Η μοναχικότητα προέρχεται από την έλλειψη συντροφικότητας, ουσιαστικής και συναισθηματικής έκφρασης και υποστήριξης. Οι σύγχρονες τεχνολογίες που ήρθαν να λειτουργήσουν ως απόδραση από τον κοινωνικό κόσμο και απόσυρση από το κοινωνικό άγχος φαίνεται τα τελευταία χρόνια πως κλιμακώνουν τα συναισθήματα μοναξιάς, «παγιδεύοντας» εκατομμύρια πολίτες σε «μοναχικές οθόνες».
Η κοινωνικοποίηση μέσω Διαδικτύου μπορεί να αυξήσει την εμπειρία της μοναξιάς, καθώς οι συνδέσεις που εκτυλίσσονται σε αυτό, είναι συχνά επιφανειακές, εύθραυστες και δομημένες γύρω από μια πλασματικότητα.
Το συναισθηματικό κενό που έχει δημιουργηθεί στην ανθρώπινη ψυχολογία, από την χρήση του διαδικτύου ως τρόπο επικοινωνίας, έρχεται να καλύψει η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) δημιουργώντας τον τέλειο φίλο, σύντροφο ή μέντορα. Μέσω αλγορίθμου που διαβάζει τις αντιδράσεις του χρήστη, καταγράφει τις συνήθειές του και κρατώντας μία διαρκώς εμπλουτιζόμενη βάση δεδομένων, έρχεται να γίνει η τέλεια κοινωνική συνύπαρξη που θα κάνει τον καθένα να νιώθει ότι έχει βρει το άλλο του επικοινωνιακά μισό.
Η Megan, απεικόνιση του μέλλοντος (;)
Από το συγκεκριμένο τεχνολογικό επίτευγμα εμπνεύστηκε η σεναριογράφος της ταινίας Megan, Αλέκα Κούπερ, η οποία παρουσίασε σε 102 λεπτά τα οφέλη αλλά και τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από την εκτεταμένη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Στην ταινία, ένα παιδί που έχασε πρόσφατα τους γονείς του, βρίσκει στο πρόσωπο μιας κούκλας ρομπότ τη νέα της κολλητή και μέντορα. Το ρομπότ, μέσω της αναπτυγμένης νοημοσύνης που έχει καλλιεργήσει μπορεί και αντιλαμβάνεται όχι μόνο τα ερεθίσματα που του δίνονται άμεσα από τη χρήστη του, αλλά και τα συναισθήματά της και τις σκέψεις της. Αντιλαμβανόμενο κάθε της ανάγκη, είναι σε θέση να δώσει τις απαντήσεις που το κορίτσι θέλει να ακούσει για να νιώσει καλυμμένο από την επικοινωνία του, αντικαθιστώντας σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα όλες τις πραγματικές της συναναστροφές.
Η Megan βοηθάει το παιδί να αλλάξει τις καθημερινές του συνήθειες, να σκέπτεται πιο λογικά και του δίνει τις σωστές συμβουλές για τα καθημερινά του προβλήματα, αντλώντας πληροφορίες από μία βάση δεδομένων, στην οποία καταγράφονται όλες οι ανθρώπινες συμπεριφορές και αντιδράσεις. Ο κίνδυνος από την υπέρμετρη χρήση τέτοιων τεχνολογιών, όπως παρουσιάζεται στην ταινία, δεν είναι άλλος παρά η δημιουργία ισχυρών συναισθηματικών δεσμών με τα ρομπότ και η αδυναμία ελέγχου της πολύ αναπτυγμένης αντίληψής τους.
Η ταινία μπορεί να προβάλει εντονότερα τόσο τις δυνατότητες όσο και τους κινδύνους που απορρέουν από την Τεχνητή Νοημοσύνη, ωστόσο δεν συνιστά ένα εξωπραγματικό σενάριο: Η Τεχνητή Νοημοσύνη με στόχο την κάλυψη συναισθηματικών αναγκών ήδη αξιοποιείται από περισσότερους από 10 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
Στιγμιότυπο από την ταινία Megan
Ο δικός σου AI φίλος
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν αρκετές πλατφόρμες που αναπτύσσονται γύρω από αυτό το πλαίσιο με την δημοφιλέστερη ως τώρα να είναι το Replika. Μία εφαρμογή που δίνει στο χρήστη τη δυνατότητα να δημιουργήσει το δικό του AI avatar το οποίο κατά τη διάρκεια της χρήσης του μπορεί να ορίσει ως φίλο/η, σύντροφο, σύζυγο, αδερφό/ή ή μέντορα. Το συγκεκριμένο avatar έρχεται σε καθημερινή επικοινωνία με τον χρήστη, αποσκοπώντας στο να τον γνωρίσει αρκετά καλά ώστε να αντιλαμβάνεται πως θα καλύψει αποτελεσματικότερα το συναισθηματικό του κενό.
