H εμπλοκή της ExxonMobil στο τεμάχιο 5 αποτελεί -σε πρώτη ανάγνωση- μία εύστοχη επιλογή της Κυπριακής Δημοκρατίας, γιατί μέχρι σήμερα τα αμφισβητούμενα από την Τουρκία τεμάχια, εντός της κυπριακής ΑΟΖ, ακόμα και αυτά που περιλαμβάνουν την Τotal (άρα γαλλική παρουσία), έχουν παραβιαστεί. Δεν συζητείται καν τι συμβαίνει στα τεμάχια με ιταλική ή κορεατική παρουσία.
Η Λευκωσία θέλει με αυτό τον τρόπο να κατοχυρωθεί, εκτιμώντας ότι ένα τεμάχιο όπου υπάρχει πλέον αμερικανική εταιρεία είναι πάρα πολύ δύσκολο, ή τέλος πάντων θα είναι πιο δύσκολο, για την Άγκυρα να μπει σε διαδικασία παραβίασης του εν λόγω τεμαχίου, είτε μέσω σεισμικών ερευνών, είτε πολύ περισσότερο μέσω κάποιας πλωτής γεώτρησης.
Η πρώτη άμεση αντίδραση της Τουρκίας ήρθε χθες. «Δεν θα επιτρέψουμε έρευνα σε καμιά ξένη χώρα στο τεμάχιο 5», αναφέρει το τουρκικό ΥΠΕΞ.
Η συνέχεια αναμένεται με ενδιαφέρον. Αυτό πλέον που έχει αξία είναι ότι το εν λόγω τεμάχιο βρίσκεται δίπλα στο τεμάχιο 6, στο οποίο η Τουρκία αναμένεται να στείλει, είτε ένα σεισμικό σκάφος είτε κάποιο γεωτρύπανο (μάλλον το δεύτερο) για να δείξει την αντίδραση της, όταν η ExxonMobil ξεκινήσει τις ερευνητικές γεωτρήσεις στο τεμάχιο 10. Το κοινό είναι ότι τα τεμάχια 5 και 6 αμφισβητούνται από την Τουρκία και θεωρούνται, από την ίδια, μέρος της δικής της υφαλοκρηπίδας, ενώ κάτι τέτοιο δεν ισχύει για το τεμάχιο 10. Σύμφωνα δηλαδή, με τους χάρτες που η Τουρκία έχει δώσει στη δημοσιότητα, τα τεμάχια 5, 6, 7 αλλά και τα τεμάχια 1, 3 και 4 ανήκουν, υποτίθεται, στην τουρκική υφαλοκρηπίδα.
Άρα λοιπόν θα έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να δει κανείς, πρώτον αν η Τουρκία θα αποφασίσει να πάει στο τεμάχιο 6 και ειδικότερα στο κομμάτι 6Α, σε αντίδραση προς ότι κάνει η ExxonMobil στο τεμάχιο 10. Αυτή η εξέλιξη αναμένεται να συμβεί τις επόμενες εβδομάδες, σχετικά άμεσα δηλαδή.
Δεύτερον, υπάρχει περίπτωση η παρουσία της ExxonMobil στο τεμάχιο 5 να λειτουργήσει ανασταλτικά κατά κάποιο τρόπο. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρόκειται για μία πολύ σημαντική διπλωματική επιτυχία από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας, μίας χώρας που δεν έχει τη δυνατότητα να αποτρέψει επιθετικές κινήσεις, καθώς δεν έχει Πολεμικό Ναυτικό. Το Πολεμικό Ναυτικό των Ελληνοκυπρίων ουσιαστικά είναι το λιμενικό τους. Δεν έχουν οπότε αντικειμενικά τη δυνατότητα να αποκρούσει την έλευση πλωτού γεωτρύπανου από πλευράς Τουρκίας η και τις σεισμικές έρευνες που γίνονται από την Τουρκία, από το 2014 και μετά, μέσα στην τουρκική ΑΟΖ.
Άρα από αυτή τη σκοπιά είναι μία εύστοχη κίνηση από πλευράς Λευκωσίας. Αν θα αποδώσει καρπούς μένει να διαπιστωθεί. Για το αν θα γίνει αυτό βέβαια, υπάρχουν δύο σκέλη για να εξεταστούν. Το πρώτο σκέλος αφορά στο τεμάχιο 6, το οποίο θα το δούμε γρήγορα να συμβαίνει. Όσον αφορά στο δεύτερο σκέλος αφορά το ίδιο το τεμάχιο 5, όπου υπάρχει περισσότερη σιγουριά, πως δεν πρόκειται να συμβεί κάτι.
Αλλά υπάρχει πλέον μία σημαντική διαφορά στο όλο ζήτημα. Η ExxonMobil αποφασίζει να βρεθεί σε ένα τεμάχιο που η Τουρκία αμφισβητεί, θεωρώντας το τμήμα της υφαλοκρηπίδας της, είτε διότι έχει κάποια στοιχεία στη διάθεση της, που δείχνουν ότι το τεμάχιο 5 έχει ενεργειακό ενδιαφέρον, είτε/και για διπλωματικούς λόγους. Το βασικό είναι πως για πρώτη φορά βλέπουμε αμερικανική παρουσία, σε τεμάχιο που αμφισβητείται ευθέως από την Τουρκία.
Αυτό το καθιστά αρκετά ενδιαφέρον, ώστε να δούμε πως η Τουρκία θα εκλάβει αυτή την εξέλιξη. Θα αποδώσει στην κίνηση αυτή, μόνο ενεργειακά χαρακτηριστικά, ότι ήταν δηλαδή αποτέλεσμα αμιγώς επιχειρηματικού και επενδυτικού ενδιαφέροντος; ή θα το δει ως μία προειδοποίηση από πλευράς των Αμερικανών, ότι με την παρουσία τους στο τεμάχιο 5, μετά το τεμάχιο 10, δίνουν μία ψήφο εμπιστοσύνης στο ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου και στέλνουν μήνυμα προς την Άγκυρα να μην προκαλέσει νέα κρίση. Η συμμετοχή κατά 40% της Qatar Petroleum στην κοινοπραξία που έλαβε την άδεια δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη.
