Του Γιάννη Γορανίτη
Στον απόηχο του μεγάλου σκανδάλου της Cambridge Analytica, το Facebook αντιμετωπίζει τις σημαντικότερες οικονομικές απώλειες στη βραχεία ιστορία του. Ενδεικτική του προβλήματος, είναι η σημαντική ζημιά της τάξης των $120 δισ. στα οικονομικά μεγέθη που προκλήθηκε από το ρεκόρ πτώσης όλων των εποχών της μετοχής του στη Wall Street.
Άμεση συνέπεια αυτής ήταν και η συρρίκνωση της προσωπικής περιουσίας του Mark Zuckerberg κατά περίπου $17 δισ.
Το πρόβλημα όμως του Facebook δεν είναι οικονομικό. Τουλάχιστον όχι μόνο οικονομικό. Τα στατιστικά αποτελέσματα (που παρεμπιπτόντως ανακοινώνει το ίδιο χωρίς εξωτερικό έλεγχο) δείχνουν μικρή αύξηση (και προφανώς χαμηλότερη του αναμενομένου) του αριθμού των νέων χρηστών: ο διακηρυγμένος στόχος ήταν οι 2,25 δισ. χρήστες, αλλά ο τελικός αριθμός έμεινε στα 2,23 δισ.
H αύξηση αυτή αποδίδεται στις νέες εγγραφές από αναπτυσσόμενες αγορές όπως η Ινδία, η Ινδονησία και οι Φιλιππίνες, αλλά δεν αρκεί για να εξισορροπήσει τις απώλειες σε πολλές δυτικές χώρες. Παράλληλα, παρατηρείται «τάση φυγής» πολλών νεότερων χρηστών προς άλλα δίκτυα. Το κολοσσιαίο δίκτυο βρίσκεται, λοιπόν, αντιμέτωπο με μια γιγαντιαίων διαστάσεων πρόκληση: την ανοικοδόμηση του πληγωμένου του προφίλ και την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των χρηστών.
Γιατί φεύγουν οι νέοι;
Όπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις του Facebook και τις σχετικές αναλύσεις, για πρώτη φορά την τελευταία δεκαετία, λιγότεροι από τους μισούς έφηβους χρήστες του δικτύου σκοπεύουν να το επισκεφθούν τουλάχιστον μια φορά το μήνα.
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την αύξηση του συνόλου των χρηστών αναδεικνύει τη «γήρανση» του πληθυσμού του Facebook. Όπως αναδεικνύει η εξειδικευμένη εταιρεία ερευνών αγοράς eMarketer, το 2018 μόνο στις ΗΠΑ οι νεότεροι ηλικιακά χρήστες θα μειωθούν κατά περίπου 10%. Η πτώση για πρώτη φορά είναι αισθητή και στους ανήλικους χρήστες (ηλικίας 12-17 ετών) και θα κυμανθεί σε ποσοστό 5,6%.
Οι βασικοί λόγοι της πτώσης του Facebook είναι αφενός ότι οι νέοι δεν επιθυμούν να συνυπάρχουν στην ίδια πλατφόρμα με τους γονείς, τους θείους και τους παππούδες τους, και αφετέρου οι ανησυχίες για την ιδιωτικότητα. Μετά το πέρας της εποχής της αθωότητας, όταν οι χρήστες εμπιστεύονταν απλόχερα στο Facebook και τα άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσωπικές πληροφορίες, ιδιωτικές φωτογραφίες και βίντεο, και πολλά ακόμη, φαίνεται ότι περνάμε σε μια εποχή μεγαλύτερης επαγρύπνησης.
Τι θα αλλάξει στο Facebook
Είναι επίσης προφανές ότι η επιλογή του Facebook να αντιγράψει πολλές λειτουργίες του Snapchat που μεγεθύνει διαρκώς την επιρροή του μεταξύ των νεότερων χρηστών, δεν ανταμείβεται στην πράξη, και η ηγετική ομάδα του θα πρέπει να σκεφτεί πιο δημιουργικά.
Στο πλαίσιο της ανασύνταξης είναι τα πλάνα να λανσάρουν μέσω του Facebook μια πλατφόρμα τηλεοπτικού περιεχομένου στο στυλ του Netflix. To πρώτο δείγμα αυτής είναι η web σειρά Sacred Lies. Παράλληλα, ανακοινώθηκε η λειτουργία Watch Party, μέσω της οποία οι χρήστες μπορούν να παρακολουθούν βίντεο παράλληλα με τους φίλους τους σε πραγματικό χρόνο.
Είναι όμως αρκετή αυτή η στροφή; Οι αναλυτές απαντούν αρνητικά και τονίζουν την ανάγκη να πείσει το Facebook τους χρήστες ότι τα δεδομένα τους είναι ασφαλή. Και ότι σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικότερα από τα διαφημιστικά έσοδα.
