Του Γιάννη Γορανίτη
Με τα αυτοοδηγούμενα οχήματα έχουμε αρχίσει να εξοικειωνόμαστε, και ολόκληρη η βιομηχανία των μεταφορών μοιάζει να συνειδητοποιεί ότι η επόμενη μέρα θα χαρακτηρίζεται από ολοένα και λιγότερους οδηγούς, καθώς πίσω από το «τιμόνι» (εντός εισαγωγικών, μιας και μάλλον δεν θα υφίσταται τιμόνι) θα κάθεται η τεχνητή νοημοσύνη.
Φαίνεται όμως ότι η πολλά υποσχόμενη ιδέα δεν θα περιοριστεί στην άσφαλτο. Ήδη σχεδιάζεται το αύριο της ναυτιλίας με τη βοήθεια της ΑΙ και των ρομπότ, και όλα δείχνουν ότι η μέρα αυτή δεν θα αργήσει. Σύμφωνα με μεγάλους κατασκευαστές πλοίων από την Ιαπωνία έως το 2025 τις θάλασσες θα διασχίζουν φορτηγά πλοία με ρομποτικά πληρώματα.
Προφανώς, ο σχεδιασμός για πλοία cargo χωρίς καπετάνιους έχει γίνει σε συνεργασία με μεγάλες ναυτιλιακές που ενδιαφέρονται ζεστά για αυτή την προοπτική, τόσο για να μειώσουν τα κόστη όσο και για να αυξήσουν τα επίπεδα ασφαλείας για τα πλοία και τα φορτία τους.
Πώς θα λειτουργούν τα έξυπνα πλοία
Βασικό χαρακτηριστικό της επόμενης γενιάς των φορτηγών πλοίων είναι ότι θα έχουν τη δυνατότητα να σχεδιάζουν και να αναπροσαρμόζουν την ασφαλέστερη, συντομότερη και οικονομικά αποδοτικότερη διαδρομή, ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν. Ο αντίλογος είναι ευνόητος: αυτό συμβαίνει και σήμερα. Πράγματι, μόνο που σήμερα ο κυβερνήτης του πλοίου και το πλήρωμα δεν έχει ούτε τον χρόνο, ούτε τη δυνατότητα να αναλύει σε πραγματικό χρόνο τόσο πολλά και περίπλοκα δεδομένα.
Δεν είναι όμως μόνο η βέλτιστη διαδρομή και η εξοικονόμηση που αυτή θα προσφέρει. Η AI θα επιτρέπει επίσης την πρόβλεψη τυχόν δυσλειτουργιών και άλλων προβλημάτων, με αποτέλεσμα τη δυνητική μείωση των θαλάσσιων ατυχημάτων και των άλλων συμβάντων. Η εξέλιξη αυτή δεν συνεπάγεται βέβαια ότι θα εξαφανιστεί το πλήρωμα από τη γέφυρα των πλοίων. Το πρώτο διάστημα θα επιβαίνουν για επικουρικούς λόγους ολιγομελή πληρώματα, αλλά οι διακηρυγμένος στόχος είναι να αναπτυχθούν πλήρως αυτόνομα σκάφη.
Ποιοι τα κατασκευάζουν
Όπως προβλέπεται κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετία θα κατασκευαστούν περίπου 250 πλοία με δυνατότητα αυτοπλοήγησης. Το κόστος βέβαια αναμένεται να είναι δυσθεώρητο –εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τους εμπνευστές του– οπότε δεν μπορεί να το επωμιστεί μία μόνο εταιρεία.
Ως εκ τούτου ανακοινώθηκε η συνεργασία των ναυτιλιακών Mitsui OSK Lines και Nippon Yusen με τα ναυπηγεία της Japan Marine United, η οποία έχει αναπτύξει ένα σύστημα ανάλυσης big data με στόχο την έγκαιρη διάγνωση των βλαβών. Στη συνεργασία συμμετέχει προσφέροντας τεχνογνωσία και πόρους και η νορβηγική ναυτιλιακή εταιρεία DNV GL, η οποία ήδη εφαρμόζει τακτικές συλλογής και ανάλυσης δεδομένων από τα σκάφη της.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Nikkei στόχος της μεγάλης επένδυσης των Ιαπώνων είναι να αξιοποιήσουν τη συγκεκριμένη τεχνολογία προκειμένου να ανακτήσουν μερίδιο από την αγορά των φορτηγών πλοίων. Εκτιμάται ότι το ποσοστό της ασιατικής χώρας έχει πέσει κάτω του 20%, και στόχος της κοινοπραξίας είναι να αυξηθεί κατά τουλάχιστον 10%.
Οι Ιάπωνες δεν είναι οι μόνοι
Ένα αντίστοιχο project είχε παρουσιαστεί πριν μερικούς μήνες από τη Rolls-Royce, επιτελείς της οποίας εκφράζουν την αισιοδοξία τους ότι τα πρώτα μη επανδρωμένα φορτηγά πλοία θα ταξιδέψουν πριν το 2020.
Πατήστε εδώ για το βίντεο στο οποίο παρουσιάζεται συνοπτικά το όραμα της εταιρείας για τον εξ αποστάσεως ή τον ρομποτικό έλεγχο των πλοίων.
Μια ακόμη πιο καινοτόμος ιδέα ήρθε πρόσφατα από τη Nautilus, μια εταιρεία που επιδιώκει να αντικαταστήσει τα φορτηγά πλοία με γιγαντιαία μη επανδρωμένε drones, μειώνοντας θεωρητικά τουλάχιστον τα κόστη και τους χρόνους μεταφοράς. Δεν ξέρουμε ποια απ' όλα αυτά τα projects θα υλοποιηθούν, αλλά το βέβαιο είναι ότι η ναυτιλία μπαίνει σε μια συναρπαστική νέα εποχή.
