Του David Boaz
Ο Ρος Περό, ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας που το 1992 έγινε ο πιο επιτυχημένος ανεξάρτητος ή υποστηριζόμενος από τρίτο κόμμα προεδρικός υποψήφιος από την εποχή του Θήοντορ Ρούσβελτ το 1912, πέθανε στην ηλικία των 89 ετών.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο Περό, ο οποίος κατέβηκε ως υποψήφιος με μία πλατφόρμα εναντίον των ελλειμμάτων, κόστισε στον Προέδρο Τζωρτζ Μπους την επανεκλογή του. Εγώ δεν το πιστεύω ότι αυτό συνέβη. Η πιο εντυπωσιακή πολιτική πρόβλεψη που έκανα ποτέ έγινε γύρω στον Ιούνιο του 1992, όταν είδα μια δημοσκόπηση που έδειχνε τον Μπιλ Κλίντον στην τρίτη θέση πίσω από τον Περό και τον Μπους (πιθανότατα ήταν αυτή η δημοσκόπηση της Gallup εδώ, με τον Περό στο 39%, τον Μπους στο 31% και τον Κλίντον στο 25%). Είπα τότε στους συναδέλφους μου ότι “αυτή η δημοσκόπηση δείχνει ότι ο Κλίντον θα νικήσει, καθώς οι υποψήφιοι που υποστηρίζονται από τρίτα κόμματα πάντα φθίνουν, και ο σημαντικότερος αριθμός σ' αυτή τη δημοσκόπηση είναι πως μόλις το 31% των ψηφοφόρων θέλουν να επανεκλέξουν τον σημερινό πρόεδρο”. Ο Κλίντον θα κέρδιζε την πλειοψηφία αν οι ψηφοφόροι δεν είχαν μια τρίτη επιλογή.
Ο Περό είχε κάποιες προφανείς ομοιότητες με τον Πρόεδρο Τραμπ - ήταν ένας επιχειρηματίας χωρίς πολιτική πείρα, που αντιτασσόταν στο ελεύθερο εμπόριο και τον πρόσφατο Πόλεμο του Κόλπου, υποσχόταν να πάει στην Ουάσινγκτον για να “πετάξει τα σκουπίδια και να καθαρίσει τη σιταποθίκη”, είχε μια κλίση προς τις θεωρίες συνομωσίας, και ήταν αρκετά διάσημος ώστε να ανακοινώσει την υποψηφιότητά του στη δημοφιλή εκπομπή του Λάρι Κινγκ στο CNN. Το μεγάλο ζήτημα όμως για εκείνον ήταν το εθνικό χρέος που έφτανε τα 4 τρις δολάρια - και αυτές τότε ήταν οι καλές εποχές! - και τα ελλείμματα που αυξάνονταν και από τα δύο κόμματα. Και αντί για προκλητικά τουίτ και στομφώδεις λόγους, το χαρακτηριστικό του Περό ήταν οι τριαντάλεπτες τηλεοπτικές διαφημίσεις γεμάτες από γραφήματα, που στηρίζονταν από ένα οικονομικό σχέδιο πενήντα σελίδων στο οποίο υποσχόταν μειώσεις στις εγχώριες δαπάνες και αυξήσεις στους φόρους επί των υψηλών εισοδημάτων και τη βενζίνη.
Έχει αναφερθεί ότι ο Περό δαπάνησε 65 εκατομμύρια δολάρια από τα δικά του χρήματα για την εκστρατεία του (οι υποψήφιοι των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών πήραν ο καθένας 55 εκατομμύρια δολάρια από χρήματα φορολογουμένων με αντάλλαγμα την υπόσχεση ότι θα περιορίσουν τις άμεσες δωρέες στις εκστρατείες τους, αλλά παρ' όλα αυτά κατάφεραν να συγκεντρώσουν περίπου 60 εκατομμύρια δολάρια έκαστος από έμμεσες δωρεές). Υπό μία έννοια, η εκστρατεία του Περό ήταν μια απρόθετη συνέπεια των ομοσπονδιακών ρυθμίσεων των οικονομικών των πολιτικών εκστρατειών. Ο νόμος Federal Election Campaign Act περιόρισε σημαντικά το χρηματικό ποσό που μπορεί κανείς να δωρήσει σε μια εκστρατεία - εκτός κι αν ο ίδιος είναι ο υποψήφιος, οπότε μπορεί να δαπανήσει όσα από τα δικά του χρήματα θέλει στην εκστρατεία του. Έτσι, ο μόνος τρόπος που ο Περό μπορούσε να δαπανήσει 65 εκατομμύρια δολάρια (και σκέφτηκε σοβαρά προτάσεις να δαπανήσει 100 εκατομμύρια) ήταν να κατέβει ο ίδιος υποψήφιος. Όμως η χώρα μπορεί να ωφελούταν περισσότερο αν είχε τη δυνατότητα να δωρήσει αυτά τα χρήματα για παράδειγμα στον αξιοσέβαστο γερουσιαστή Warren Rudman γνωστό από τη συμβολή του στον νόμο Gramm–Rudman–Hollings Balanced Budget and Emergency Deficit Control Act. Ομοίως, ίσως ήταν λογικότερο ο Steve Forbes να δωρίσει 38 εκ. δολάρια στον ευαγγελιστή βουλευτή και υποστηρικτή των οικονομικών της παροχής Jack Kemp το 1996 απ' ό,τι να κατέβει ο ίδιος υποψήφιος.
Ο Ρος Περό είχε όμως και μία θετική συνέπεια στο αμερικανικό πολιτικό περιβάλλον. Κατέστησε τις δαπάνες, τα ελλείμματα και το χρέος πραγματικά πολιτικά ζητήματα και σίγουρα συνέβαλε - μαζί με την αναπτυσσόμενη οικονομία - στη μείωση των ελλειμμάτων κατά τη διακυβέρνηση Κλίντον.
Ακόμη, ο Περό κατέδειξε πως είναι εξαιρετικά δύσκολο μια προεδρική καμπάνια εκτός των δύο μεγάλων κομμάτων να έχει έστω και μέτρια επιτυχία, εκτός αν είσαι ταυτόχρονα δισεκατομμυριούχος και διάσημος.
--
Ο David Boaz είναι ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Cato Institute και έχει διαδραματίσει έναν κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη του Cato Institute και του φιλελεύθερου κινήματος. Είναι συγγραφέας του βιβλίου The Libertarian Mind: A Manifesto for Freedom και υπεύθυνος έκδοσης του The Libertarian Reader.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στα αγγλικά στις 9 Ιουλίου 2019 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Cato Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ “Μάρκος Δραγούμης”.