Του Γιάννη Παλιούρη
«Αν πέφτατε για ύπνο σήμερα και ξυπνούσατε σε πέντε χρόνια, θα χρειαζόταν σκληρή προσπάθεια για να αναγνωρίσετε τις συσκευές που σας περιβάλλουν, λόγω της ταχύτητας με την οποία τρέχει η τεχνολογία». Με αυτή την κάπως τρομακτική περιγραφή, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Messe Berlin, της μεγαλύτερης γερμανικής εταιρείας εκθέσεων, θέλησε να «προειδοποιήσει» επιχειρήσεις και καταναλωτές για τον κατακλυσμό αλλαγών που φέρνουν τεχνολογίες όπως το 5G και η Τεχνητή Νοημοσύνη.
Η αναφορά του Κρίστιαν Γκόουκ στα συγκεκριμένα πεδία δεν ήταν τυχαία. 5G και Τεχνητή Νοημοσύνη θεωρούνται από όλους τους ειδικούς πυλώνες του μετα-ψηφιακού κόσμου που ανατέλλει. Ένας κόσμος στον οποίο οι ψηφιακές πραγματικότητες, τα συναφή προϊόντα και οι υπηρεσίες θα είναι υπερ-εξατομικευμένες. Γι΄ αυτό άλλωστε θα απαιτηθεί τεχνολογικό όραμα, για όλους, προκειμένου να συμβαδίσουν με τις ραγδαία μεταβαλλόμενες συνθήκες.
Το αν η πρόβλεψη του Κρ. Γκόουκ αποδειχθεί ακριβής ή παραμείνει στο φάσμα του hype (σ.σ. όρος προερχόμενος από το hyperbole, δηλαδή το ελληνικό υπερβολή) μένει να αποδειχθεί. Πάντως οι όποιες αλλαγές θα κάνουν αισθητή την άφιξή τους πριν την πενταετία. Για όσους κοιμηθήκαμε το 2019 και ξυπνήσαμε το 2020, ιδού μερικά από τα τεχνολογικά διακυβεύματα που θα μας απασχολήσουν τον νέο χρόνο, ακόμα και αν δεν μεταμορφώσουν τον κόσμο γύρω μας.
1. Προσωπικά Δεδομένα: Από τότε που ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Δεδομένων (GDPR) της Ευρωπαϊκής Ένωσης «έσφιξε τα λουριά» στην ιδιωτικότητα στο Διαδίκτυο, επιχειρήσεις και καταναλωτές έστρεψαν με μεγαλύτερη ένταση την προσοχή τους στο ευαίσθητο θέμα των προσωπικών δεδομένων και της χρήσης τους.
Σύμφωνα με την Gartner, το 2020 το 70% των επιχειρήσεων θα βρεθεί αντιμέτωπο με τον κίνδυνο έκθεσης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, τα οποία διατηρεί στις υποδομές του. Το 2018 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόλις 10%. Σε κάθε περίπτωση και το 2020 θα πρέπει να αναμένουμε έναν «πόλεμο» για τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών του Διαδικτύου. Από τη μια οι τεχνολογικοί κολοσσοί που δεν θέλουν να χάσουν την «κότα που κάνει το χρυσό αυγό», από την άλλη κυβερνήσεις και κρατικοί φορείς που παρουσιάζουν τον εαυτό τους ως θεματοφύλακα της ιδιωτικότητας.
