Της Tanja Porcnik*
Πρόσφατα, η επικεφαλής της κυβέρνησης του Χονγκ Κονγκ Carrie Lam ανακοίνωσε ότι η κυβέρνησή της θα αποσύρει το αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο που θα υπονόμευε τη νομοκρατία επιτρέποντας εκδόσεις κατηγορουμένων στην Κίνα της ενδοχώρας και προκάλεσε τρεις μήνες διαδηλώσεων. Οι διαδηλώσεις όμως δεν αναμένεται να τερματιστούν σύντομα.
Πλέον οι διαδηλώσεις αυτές έχουν αποκτήσει δυναμική, και οι άνθρωποι που έχουν βγει στους δρόμους διεκδικούν αμετακίνητοι τα υπόλοιπα αιτήματά τους. Ιδίως, απαιτούν τη διασφάλιση της καθολικής ψηφοφορίας, μέσω της οποίας οι άνθρωποι του Χονγκ Κονγκ θα μπορούν να εκλέξουν έναν ηγέτη της επιλογής τους.
Ενώ το Πεκίνο έχει απορρίψει αυτό το αίτημα, για τους κατοίκους του Χονγκ Κονγκ αυτή η αλλαγή ισοδυναμεί με προστασία έναντι της καταπάτησης των ελευθεριών τους. Πολλοί θα υποστήριζαν ότι αυτές οι καταπατήσεις ήδη συμβαίνουν, όπως καταδεικνύουν τα πρόσφατα γεγονότα.
Οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ πιθανότατα ανησυχούν ότι η επερχόμενη θεσμική αλλαγή του 2047, όταν το Χονγκ Κονγκ αναμένεται να ενσωματωθεί πλήρως στην Κίνα, ήδη συμβαίνει.
Το αίτημα για περισσότερους δημοκρατικούς πολιτικούς θεσμούς δεν εκπλήσσει, καθώς το Χονγκ Κονγκ απέχει πολύ από μια πλήρη δημοκρατία. Στον Δείκτη Δημοκρατίας της Intelligence Unit του Economist για το 2018, το Χονγκ Κονγκ καταλαμβάνει την 73η θέση μεταξύ 167 χωρών και περιοχών.
Η Κίνα συγκριτικά κατατάσσεται 130η και ταξινομείται στην κατηγορία «αυταρχικό καθεστώς».
Οι διαδηλωτές στο Χονγκ Κονγκ καταδεικνύουν με σαφήνεια και μαχητικότητα ότι οι πολίτες δεν επιθυμούν να ζήσουν σε ένα αυταρχικό καθεστώς. Αντιθέτως, θέλουν να μιμηθούν τη Νορβηγία, την Ισλανδία και τη Σουηδία, τις χώρες με τις πιο εύρωστες δημοκρατίες στον κόσμο, για να αποκτήσουν ακόμη περισσότερα πολιτικά δικαιώματα από όσα έχουν ήδη.
Καθώς οι διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ δεν αποκλιμακώνονται, έχει καταστεί σαφές ότι αυτή η πιο έντονη πολιτική κρίση από την επιστροφή του Χονγκ Κονγκ στην κινεζική διοίκηση πριν από περισσότερες από δύο δεκαετίες δεν αφορά μόνο το αίτημα των ανθρώπων για ισχυρή νομοκρατία και περισσότερους δημοκρατικούς πολιτικούς θεσμούς, αλλά και τη διασφάλιση της προστασίας των ελευθεριών των κατοίκων του Χονγκ Κονγκ.
Στην Κίνα της ενδοχώρας, το νομικό σύστημα χρησιμοποιείται για να σιγάσει εκείνους που δεν υποστηρίζουν το κράτος. Στο Χονγκ Κονγκ, οι άνθρωποι έχουν βγει στους δρόμους για να διαδηλώσουν εναντίον της προσπάθειας του κράτους να υπονομεύσει τη νομοκρατία και να πλήξει τις ελευθερίες τους.
