Εντείνεται ο πυραυλικός εξοπλιστικός αγώνας στην κορεατική χερσόνησο

Εντείνεται ο πυραυλικός εξοπλιστικός αγώνας στην κορεατική χερσόνησο

Γράφει ο Έρικ Γκομέζ

Η εβδομάδα αυτή υπήρξε έντονη σε ότι αφορά τις πυραυλικές δοκιμές στην κορεατική χερσόνησο. Η Βόρεια Κορέα δοκίμασε έναν νέο τύπο εκτοξευόμενου από το έδαφος πυραύλου cruise στην αρχή της εβδομάδας και εκτόξευσε δύο βαλλιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς (SRBM) λίγες μέρες αργότερα. Η Νότια Κορέα δοκίμασε έναν νέο συμβατικό εκτοξευόμενο από υποβρύχιο βαλλιστικό πύραυλο λίγες μόνο ώρες μετά τη δοκιμή των SRBM από τη Βόρεια Κορεά. Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας της Νότιας Κορέας δημοσίευσε επίσης βίντεο διάφορων νέων πυραυλικών συστημάτων μεταξύ των οποίων έναν υπερηχητικό αντιπλοϊκό πύραυλο cruise, έναν εκτοξευόμενο από αέρος πύραυλο cruise εναντίον επίγειων στόχων και έναν βαλλιστικό πύραυλο βαρείας κεφαλής ικανό να καταστρέφει οχυρά και άλλους θωρακισμένους στόχους.

Αυτή η πρόσφατη ένταση των δοκιμών είναι το τελευταίο κεφάλαιο του πυραυλικού εξοπλιστικού αγώνα δρόμου μεταξύ της Βόρειας και της Νότιας Κορέας που δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης. Αυτός ο κορεατικός αγώνας δρόμου μπορεί να καταστήσει τυχόν μελλοντικές κορεατικές κρίσεις πιο επικίνδυνες και ανοιχτές σε κλιμάκωση.

Το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2017, η Βόρεια Κορέα δοκίμασε με επιτυχία διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους ικανούς να πλήξουν τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Πιονγιάνγκ ελάττωσε τις πυραυλικές δοκιμές το 2018 για να δώσει μια ευκαιρία στη διπλωματία, αλλά μετά την αποτυχία της συνόδου του Ανόι στις αρχές του 2019 επέστρεψε στις πυραυλικές δοκιμές.

Με μία αξιοσημείωτη εξαίρεση, όλα τα νέα πυραυλικά συστήματα που δοκίμασε η Βόρεια Κορέα μετά τη σύνοδο του Ανόι έχουν μικρότερο βεληνεκές και κυρίως απειλούν τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία. Ένα σημαντικό τεχνικό χαρακτηριστικό των νέων πυραύλων της Βόρειας Κορέας είναι ότι χρησιμοποιούν στερεά καύσιμα, γεγονός που διευκολύνει τη μεταφορά τους και μικραίνει τον χρόνο προετοιμασίας πριν την εκτόξευσή τους.

Οι νέες πυραυλικές ικανότητες της Βόρειας Κορέας είναι προς το παρόν οπλισμένες με συμβατικές κεφαλές, αλλά αυτό μπορεί να μην ισχύσει για πολύ. Τον Ιανουάριο του 2021, ο Κιμ Τζονγκ Ουνγκ έδωσε στο 8ο Συνέδριο του Κόμματος μια αναφορά που ζητά την ανάπτυξη μικρότερων πυρηνικών κεφαλών που θα μπορούν να μεταφερθούν από πυραύλους μικρότερου βεληνεκούς. 

Προς το παρόν, η Βόρεια Κορέα δεν έχει δείξει την ικανότητα να παραγάγει τέτοιες κεφαλές, αλλά με δεδομένα τόσο την ιστορία του πυρηνικού προγράμματός της, όσο και τη μεγάλη σημασία που αποδίδει ο Κιμ στη προσπάθεια αυτή, μάλλον δεν θα χρειαστεί πολύς χρόνος για την ανάπτυξη νέων σχεδίων πυραυλικών κεφαλών. Μια πρόσφατη έκθεση από το πυρηνικό παρατηρητήριο των Ηνωμένων Εθνών επισημαίνει ότι ο αντιδραστήρας που παράγει πλουτώνιο στο σύμπλεγμα Γιονκγμπιόν λειτουργεί ξανά μετά από μια ολιγοετή παύση. Η Βόρεια Κορέα θα χρειαστεί κάποιον χρόνο για να επεξεργαστεί το πλουτώνιο, αλλά περισσότερο υλικό σχάσης σημαίνει περισσότερες πυρηνικές κεφαλές.

