Η υψηλή μεταβλητότητα των χρηματιστηριακών αγορών της τελευταίας εβδομάδας, με αφορμή τη μείωση των επιτοκίων της Fed, κατέδειξε τις λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στους αγοραστές και στους πωλητές και την ευμετάβλητη ψυχολογική διάθεση των επενδυτών. Με την εναλλαγή των προσήμων να εντυπωσιάζει τόσο τους ταύρους, όσο και τις αρκούδες των αγορών.
Το βαθύ κόκκινο χρώμα της συνεδρίασης της Τετάρτης, όπως βλέπουμε στο ακόλουθο γράφημα
(Κάνετε κλικ πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση)
συνεχίστηκε και κατά τη συνεδρίαση της Πέμπτης,
(Κάνετε κλικ πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση)
για να καταλήξει σε μια πλήρη χρωματική αλλαγή υπέρ του πράσινου χρώματος στο κλείσιμο της συνεδρίασης της Wall Street την Παρασκευή, όπως βλέπουμε ακολούθως:
(Κάνετε κλικ πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση)
H νευρικότητα της Wall Street αποτυπώνεται καλύτερα στο εβδομαδιαίο γράφημα του χρηματιστηριακού δείκτη S&P 500 που δείχνει τόσο τη βύθιση όσο και την προσπάθεια επανάκαμψης, η οποία οδήγησε εβδομαδιαίο στο -2,19%, όπως βλέπουμε στο ακόλουθο γράφημα.
Αλλά και στο μηνιαίο χρονικό πλαίσιο βλέπουμε ότι ο S&P 500 αφού απώλεσε την επαφή με τις 6100 μονάδες έκλεισε στο -0,16%, όπως φαίνεται στο ακόλουθο γράφημα.
Αποτέλεσε πραγματική έκπληξη η απόφαση της Fed, ώστε να αιφνιδιάσει σε τόσο μεγάλο βαθμό τους επενδυτές; Αποτέλεσε έκπληξη και η ομιλία Powell για την πορεία των επιτοκίων μέσα στο 2026; Η απάντηση είναι αρνητική και στις δύο ερωτήσεις. Διότι η περίφημη «Fed's dot plot chart», είναι ελεύθερα προσβάσιμη από όλη την επενδυτική κοινότητα. Στο διάγραμμα (chart) αυτό, καταγράφονται οι απόψεις των συμμετεχόντων στη FOMC, σχετικά με την πορεία των επιτοκίων. Και όπως βλέπουμε στο συγκεκριμένο γράφημα που ακολουθεί, η εκτίμηση για δυο μειώσεις επιτοκίων μέσα στο 2025 και στο 2026 ήταν η κυρίαρχη. Και πέραν τούτου το 97% των χρηματιστηριακών αναλυτών στις εκθέσεις τους είχαν αναφερθεί σε μια αναμενόμενη μείωση επιτοκίων της τάξης των 25 μονάδων βάσης.
(Κάνετε κλικ πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση)
Και έτσι μετά από πολύ καιρό τα επιτόκια της Fed βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τις αποδόσεις των διετών ομολόγων του Αμερικανικού Δημοσίου. Όπως βλέπουμε στο ακόλουθο διάγραμμα, από τον Δεκέμβριο του 2022, τα επιτόκια της Fed ήταν σχεδόν πάντα υψηλότερα από τη δευτερογενή αγορά των διετών ομολόγων και η ψαλίδα αυτή φαίνεται πως κλείνει.
Επομένως, δεν ήταν η απόφαση της Fed αυτή που πυροδότησε την αναστάτωση στη Wall Street. Ίσως, να ήταν η αφορμή που ζητούσε η επενδυτική κοινότητα για να ζυγίσει τις ισορροπίες, τις δυνάμεις της και να συνειδητοποιήσει αν το ρίσκο που έχει αναλάβει είναι πράγματι υψηλό.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs, τα επίπεδα ανάληψης ρίσκου το 2024 πλησιάζουν τα αντίστοιχα υψηλά επίπεδα του 2018, όπως βλέπουμε στο ακόλουθο γράφημα.
Το κλίμα είχε αρχίσει να μεταβάλλεται ήδη από τον Σεπτέμβριο, εάν συνυπολογίσουμε την αναλογία των μετοχών του S&P 500 που κινούνται ανοδικά έναντι αυτών που κινούνται καθοδικά. Έτσι βλέπουμε και στο ακόλουθο γράφημα ότι οι γραμμές σε σκούρο χρώμα (ποσοστό μετοχών σε πτώση) είναι αισθητά περισσότερες από τις αντίστοιχες γραμμές σε ανοικτό χρώμα (ποσοστό ανοδικών μετοχών). Τι δείχνει αυτό; Ότι ακόμα κατά τη διάρκεια των ανοδικών συνεδριάσεων η αναλογία πτωτικών/ ανοδικών μετοχών, είναι υπέρ των πτωτικών.
