Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη αισθητές. Οι πόλεις επηρεάζονται ιδιαίτερα από αυτή την τάση. Έχει φτάσει η ώρα να προετοιμαστούν οι πόλεις για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, εστιάζοντας στα πιο αποτελεσματικά μέτρα. Μια νέα μελέτη από το Ίδρυμα Friedrich Naumann αποκαλύπτει το πώς οι πόλεις ανά τον κόσμο αντιμετωπίζουν την πρόκληση.
Ζέστη, ξηρασίες, έντονες βροχοπτώσεις - οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι αισθητές σε ολόκληρο τον κόσμο. Ενώ οι καύσωνες και οι έντονες βροχοπτώσεις συνέβαιναν και σε προηγούμενες δεκαετίες, η διάρκεια και η συχνότητά τους έχουν αυξηθεί σημαντικά. Οι πόλεις επηρεάζονται ιδιαίτερα από αυτή την εξέλιξη. Μπορούν να σχηματιστούν αστικές νήσοι θερμότητας, προκαλώντας διαφορές θερμοκρασίας έως και 10 βαθμών Κελσίου μεταξύ της πόλης και των γύρω αγροτικών περιοχών. Η αντιληπτή διαφορά θερμοκρασίας μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό το φαινόμενο. Πολλά υλικά που χρησιμοποιούνται στις πόλεις, όπως το σκυρόδεμα, η άσφαλτος ή το μέταλλο, θερμαίνονται εύκολα. Η κυκλοφορία και η βιομηχανική δραστηριότητα συμβάλλουν περαιτέρω στην αύξηση της θερμοκρασίας και το μεγάλη ποσοστό ασφαλτοστρωμένων επιφανειών μειώνει την ψύξη μέσω της εξάτμισης. Αυτό μειώνει επίσης την ικανότητα του εδάφους να απορροφά το νερό της βροχής κατά τη διάρκεια έντονων βροχοπτώσεων, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε πλημμύρες.
Πρόκειται για ένα πραγματικό πρόβλημα τόσο για τους ανθρώπους όσο και για την οικονομία. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι και πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία συγκεντρώνονται στις πόλεις μας. Έτσι, οι επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων στις αστικές περιοχές μπορεί να είναι καταστροφικές.
Φυσικά, η κλιματική προστασία παραμένει κορυφαία προτεραιότητα - οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής δεν μπορούν να ελεγχθούν χωρίς μια συνολική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ωστόσο, παρ’ όλες τις προσπάθειες, πρέπει επίσης να μάθουμε να ζούμε με τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Σε πολλούς δήμους, εκφράζονται σημαντικές ανησυχίες σχετικά με τη χρηματοδότηση κατάλληλων στρατηγικών προσαρμογής. Αυτές οι ανησυχίες είναι κατανοητές επειδή οι δραστηριότητες για την προσαρμογή του αστικού κλίματος κοστίζουν χρήματα. Είναι ακόμη πιο σημαντικό να εφαρμόζονται μόνο εκείνα τα μέτρα που έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο και την καλύτερη σχέση κόστους-οφέλους. Μια νέα μελέτη του Friedrich Naumann Foundation for Freedom, που διεξήχθη από την εταιρεία συμβούλων Adelphi, αναδεικνύει νέες δυνατότητες ως προς το πώς οι πόλεις μπορούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η μελέτη εστιάζει ιδιαίτερα σε δράσεις από τον παγκόσμιο Νότο. Χώρες σε τροπικές περιοχές έχουν ήδη αποκτήσει μεγάλη εμπειρία στην αντιμετώπιση ακραίων γεγονότων όπως οι καύσωνες και οι έντονες βροχοπτώσεις, επομένως υπάρχουν πολλά να μάθουμε από αυτές. Οι συγγραφείς της μελέτης, για παράδειγμα, υπογραμμίζουν τα οφέλη των μικροσκοπικών δασών στο Αμμάν, τα θετικά αποτελέσματα των πράσινων διαδρόμων στο Μεντεγίν και εκείνα του καινοτόμου σχεδιασμού πάρκων στην Μπανγκόκ.
Ταυτόχρονα, η μελέτη καθιστά επίσης σαφές ότι όλα αυτά τα μέτρα συνοδεύονται από σημαντικό κόστος ευκαιρίας. Ειδικά στις αναπτυσσόμενες πόλεις, υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός για τη χρήση σπάνιας γης. Όταν η στέγαση σπανίζει και είναι ακριβή, δεν είναι εύκολο να αφήσουμε τους διαδρόμους ψυχρού αέρα ανεκμετάλλευτους.
Ομοίως, η αυξανόμενη κυκλοφορία αυτοκινήτων, δημόσιων συγκοινωνιών και ποδηλάτων ανταγωνίζεται την ανάγκη για αποσφράγιση του εδάφους, η οποία είναι σημαντική για την αντιμετώπιση των έντονων βροχοπτώσεων και της ξηρασίας. Ως εκ τούτου, είναι κρίσιμο να επικεντρωθούμε σε καινοτόμες προσεγγίσεις, όπως η πολυλειτουργική χρήση της γης, έτσι ώστε να λαμβάνονται εξίσου υπόψη οι οικονομικοί, οικολογικοί και κοινωνικοί στόχοι.
Ένα πράγμα είναι σαφές: Δεν πρέπει να μειώσουμε τις προσπάθειές μας για την προστασία του κλίματος. Ταυτόχρονα, πρέπει να εστιάσουμε ολοένα και περισσότερο στα μέτρα προσαρμογής του κλίματος στο μέλλον, ιδίως στις πόλεις. Είναι σημαντικό, ειδικά στις αστικές περιοχές, να επικεντρωθούμε στα πιο αποτελεσματικά μέτρα.
Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ.
* Το Liberales Institute είναι η δεξαμενή σκέψης του Ιδρύματος Φρίντριχ Νάουμαν για την Ελευθερία και εστιάζει σε πολιτικά ζητήματα όπως το πώς ο φιλελευθερισμός μπορεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου και πώς οι φιλελεύθερες ιδέες μπορούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση του μέλλοντος.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 11 Ιανουαρίου 2024 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του 4Liberty.eu και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.
