Του Γιώργου Παυλόπουλου
Πριν λίγες ημέρες, η Άγκυρα κατηγορούσε την Μόσχα ότι ενισχύει τον Λίβυο πολέμαρχο Χαλίφα Χαφτάρ, τόσο με όπλα όσο και με εκατοντάδες μισθοφόρους. Και, μεταξύ μας, είχε δίκιο, μιας και η στήριξη αυτή είναι γνωστή εδώ και καιρό σε όσους ασχολούνται με τη Λιβύη, ενώ κατά μία έννοια επιβάλλεται κιόλας λόγω της σύμπλευσης της Ρωσίας με την Αίγυπτο του Αμπντελφατάχ αλ-Σίσι, που ουσιαστικά είναι ο μεγάλος χορηγός του Χαφτάρ.
Χθες, όμως, έγινε γνωστό ότι Ταγίπ Ερντογάν και Βλαντιμίρ Πούτιν έκαναν μια πρώτη προσπάθεια να γεφυρώσουν τις διαφορές τους και να βρουν τρόπο συνεννόησης και σε αυτό το μέτωπο. Το επόμενο δε βήμα προαναγγέλθηκε ήδη για τον Ιανουάριο, πιθανότατα με συνάντηση των δύο προέδρων. Και σαν να μην έφτανε αυτό, η δήλωση την οποία έκανε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δίνει κάθε δικαίωμα στον Ερντογάν να ελπίζει σε κάτι καλύτερο – «η Ρωσία στηρίζει κάθε προσπάθεια από ξεχωριστές χώρες όσον αφορά την εξεύρεση λύσεων στην (λιβυκή) κρίση».
Προφανώς, τουλάχιστον με βάση τα σημερινά δεδομένα, δεν υπάρχει περίπτωση ο Πούτιν να πουλήσει τη συμμαχία του με τον αλ-Σίσι για να κάνει το χατήρι του Ερντογάν. Έστω κι αν ο τελευταίος μισεί θανάσιμα τον πρώην στρατηγό επειδή το 2013 ανέτρεψε τον εκλεγμένο πρώην πρόεδρο και ηγέτη των Αδελφών Μουσουλμάνων, Μοχάμεντ Μόρσι, χαλώντας του τα σχέδια για τη συγκρότηση ενός υπερπολύτιμου άξονα ο οποίος, εάν υπήρχε, θα είχε δημιουργήσει σαφώς διαφορετικά δεδομένα στην περιοχή.
Στόχος η μοιρασιά
Αυτό, σε κάθε περίπτωση, δεν αποκλείει τη δυνατότητα μοιρασιάς στη Λιβύη, στην οποία η Τουρκία θα έχει ουσιαστικό λόγο και ρόλο. Ακριβώς, δηλαδή, όπως συμβαίνει στη Συρία, όπου επίσης Πούτιν και Ερντογάν διαφωνούν για την τύχη του Άσαντ και της Ιντλίμπ, αυτό ωστόσο δεν τους εμποδίζει από το να πραγματοποιούν κοινές περιπολίες στις κουρδικές περιοχές, αλλά και να αναπτύσσουν τις γενικότερες οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές σχέσεις τους.
Πρακτικά, ο Ερντογάν γνωρίζει ότι και στις δύο περιπτώσεις – τόσο στη Συρία όσο και στη Λιβύη, δηλαδή – δεν έχει τη δυνατότητα να κερδίσει μόνος του τον πόλεμο εναντίον όλων των άλλων. Επιδιώκει να διασφαλίσει, όμως, το εξής: Ότι θα κατοχυρώσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερα κέρδη και θα καταγράψει όσο το δυνατόν περισσότερες διεκδικήσεις έτσι ώστε, όταν φτάσει η ώρα του μεγάλου παζαριού και της μοιρασιάς, θα πάρει πολλά – έστω κι αν χρειαστεί να θυσιάσει μερικά από τα χαρτιά του.
Ας μην υπάρχουν αυταπάτες, λοιπόν. Το ίδιο ακριβώς κάνει ο Ερντογάν σε όλες τις περιπτώσεις και τα μέτωπα που τον ενδιαφέρουν άμεσα (του Αιγαίου και της Κύπρου συμπεριλαμβανομένων). Πρώτα πατάει πόδι και νομιμοποιεί τις διεκδικήσεις της χώρας του – είτε με στρατιωτική επέμβαση είτε με τρόπο τραβηγμένο από τα μαλλιά και νομικά αμφισβητούμενο, και στη συνέχεια λέει σε όλους «ελάτε να τα βρούμε δίκαια»!
Ελπίζοντας, προφανώς, ότι οι άλλοι – η διεθνής κοινότητα και οι γείτονες – θα δεχθούν τελικά κάτι να του δώσουν, για να μη χάσουν την Τουρκία από σύμμαχο. Τόσο απλά.