2. 5G: Η νέα εποχή του Διαδικτύου είναι ήδη εδώ από τα ασύρματα δίκτυα 5ης γενιάς έκαναν το ντεμπούτο τους, έστω και δειλά, ήδη από το 2019. Το 2020 οι αδειοδοτήσεις φάσματος και οι υλοποιήσεις 5G θα πληθύνουν σε όλο τον κόσμο, αρχικά σε εφαρμογές με εμπορικό ενδιαφέρον, όπως η βιομηχανία. Ταυτόχρονα θα κορυφωθεί και ο «πόλεμος» ΗΠΑ – Κίνας για τα δίκτυα 5ης γενιάς, καθώς η Ουάσιγκτον δεν θέλει σε καμία περίπτωση να δει τη Huawei να χτίζει την παγκόσμια τηλεπικοινωνιακή ραχοκοκαλιά που θα ορίσει οικονομικές και γεωπολιτικές ισορροπίες για τα επόμενα πολλά χρόνια. Σε αυτό το πλαίσιο κυβερνήσεις και τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι, αναμένεται να «πιεστούν» προκειμένου να διαλέξουν στρατόπεδο.
3. Ιδιωτικές αποστολές στο διάστημα: Το 2020 θα είναι, πιθανότατα, η χρονιά που η ιδιωτική πρωτοβουλία θα πάρει για τα καλά τα ηνία στην εκμετάλλευση του διαστήματος. Το διαστημικό σκάφος CST-100 Starliner της Boeing, το οποίο μπορεί να μεταφέρει έως και επτά αστροναύτες σε τροχιά, θα πραγματοποιήσει την πρώτη δοκιμαστική πτήση. Η κάψουλα Dragon της SpaceX θα περάσει από τις τελικές δοκιμές στις αρχές του 2020 και αν όλα πάνε καλά, τότε θα έχει σειρά η πρώτη αποστολή με πλήρωμα. Η Virgin Galactic ίσως μέσα στο 2020 μεταφέρει τους πρώτους επιβάτες στο διάστημα, περισσότερο από μια δεκαετία αργότερα από ό, τι ο ιδρυτής της Ρίτσαρντ Μπράνσον, ήλπιζε.
4. Αυτόνομη οδήγηση: Η αυτόνομη οδήγηση είναι ήδη ένα θέμα που «καίει», αν και το επίπεδο 5 (πλήρης αυτονομία) δεν έχει επιτευχθεί. Ορισμένα μοντέλα της Tesla διαθέτουν λειτουργία αυτόματου πιλότου για τον αυτοκινητόδρομο, αλλά μόνο μέχρι το επίπεδο 2 (μερική αυτοματοποίηση) ή το επίπεδο 3 (υπό συνθήκες αυτοματοποιημένη οδήγηση). Η αγορά αυτόνομων (μερικώς – πλήρως) οχημάτων αναμένεται να φτάσει σε αξία τα 42 δισεκατομμύρια δολάρια το 2025. Ωστόσο θα γνωρίσει πραγματική έκρηξη, όταν οι μεγαλουπόλεις γίνουν «έξυπνες», όταν δηλαδή τα δίκτυα 5G και ένα πυκνό πλέγμα αισθητήρων θα τροφοδοτούν τα οχήματα με πλήθος δεδομένων, σε πραγματικό χρόνο, με αξιόπιστο τρόπο, χωρίς καθυστερήσεις.
5. Τεχνητή Νοημοσύνη: Η ΤΝ είναι ήδη μέρος της ζωής κάποιων, κυρίως μέσω των «έξυπνων» βοηθών όπως οι Alexa, Siri και Google Assistant, όπου είναι διαθέσιμοι. Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν πως η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελεί την ελπίδα για τη συνέχιση της οικονομικής ανάπτυξης τον 21ο αιώνα. Η IDC υποστηρίζει ότι οι παγκόσμιες επενδύσεις των επιχειρήσεων για σχετικά συστήματα θα φθάσουν τα 97,9 δισ. δολάρια το 2023, πάνω από δυόμισι φορές περισσότερες από τα 37,5 δισεκατομμύρια δολάρια του 2019.
Σε κάθε περίπτωση μαζί με τις νέες τεχνολογίες θα αναδυθούν ζητήματα που αντιμετωπίζουμε για πρώτη φορά. Το πώς θα τα διαχειριστούμε, θα κρίνει και το ισοζύγιο θετικών – αρνητικών επιπτώσεων.