Του Γιάννη Γορανίτη
Τα αυτοκίνητα χωρίς οδηγό –ή έστω με μεγάλο βαθμό αυτονομίας– βρίσκονται προ των πυλών και σε αρκετές περιοχές του πλανήτη έχουν αρχίσει ήδη οι δοκιμές. Όπως συμβαίνει με κάθε νέα τεχνολογία, βέβαια, που επηρεάζει τόσο άμεσα την ανθρώπινη καθημερινότητα, η αυτόνομη οδήγηση συναντά αντιδράσεις. Τα δύο πρόσφατα περιστατικά θανατηφόρων τροχαίων με την εμπλοκή αυτόνομων οχημάτων της Uber και της Tesla, έχουν εντείνει τις αντιδράσεις αυτές.
Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, οι δοκιμές διενεργούνται σε μια «γκρίζα» περιοχή, καθώς δεν υφίσταται το απαιτούμενο νομικό πλαίσιο. Το κενό αυτό έρχονται να καλύψουν οι νομοθέτες σε αρκετές χώρες, ανοίγοντας με αυτό τον τρόπο το πεδίο για την πιλοτική δοκιμή αρχικά, και την κανονική κυκλοφορία των αυτόνομων οχημάτων στους δρόμους στη συνέχεια.
Πού έχουν ξεκινήσει ήδη οι δοκιμές
Η Ασία επιδιώκοντας να ηγηθεί της κούρσας της αυτόνομης οδήγησης έχει επιτρέψει τις δοκιμές σε αρκετές περιοχές. Μετά τη Ν. Κορέα και την Ιαπωνία, και η Κίνα μπαίνει δυναμικά στο κάδρο, καθώς οι αρχές επιτρέπουν –υπό προϋποθέσεις– τις δοκιμαστικές διαδρομές οχημάτων χωρίς οδηγό.
Η Νότια Κορέα, πάντως, ηγείται της άτυπης κούρσας, καθώς ήδη επιτρέπει τις δοκιμές σε ένα δίκτυο δρόμων συνολικού μήκος 320 χιλιόμετρων. Τουλάχιστον 40 διαφορετικά οχήματα (πολλά σε στάδιο concept) από κατασκευαστές όπως η Hyundai, η Volkswagen, αλλά και η Samsung (!) δοκιμάζονται στη Ν. Κορέα. Εκτιμάται ότι μέσα στην επόμενη τριετία στους δρόμους της χώρας θα κυκλοφορούν αυτόνομα οχήματα χωρίς περιορισμούς. Αντίστοιχη τακτική ακολουθεί και η Σιγκαπούρη, όπου οι πρώτες δοκιμές αυτόνομων οχημάτων ξεκίνησαν το 2015.
Η Κίνα, όμως, μοιάζει έτοιμη να ξεπεράσει την πρόοδο των γειτόνων της, υπογραμμίζοντας τη δέσμευση της κυβέρνησης να αξιοποιήσει τη νέα τεχνολογία για να ηγηθεί η χώρα της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας. Δεδηλωμένος στόχος, άλλωστε, είναι η κυκλοφορία 30 εκατ. αυτόνομων οχημάτων μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Τι γίνεται στην Ευρώπη
Παρά τη σχετικά καθυστερημένη είσοδο των ευρωπαϊκών χωρών στον χάρτη της αυτόνομης οδήγησης, τους τελευταίους μήνες γίνονται σημαντικά βήματα. Η Μ. Βρετανία επιτρέπει ήδη τις δοκιμές αυτόνομων οχημάτων σε δημόσιους δρόμους.
Η Γαλλία επιτρέπει επίσης τις δοκιμές, αλλά με ιδιαίτερα αυστηρούς όρους, κάτι που προς το παρόν αποτρέπει τις αυτοκινητοβιομηχανίες. Ο λόγος είναι ότι οι ευθύνες για τυχόν ατυχήματα ή δυστυχήματα βαρύνουν σε κάθε περίπτωση τον κατασκευαστή.
Τη «μέση οδό» μοιάζει να ακολουθεί η Γερμανία, η οποία έδωσε μεν το πράσινο φως για δοκιμές, αλλά προϋποθέτει την ύπαρξη οδηγού με δυνατότητα παρέμβασης πίσω από το τιμόνι. Επίσης, απαιτεί το λογισμικό να τροποποιείται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης ζωής.
Στην Ελλάδα –όπως σωστά θα υποθέσατε–όχι μόνο δεν υφίσταται νομικό πλαίσιο, αλλά δεν έχει διατυπωθεί ούτε καν ένα υποτυπώδες σχέδιο για την επόμενη μέρα της οδήγησης.
Η Καλιφόρνια καινοτομεί
Στις ΗΠΑ, η απουσία εθνικής νομοθεσίας, δημιουργεί προβλήματα στις αυτοκινητοβιομηχανίες της χώρας που θέλουν να δοκιμάσουν σε πραγματικές συνθήκες τις υλοποιήσεις τους. Γι' αυτό και οι πολιτείες που προς το παρόν επιτρέπουν τις δοκιμές (Καλιφόρνια και Αριζόνα) έχουν κερδίσει την προτίμηση των κατασκευαστών, όπως η Tesla, η Daimler και η General Motors, αλλά και των τεχνολογικών εταιρειών Alphabet (Google) και Baidu. Συνολικά, σε 15 ακόμη πολιτείες των ΗΠΑ επιτρέπεται η δοκιμή, υπό περισσότερο ή λιγότερο αυστηρές προϋποθέσεις.
Στην Καλιφόρνια, μάλιστα, από τον Φεβρουάριο επιτράπηκε η δοκιμή (σε συγκεκριμένους δρόμους) οχημάτων χωρίς «οδηγό ασφαλείας». Οι κατασκευαστές, πάντως, πιέζουν για θέσπιση ομοσπονδιακού νομοσχεδίου, που θα επιτρέπει τη διεύρυνση των δοκιμών. Παράλληλα ζητούν νομική κάλυψη για τις περιπτώσεις ατυχημάτων, κάτι στο οποίο αντιδρούν οι ενώσεις καταναλωτών.
Με στοιχεία από σχετική έκθεση του New Energy Finance.