Στον Δείκτη Ανθρώπινης Ελευθερίας (Human Freedom Index - HFI) για το 2018, μαζί με τον Ian Vasquez καταγράφουμε μια σταθερή και επίμονη διάβρωση της ατομικής ελευθερίας στο Χονγκ Κονγκ από το 2008.
Ιδιαίτερα πλήττονται πτυχές της ατομικής ελευθερίας που σχετίζονται με τη δημοκρατία και την πολιτική ελευθερία - την ελευθερία του τύπου, του σχετίζεσθαι και του συνέρχεσθαι.
Από το 2008 το Χονγκ Κονγκ έχει πέσει ως προς την προσωπική ελευθερία στον Δείκτη HFI από την 17η στην 32η θέση μεταξύ 162 χωρών και περιοχών. Συγκριτικά, η Κίνα έχει πέσει από την 129η στην 141η θέση κατά την ίδια περίοδο.
Δεδομένων αυτών των τάσεων, το Χονγκ Κονγκ μοιάζει ολοένα και λιγότερο στην Ολλανδία και τις σκανδιναβικές χώρες που καταλαμβάνουν την κορυφή της κατάταξης για την προσωπική ελευθερία στον Δείκτη, ενώ η Κίνα μοιάζει ολοένα και περισσότερο με τη Λιβύη, το Ιράκ, τη Συρία, και την Υεμένη, τις χώρες με τη χαμηλότερη κατάταξη ως προς την προσωπική ελευθερία.
Τέλος, οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ φοβούνται επίσης και τη διάβρωση της οικονομικής τους ελευθερίας, η οποία ιστορικά είναι η υψηλότερη στον κόσμο, και σημαντικά υψηλότερη από αυτή της Κίνας της ενδοχώρας.
Έτσι, το Χονγκ Κονγκ για μια ακόμη φορά καταλαμβάνει την κορυφή στον πρόσφατα δημοσιευμένο Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας στον Κόσμο του Fraser Institute (Economic Freedom of the World - EFW), ενώ ακολουθούν η Σιγκαπούρη, η Νέα Ζηλανδία, η Ελβετία, οι ΗΠΑ, η Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς, η Αυστραλία και ο Μαυρίκιος (που μοιράζονται την 9η θέση).
Οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ απολαμβάνουν τη μεγαλύτερη οικονομική ελευθερία στον κόσμο εδώ και δεκαετίες. Η παλαιότερη μέτρηση της οικονομικής ελευθερίας του Χονγκ Κονγκ αφορά το 1960 όταν, όπως αποκαλύπτει ο Δείκτης EFW οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ απολάμβαναν περισσότερη οικονομική ελευθερία από τους κατοίκους του Καναδά, των ΗΠΑ, της Ελβετίας, της Γερμανίας και, κατά ενδιαφέροντα τρόπο, και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η οικονομική ελευθερία πάντως δεν εγγυάται την αντίστοιχη πολιτική ή προσωπική ελευθερία, όπως ακριβώς οι δημοκρατικοί πολιτικοί θεσμοί δεν εγγυώνται την οικονομική ή την προσωπική ελευθερία.
Όσο περνούν τα χρόνια, η Κίνα μετακινείται από τη φιλοσοφία του «μία χώρα, δύο συστήματα» σε αυτή του «μία χώρα, ένα σύστημα» και στην πλήρη ενσωμάτωση του Χονγκ Κονγκ στην υπόλοιπη χώρα. Οι διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ ξεκάθαρα αντιτίθενται σε μια τέτοια μετάβαση όπου τα δικαιώματα και οι ελευθερίες των πολιτών απειλούνται.
---
*Η Tanja Porcnik είναι πρόεδρος και συνιδρύτρια του Visio Institute, στέλεχος του Fraser Institute και εντεταλμένη ερευνήτρια στο Cato Institute.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 23 Σεπτεμβρίου 2019 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του http://4liberty.eu και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
