Του Γιάννη Γορανίτη
Σε μια προσπάθεια να τονώσει το «κοινοτικό» αίσθημα των πολιτών, αλλά και να τους ενημερώσει για τα νέα, διευρυμένα δικαιώματά τους που άπτονται των ψηφιακών τεχνολογιών, η ΕΕ προχώρησε σε μια σειρά ανακοινώσεων εν όψει των θερινών διακοπών.
Η Μαρίγια Γκάμπριελ, επίτροπος αρμόδια για την Ψηφιακή Οικονομία και Κοινωνία, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Βελτιώνουμε την καθημερινότητα των πολιτών μας, καταργώντας, μεταξύ άλλων, τα τέλη περιαγωγής, και δημιουργώντας ασφαλέστερο επιγραμμικό περιβάλλον. Με την ολοκλήρωση όλων των ψηφιακών πρωτοβουλιών μεταξύ άλλων θα προσφέρουμε περισσότερες θετικές αλλαγές στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις».
Όχι πια χρεώσεις για roaming
H περσινή οδηγία για την κατάργηση των τελών περιαγωγής σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη εφαρμοστεί σε όλα τα κράτη-μέλη και οι πολίτες, αλλά και οι επισκέπτες της ΕΕ την αξιοποιούν ήδη. Πλέον, όσοι ταξιδεύουν είτε για διακοπές είτε για επαγγελματικούς λόγους έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιούν και να δέχονται κλήσεις, να στέλνουν και να λαμβάνουν γραπτά μηνύματα, και να πλοηγούνται στο internet χωρίς πρόσθετες χρεώσεις. Μέσα στους πρώτους μήνες από την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων, καταναλώθηκαν πενταπλάσια δεδομένα και πραγματοποιήθηκαν δυόμιση φορές περισσότερες τηλεφωνικές κλήσεις εντός ΕΕ.
Εξάλλου, η ευρωπαϊκή νομοθεσία επιτρέπει σε όλους τους πολίτες να ταξιδεύουν χρησιμοποιώντας χωρίς όρια και επιπλέον χρεώσεις τις συνδρομές τους σε διαδικτυακές υπηρεσίες: σε τηλεοπτικές και μουσικές πλατφόρμες, αλλά και σε ebooks και κάθε είδους συνδρομητικές εφαρμογές. Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Άντρους Άνσιπ, μέχρι τα τέλη του χρόνου το μέτρο αυτό θα επεκταθεί ώστε όσοι ταξιδεύουν εντός ΕΕ να μπορούν να αγοράζουν εισιτήρια για θεάματα και αθλητικές διοργανώσεις ή να ενοικιάζουν αυτοκίνητα μέσω internet σε όλη την ΕΕ, χωρίς γεωγραφικούς αποκλεισμούς και άλλους περιορισμούς.
Προστασία των προσωπικών δεδομένων
Επιπλέον, η εφαρμογή της νομοθεσίας GDPR από την 25η Μαΐου 2018, παρά τις επιμέρους δυσκολίες εφαρμογής της, έχει θέσει το απαιτούμενο δίχτυ προστασίας για τα προσωπικά δεδομένα όλων των πολιτών. Οι νέοι κανόνες διασφαλίζουν ότι οι Ευρωπαίοι έχουν πλέον καλύτερο έλεγχο επί των προσωπικών τους δεδομένων, τόσο εντός ΕΕ όσο και οπουδήποτε ανά τον (δικτυωμένο) πλανήτη.
Με αυτό τον τρόπο, για πρώτη φορά, τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα όλων μας προστατεύονται κάθε φορά που ψωνίζουμε, κάνουμε κρατήσεις αεροπορικών ή ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, αλλά και ξενοδοχείων οπουδήποτε εντός ΕΕ. Το ίδιο ισχύει και για το «ψηφιακό αποτύπωμα» που αφήνουμε όταν σερφάρουμε στο internet.
Έτσι, οι, οι Ευρωπαίοι έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν τα data τους μεταξύ παρόχων υπηρεσιών (π.χ. email ή υπηρεσίες αποθήκευσης στο cloud), αλλά και να ζητήσουν έγγραφη ενημέρωση για τον τρόπο συλλογής και αποθήκευσης των δεδομένων τους, και άμεση ειδοποίηση στην περίπτωση που τα δεδομένα τους έχουν διαρρεύσει ή παραβιαστεί. Εξίσου σημαντικό, αν και δύσκολα εφαρμόσιμο, είναι το «δικαίωμα στην ψηφιακή λήθη», που επιτρέπει την αίτηση διαγραφής δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Ακόμη περισσότερα ψηφιακά δικαιώματα στο άμεσο μέλλον
Όπως ανακοίνωσε πρόσφατα η ΕΕ, πολύ σύντομα η γκάμα των ψηφιακών δικαιωμάτων μας θα εμπλουτιστεί αισθητά. Τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα εκκινήσει η εφαρμογή του δικαιώματος της οικείας εθνικής ηλεκτρονικής ταυτοποίησης (eID) που θα προσφέρει πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες, τόσο εντός της χώρας τους, όσο και οπουδήποτε εντός ΕΕ. Διατηρούμε τις επιφυλάξεις μας για την εφαρμογή του στις εγχώριες δημόσιες υπηρεσίες, αλλά δεν παύει να αποτελεί μια θετική εξέλιξη.
Από τον Δεκέμβριο η «ελεύθερη ροή δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα», θα δώσει πρόσβαση σε βελτιωμένες υπηρεσίες αποθήκευσης και επεξεργασίας δεδομένων, ενώ οι επιχειρηματίες θα μπορούν να αποφασίζουν πού θα αποθηκεύουν και θα επεξεργάζονται τα data εντός ΕΕ. Μέχρι το τέλος του έτους, θα επιτραπεί επίσης η πραγματοποίηση διασυνοριακών αγορών μέσω internet χωρίς αδικαιολόγητες διακρίσεις, λόγω χώρας προέλευσης (των ίδιων των καταναλωτών ή της τράπεζας που εξέδωσε την πιστωτική τους κάρτα).
Εξάλλου, σύντομα οι Ευρωπαίοι θα μπορούν να αλλάζουν παρόχους υπηρεσιών internet και τηλεπικοινωνιών με απλούστερο τρόπο, χάρη στον Ευρωπαϊκό Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών που συμφωνήθηκε πρόσφατα. Θα έχουν, τέλος, τη δυνατότητα λήψης δημόσιων προειδοποιήσεων στα κινητά τους τηλέφωνα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, λειτουργία που θα αποδεικνυόταν ιδιαίτερα καίρια αν είχε αξιοποιηθεί στις πρόσφατες πυρκαγιές.
