου ανταγωνισμού. Σε αυτές τις συνθήκες, όποιος δεν πιάσει το ψηφιακό κύμα, πολύ απλά θα τεθεί στο περιθώριο.
Η έκθεση επισημαίνει ότι η ψηφιακή οικονομία συνεχίζει να εξελίσσεται ταχύτατα, πατώντας κυρίως σε δύο πυλώνες: τη δυνατότητα συλλογής, χρήσης και ανάλυσης τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων και τις ψηφιακές πλατφόρμες. Είναι ενδεικτικό, ότι η παγκόσμια κίνηση στο Διαδίκτυο αυξήθηκε από περίπου 100 gigabytes (GB) την ημέρα το 1992, σε περισσότερα από 45.000 GB ανά δευτερόλεπτο το 2017, για να ανέλθει στα 150.700 GB το 2022, όταν πια οι εφαρμογές του Internet of Things θα βρίσκονται παντού γύρω μας.
Σε ό, τι αφορά τις τεχνολογίες που πυροδοτούν την ψηφιακή μεταμόρφωση της οικονομίας αυτές είναι οι εξής: Βlockchain, Τρισδιάστατη Εκτύπωση, Internet of Things, 5G, Cloud Computing, Αυτοματοποίηση και Ρομποτική, Τεχνητή Νοημοσύνη και Δεδομένα και τέλος Analytics.
Η έκθεση καταλήγει ότι η τεχνολογία δεν παράγει από μόνη της ντετερμινιστικά αποτελέσματα, καθώς δημιουργεί τόσο ευκαιρίες όσο και προκλήσεις. Εναπόκειται στις κυβερνήσεις, οι οποίες σε διάλογο με παραγωγικούς και κοινωνικούς φορείς θα διαμορφώσουν ποιο είδος ψηφιακής οικονομίας θα επικρατήσει, να καθορίσουν τους κανόνες του παιχνιδιού.
