Ποτέ άλλοτε στην Ιστορία ένας ηγέτης κράτους δεν έχει καταφέρει να γκρεμίσει σε τρεις μήνες όσα με κόπο έκτισαν οι προκάτοχοί του επί σειρά δεκαετιών. Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ένας πραγματικός οδοστρωτήρας. Το πρόβλημα είναι ότι πυροβολώντας κανείς τους φίλους του μένει στο τέλος μόνος και ο Ντόναλντ κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να εξαφανίσει κάθε αίσθημα φιλοαμερικανισμού στον πλανήτη. Είναι σαφές ότι το πρόβλημα του Ντόναλντ είναι το δολάριο. Και ο Ιούδας ξεκίνησε με «καλές προθέσεις»…
Ο Τραμπ μισεί την Ευρώπη. Για την ακρίβεια μισεί το ευρώ. Την ίδια ώρα μισεί την Κίνα, την Ιαπωνία, τον Καναδά, το Μεξικό. Μισεί όποιον νομίζει ότι του «παίρνει τη δουλειά». Τον μετανάστη, τον ξένο επιστήμονα που απειλεί με τις καινοτομίες του το «αμερικανικό όνειρο». Η αλήθεια είναι ότι ο Ντόναλντ μισεί την Αμερική. Ή καλύτερα όλα εκείνα που πρέσβευε η Αμερική μετά από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η χώρα της Ελευθερίας μετατρέπεται σιγά - σιγά σε μια απέραντη φυλακή. Για τους Αμερικάνους.
Θα είναι πολύ δύσκολο να πείσουν οι Αμερικανοί στο μέλλον τους άλλους λαούς για τις καλές τους προθέσεις. Ακόμη και αν αλλάξει η κυβέρνηση στις ΗΠΑ και έρθει κάποιο πιο «φιλικό» πολιτικό είδος προς τις άλλες φυλές της Οικουμένης, είναι δύσκολο πλέον κάποιος να τους εμπιστευτεί. Ειδικά για την Ευρώπη η νέα αυτή σχέση με τη μεγάλη μας φίλη είναι ένα σοκ. Για την Ελλάδα το σοκ είναι διπλό. Η Ευρώπη φλέρταρε πάντα με την Άγκυρα και η Αθήνα είχε κρατήσει το τελευταίο ανάχωμα των ΗΠΑ. Αν οι ΗΠΑ μας υποβαθμίσουν κι αυτές, τότε τα πράγματα γίνονται αυτόματα για μας πιο δύσκολα. Πόσο δύσκολα; Δεν είναι εύκολο να το εκτιμήσουμε αυτήν τη στιγμή. Πιστεύουμε όμως ότι αργά ή γρήγορα θα το μάθουμε. Και συνήθως αυτά τα μαθαίνει κανείς με τον δύσκολο τρόπο. Επί του πρακτέου…
Οι δασμοί είναι ένα θέμα. Αλλά δεν είναι το μοναδικό. Αν το δει κανείς αποστασιοποιημένα (στο μέτρο του δυνατού με την Wall να κατρακυλάει), μπορεί και να καταλήξει ότι οι δασμοί είναι το πιο αθώο μέτρο από τη λαίλαπα του Τραμπ. Ή αλλιώς, να δεις τι σου έχω για μετά. Πολύ φοβόμαστε ότι η «κατάκτηση» της Γροιλανδίας θα αφήσει πολλές πληγές στην ανθρωπότητα. Και ένα νέο τρόπο άσκησης της διεθνούς πολιτικής που θα μας κάνει να αναπολήσουμε τις μέρες του ψυχρού πολέμου, μεταξύ του θερμού και του ψυχρού πολέμου φυσικό είναι να προτιμά κανείς τον ψυχρό…
Όσο αισιόδοξος κι αν είναι κάποιος, δεν μπορεί να αγνοήσει ότι αυτήν τη στιγμή πέφτει καυτό μέταλλο πάνω στα κεφάλια μας. Ότι ο κόσμος μας γίνεται μέρα με τη μέρα πιο απρόβλεπτος, πιο άδικος. Κι ότι η δράση φέρνει στο τέλος και αντίδραση. Το θέμα για την Ευρώπη είναι ποια μπορεί να είναι αυτή η αντίδραση.
Εδώ δεν ισχύει ότι ο εχθρός του εχθρού είναι φίλος. Δεν μας ενδιαφέρει να ανταλλάσσουμε ευχετήριες κάρτες τα Χριστούγεννα με τους Κινέζους. Θέλουμε να υπερασπιστούμε τις αρχές της φιλελεύθερης δημοκρατίας, τις ανοικτές αγορές και τις ανοικτές κοινωνίες. Δύσκολη η άσκηση. Πόσο μάλλον όταν οι ηγέτες του φιλελεύθερου κόσμου, οι Αμερικανοί, υπέστειλαν τη σημαία.
Θανάσης Μαυρίδης