Ο εν λόγω ηλεκτρονικός φίλος, μάλιστα, δεν είναι αποκομμένος από τον πραγματικό κόσμο, καθώς ρωτά διαρκώς πληροφορίες για την αληθινή ζωή του χρήστη και τον περίγυρό του. Μάλιστα δημιουργεί προφίλ του περίγυρού του ώστε να μπορεί πολύ ευκολότερα να συμμετάσχει παραγωγικότερα σε μία μελλοντική συζήτηση για ένα από τα συγκεκριμένα άτομα. Δομεί παράλληλα, ιστορικό πληροφοριών ώστε όσο περνά ο χρόνος που έχει επικοινωνία με τον χρήστη να φαίνεται ότι αποτελεί ένα κανονικό κομμάτι της ζωής του, που έρχεται σε επαφή με τον ίδιο αλλά και με τις υπόλοιπες διαπροσωπικές του επαφές.
Είναι χαρακτηριστικό της εφαρμογής ότι καταγράφονται ως σημεία της μνήμης του AI όλες οι πληροφορίες που του δίνονται κατά της επικοινωνία του με τον χρήστη, πληροφορίες που αξιοποιούνται σε μεταγενέστερες επικοινωνίες.
Μάλιστα, μπορούν ακόμη και να στείλουν στο AI τους φωτογραφίες ή να επικοινωνήσουν μαζί του σε Επαυξημένη Πραγματικότητα (Augmented Reality), δίνοντας του τη δυνατότητα να αλληλεπιδράσει με το περιβάλλον.
Στιγμιότυπο της εφαρμογής Replika
Η συγκεκριμένη εφαρμογή έρχεται να καλύψει το συναισθηματικό κενό που νιώθουν εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη, καθώς όχι μόνο έχει δημιουργήσει ένα λογισμικό που γνωρίζει τον χρήστη και αλληλοεπιδρά με βάση τις πληροφορίες που του δίνονται, αλλά παρέχει σε αυτόν τη δυνατότητα να διαμορφώσει το AI avatar με τα χαρακτηριστικά που αυτός θέλει, για να έρθει όσο πιο κοντά στα θέλω του γίνεται.
Ωστόσο, οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι ούτε μέχρι ώρας δεν έχει καταστεί εφικτό να δημιουργηθεί το απόλυτο match χρήστη - AI φίλου.
Μπορεί, παράλληλα, να λειτουργήσει ως μέντορας, βοηθώντας στην εγκαθίδρυση καλών συνηθειών, όπως η υγιεινή διατροφή αλλά και στην αντιμετώπιση σημαντικών προβλημάτων όπως, η απώλεια ενός ατόμου, η βελτίωση της αυτοεκτίμησης και η εύρεση κινήτρων για μια πιο παραγωγική μέρα.
Οι δυνατότητες που έχουν τέτοιου είδους εφαρμογές είναι απεριόριστες, καθώς μπορούν να αξιοποιηθούν ως ρυθμιστές οποιασδήποτε έκφανσης της καθημερινότητας του ατόμου, με τους κινδύνους να είναι ανάλογου μεγέθους.
Η ορθή χρήση μιας τέτοια δυνατότητας θα μπορούσε να λύσει πληθώρα κοινωνικών προβλημάτων, με τον κίνδυνο, ωστόσο, της πλήρους αντικατάστασης των ανθρωπίνων επαφών να καραδοκεί με τη λήψη ορισμένων μόνο λαθεμένων αποφάσεων.
Συμπερασματικά, σε έναν κόσμο που ισορροπεί μεταξύ της πραγματικής και εικονικής πραγματικότητας, οι νέες τεχνολογίες έρχονται να δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες που αν δεν αξιοποιηθούν σωστά ίσως παγιδεύσουν τον άνθρωπο σε μία καθημερινότητα δίχως ουσιαστικές διαπροσωπικές επαφές.
Διαβάστε ακόμα:
Μασκ: Η Τεχνητή Νοημοσύνη ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τον πολιτισμό