Οι πυραυλικές δυνάμεις της Νότιας Κορέας υπογραμμίζουν τη δυνατότητα διεξαγωγής ταχύτατων συμβατικών επιθέσεων εναντίον της βορειοκορεατικής ηγεσίας και στόχους χειρισμού και ελέγχου. Το πρόσφατο βίντεο που δείχνει έναν βαλλιστικό πύραυλο να τρυπά τη στέγη ενός οχυρού διαπερνώντας το είναι ένα καλό παράδειγμα της πρόθεσης της Νότιας Κορέας να χρησιμοποιήσει αυτές τις ικανότητες εναντίον της ηγεσίας του Βορρά. Επιπροσθέτως, οι συμβατικοί πύραυλοι της Νότιας Κορέας θα μπορούσαν να καταστρέψουν βορειοκορεατικά πυρηνικά όπλα αρκεί η Σεούλ να μπορεί να εντοπίσει τα όπλα αυτά αφού εγκαταλείψουν τις βάσεις τους.

Με άλλα λόγια, η Νότια Κορέα αναπτύσσει μια ικανότητα συμβατικής αντίκρουσης που θα της επιτρέπει να υποβαθμίσει την ικανότητα της Βόρειας Κορέας να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα χωρίς η Νότια Κορέα να έχει τα δικά της πυρηνικά. Η ικανότητα εκτόξευσης συμβατικών βαλλιστικών πυραύλων από υποβρύχιο δίνει στη Νότια Κορέα μεγαλύτερη ευελιξία και ικανότητα αιφνιδιασμού δεδομένων των αδυναμιών της Βόρειας Κορέα σε ό,τι αφορά τον αντι-υποβρυχιακό πόλεμο και την αεράμυνα.

Η κορεατική κούρσα πυραυλικών εξοπλισμών θα κάνει τις κρίσεις στο μέλλον πιο επικίνδυνες. Κατά την κρίση του 2017, η Βόρεια Κορέα κατέδειξε ότι η πυρηνική της στρατηγική βασίζεται σε απειλές σκοπούμενης, ραγδαίας κλιμάκωσης ώστε να αποτρέψει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Νότια Κορέα από το να καταφέρουν ένα πρώτο πλήγμα οι ίδιες. Η προσθήκη των στερεών καυσίμων και των διπλής δυνατότητας περιφερειακών πυραύλων θα διευκολύνει πολύ περισσότερο τη Βόρεια Κορέα να πραγματοποιήσει αυτή την απειλή της καθώς οι νέες δυνατότητες που αποκτά είναι πιο επιβιώσιμες έναντι τόσο επίθεσης όσο και αναχαίτησης από αντιπυραυλική άμυνα απ’ ό,τι οι προκάτοχοί τους που χρησιμοποιούσαν υγρά καύσιμα.

Για τη Νότια Κορέα, η δύναμη συμβατικών πυραύλων παρέχει μια δυνατότητα αποτροπής μιας πυρηνικής επίθεσης, όμως μόνο εφόσον η Νότια Κορέα μπορεί να εκτοξεύσει πρώτη πριν η Βόρεια Κορέα εκδώσει εντολή εκτόξευσης. Οι αντεπιθέσεις λειτουργούν όταν υπάρχει ακόμη μια δύναμη αντεπίθεσης. Αν η Σεούλ περιμένει υπερβολικά πολύ για να χρησιμοποιήσει τους πυραύλους της ώστε να πλήξει τον πυρηνικό χειρισμό και έλεγχο της Βόρειας Κορέας, τότε αυξάνεται ο κίνδυνος να υποστεί μια πυρηνική επίθεση. Είναι πολύ μικρή η πιθανότητα η Βόρεια και η Νότια Κορέα να αποφασίσουν να υλοποιήσουν αυτά τα σενάρια απρόκλητες. Αντιθέτως, ο κίνδυνος που αντιπροσωπεύει η πυραυλική εξοπλιστική κούρσα θα οξυνθεί αν επαναληφθούν οι διακορεατικές κρίσεις του 2010 ή η περίοδος “πυρός και οργής” του 2017.

Η εστίαση στην πυρηνική διπλωματία στην κορεατική χερσόνησο είναι σημαντική δεδομένων των συνεπειών που θα έχει η αποτυχία της, αλλά δεν θα πρέπει να τυφλώνει τους παρατηρητές έναντι του εντεινόμενου κινδύνου της κορεατικής πυραλικής εξοπλιστικής κούρσας. Η διπλωματία παραμένει η καλύτερη διαθέσιμη οδός για τη μείωση του κινδύνου της εξοπλιστικής κούρσας, αλλά η κυβέρνηση Μπάιντεν πρέπει να αναγνωρίσει το γεγονός ότι ο εξοπλιστικός έλεγχος είναι ένας πιο ρεαλιστικός στόχος απ’ ό,τι η αποπυρηνικοποίηση της Βόρειας Κορέας.

* Ο Eric Gomez είναι διευθυντής σπουδών αμυντικής πολιτικής στο Cato Institute.

* Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 21 Σεπτεμβρίου 2021 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Cato Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.