Γράφει ο Michael Rubin
Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ και πολλοί διπλωμάτες πανηγύρισαν τη συμφωνία με την οποία ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήρε το de facto βέτο του για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με αντάλλαγμα μια σειρά παραχωρήσεων. Είχα γράψει προηγουμένως για τους κινδύνους της άρσης των αμυντικών κυρώσεων προς την Τουρκία, μια χώρα που είναι πολύ πιο πιθανό να χρησιμοποιήσει F-16 εναντίον των γειτόνων της, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, του ΝΑΤΟ, παρά για την επιδίωξη στόχων του ΝΑΤΟ.
Χθες, εξέφρασα ανησυχίες σχετικά με το πώς οι διαφαινόμενες προβλέψεις της συμφωνίας για την επιτάχυνση της ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσαν, εάν επιτύχουν, να λειτουργήσουν ως τρικλοποδιά για την Ευρωπαϊκή Ένωση και να προδώσουν μικρότερες φιλοδυτικές δημοκρατίες όπως η Κύπρος.
Ο Robert Ellis, ειδικός αναλυτής για θέματα Τουρκίας και πολυγραφότατος αρθρογράφος σε τουρκικές εφημερίδες, εγείρει ένα επιπλέον ζήτημα. Επισημαίνει την παρακάτω παράγραφο στη δήλωση τύπου του ΝΑΤΟ που ακολούθησε τη συνάντηση μεταξύ του Ερντογάν, του Σουηδού πρωθυπουργού Ουλφ Κρίστερσον και του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ:
«Η Σουηδία και η Τουρκία συμφωνούν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που θεσπίστηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ της Μαδρίτης το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφαλείας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας ανάλογα με την περίπτωση. Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφάλειας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως τη βάση της συνεχιζόμενης καταπολέμησης της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4. Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι θα δεν παρέχει υποστήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που στην Τουρκία περιγράφεται ως FETÖ».
Υπάρχουν δύο προβλήματα με αυτό:
Πρώτον, δεν είναι σαφές ότι ο Ερντογάν και άλλα μέλη του ΝΑΤΟ αξιολογούν τους Κούρδους παρόμοια. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν χαρακτήρισαν το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) ως τρομοκρατική οντότητα παρά μόνο το 1997, πολύ μετά την κορύφωση της εξέγερσής του, και μόνο τότε το πρόσθεσαν στον κατάλογο της τρομοκρατίας ως προϋπόθεση που έθεσε η Τουρκία στον Κλίντον να κλείσει μια συμφωνία όπλων αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Τουρκία υποστηρίζει σήμερα ότι οι Κούρδοι της Συρίας (YPG/PYD) είναι θυγατρικές του PKK. Το έγγραφο του ΝΑΤΟ παραβλέπει το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και πολλοί στην Ευρώπη υποστήριξαν τους Κούρδους της Συρίας (YPG/PYD) επειδή πολέμησαν ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος σε μια εποχή που η Τουρκία τουλάχιστον παθητικά το υποστήριζε. Ευρύτερα, ο Ερντογάν έχει τη συνήθεια να χαρακτηρίζει οποιονδήποτε Κούρδο δεν έχει υπό τον έλεγχό του ως PKK: Βομβάρδισε ένα χωριό των Γεζίντι και σκότωσε γυναίκες και παιδιά; Κανένα πρόβλημα, ήταν στελέχη του PKK. Επιτέθηκε σε κουρδικό αγρόκτημα στο Σιντζάρ; Οι αγρότες ήταν μέλη του PKK. Είναι μια τουρκική μυθοπλασία στην οποία ούτε η Σουηδία ούτε κανένα άλλο μέλος του ΝΑΤΟ θα έπρεπε να ενδίδει, ειδικά καθώς η Τουρκία συνεχίζει να υποστηρίζει, να φιλοξενεί και να εξοπλίζει πραγματικούς τρομοκράτες.
Δεύτερον, η FETÖ [Φετουλαχιστική Τρομοκρατική Οργάνωση] είναι μια χίμαιρα, ένας όρος που χρησιμοποιείται από τον Ερντογάν για να χαρακτηρίσει την αντιπολίτευση ως παράνομη και τρομοκρατική. Όταν ο Ερντογάν ζήτησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες να εκδώσουν τον Φετουλάχ Γκιουλέν, τον άλλοτε σύμμαχό του, το Υπουργείο Δικαιοσύνης διαπίστωσε ότι τα στοιχεία που παρέδωσε η Τουρκία ήταν ουσιαστικά λίγα περισσότερα από αποκόμματα ταμπλόιντ εφημερίδων που υποστηρίζουν τον Ερντογάν. Στην περίπτωση της Σουηδίας, ο Ερντογάν υποστηρίζει ότι οι φιλελεύθεροι Τούρκοι δημοσιογράφοι που διέφυγαν την καταστολή του Τύπου στην οποία ο ίδιος επιδίδεται είναι στην πραγματικότητα πράκτορες της FETÖ.
Ο Kristersson, με την προτροπή του Stoltenberg, είναι τώρα πρόθυμος να προδώσει τη σουηδική δημοκρατία. Μετατρέπει τη Σουηδία από καταφύγιο αντιφρονούντων σε κυνηγότοπό τους. Με το να επιτρέψει στον Ερντογάν να ορίζει ποιος είναι τρομοκράτης και ποιος όχι, σπέρνει κρίσεις και υποδαυλίζει την στάση παραπόνου του Ερντογάν για τα επόμενα πολλά χρόνια.
Η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ ελάχιστα ενισχύει τις δυνατότητες του ΝΑΤΟ, αλλά μειώσει έντονα τη Σουηδία και την Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Νορβηγός ηγέτης Vidkun Quisling πρόδωσε τη χώρα του και συνεργάστηκε με τη Γερμανία. Η ανταμοιβή του δεν ήταν μόνο ένα τελικό εκτελεστικό απόσπασμα, αλλά και η υιοθέτηση του επωνύμου του στην αγγλική γλώσσα ως λέξη που περιγράφει κάποιον που συνεργάζεται με έναν κατακτητή. Ο Kristersson, φυσικά, δεν είναι Κουίσλινγκ, ούτε η Τουρκία ισοδυναμεί με τη ναζιστική Γερμανία. Ωστόσο, η δειλία και η προθυμία του Kristersson να προδώσει βασικές αρχές, εγείρουν την πιθανότητα, τουλάχιστον σε ορισμένες πλευρές, το επώνυμό του να μπει σύντομα στο λεξιλόγιο για να περιγράψει ένα άτομο που προδίδει τον φιλελευθερισμό και τα ανθρώπινα δικαιώματα για να κατευνάσει έναν ξένο δικτάτορα.
* Ο Michael Rubin είναι διακεκριμένο στέλεχος του American Enterprise Institute και πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου, με κύρια ερευνητικά ενδιαφέροντα τη Μέση Ανατολή, την Τουρκία, το Ιράν και τη διπλωματία.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά την 1η Μαΐου 2023 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute (ΑΕΙ) και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.