Διότι ο S&P 500, κινείται υψηλότερα από την πλειοψηφία των μετοχών που τον αποτελούν, ωθούμενος από τις «Υπέροχες 7» μετοχές που είναι η Microsoft (MSFT), η Apple (AAPL), η Alphabet (GOOGL), η Amazon (AMZN), η Meta/Facebook (META), η Nvidia (NVDA) και η Tesla (TSLA). Έτσι όπως βλέπουμε και στο ακόλουθο γράφημα της Goldman Sachs, από το Δεκέμβριο του 2022 μέχρι σήμερα, ο S&P 500 έχει καταγράψει άνοδο της τάξης του +57%, την ίδια στιγμή που οι «Υπέροχες 7» βρίσκονται στο +148%, ενώ οι υπόλοιπες 493 μετοχές βρίσκονται στο +35%.
Τι άλλο διαπιστώθηκε αυτές τις ημέρες της μεταβλητότητας και πτώσης της Wall Street; Ότι οι insiders, δηλαδή οι μεγαλομέτοχοι και τα υψηλόβαθμα στελέχη των εισηγμένων εταιρειών εξακολουθούν και ρευστοποιούν τις μετοχές τους, όπως βλέπουμε και στο ακόλουθο πίνακα με βαθύ κόκκινο χρώμα, που δημοσιοποιεί τα επίσημα δεδομένα της SEC.
(Κάνετε κλικ πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση)
Ποιος διαφοροποιήθηκε και εμφανίστηκε ως αγοραστής στη βύθιση της αγοράς; Ο Warren Buffett και η εταιρεία του Berkshire Hathaway. Οι οποίοι ενώ είναι πωλητές από την αρχή του έτους, με την ευκαιρία της βύθισης προχώρησαν σε επαναγορές μετοχών της BRK αλλά και της OXY (Occidental Petroleum Corporation), που έχει υποχωρήσει κατά -22% μέσα στο 2024 και η οποία θα ευνοηθεί από τις πολιτικές Τραμπ μέσα στην επόμενη τετραετία. Οι αγορές των μετόχων με μερίδια άνω του 10% σε εισηγμένες εταιρείες εμφανίζονται με πράσινο στον ακόλουθο πίνακα με τα στοιχεία της SEC.
(Κάνετε κλικ πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση)
Η συμπεριφορά των χρηματιστηρίων κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας απέδειξε ότι η πορεία «to the moon», που υπόσχονται οι νεοκόποι guru των αγορών δεν έχει στέρεη βάση. Απέδειξε ότι ακόμα και τα «bull markets» σαν και αυτά που βιώνουμε εδώ και 6 χρόνια στις μετοχές, στα παράγωγα, στα call options και στα μετοχικά funds δε βρίσκονται στο απυρόβλητο. Η ανάληψη ρίσκου παραμένει σε υψηλά επίπεδα, οι αποτιμήσεις παραμένουν απαιτητικές, ενώ το δίπολο επιτοκίων και πληθωρισμού παραμένει ασταθές.
Το 2025 στο χρηματιστηριακό ταμπλό θα συνεχίσουν να συγκρούονται οι δυο βασικές τάσεις της αγοράς.
Η πρώτη είναι αυτή που αντιπροσωπεύει την αέναη άνοδο και τη διαρκή παραγωγή χρηματιστηριακών υπεραξιών, που πιστεύει ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει και ότι οι κλασσικοί χρηματιστηριακοί κύκλοι και τα κλασσικά χρηματιστηριακά μοντέλα έχουν προ πολλού ξεπεραστεί. Χαρακτηρίζει όσους εκφράζουν επιφυλακτικές απόψεις ως καταστροφολόγους και υποστηρίζει ότι στην παρούσα φάση κανείς δε θα επιτρέψει στις αγορές να υποχωρήσουν. Διότι όλο το «σύστημα» βασίζεται σε αυτήν την παρατεταμένη χρηματιστηριακή άνοιξη και στην πρωτοφανή δημιουργία χρηματιστηριακών υπεραξιών. Οπότε μια πτώση θα εμφανίσει παρενέργειες που θα έχουν συστημικού χαρακτήρα.
Η δεύτερη τάση είναι αυτή που συνεχίζει να εκτιμά ότι η αγορά παραμένει σε ένα καθεστώς υπερβολικής φούσκας το οποίο δεν εδράζεται σε υγιή χρηματοοικονομικά δεδομένα, αλλά στην άκρατη ψυχολογική ευεξία και στη βαθιά οικονομική άγνοια που διακατέχει τους συμμετέχοντες στις αγορές.
Έχει ενδιαφέρον το γεγονός, ότι οι δυο αντίθετες τάσεις ερμηνεύουν με εντελώς διαφορετικό τρόπο τα ίδια δεδομένα. Για παράδειγμα, την παρατεταμένη ευφορία η τάση των «ταύρων» την αποδέχεται ως τη νέα κανονικότητα, ενώ η τάση των «αρκούδων» τη θεωρεί ακραία επικίνδυνη. Τη μη ισόρροπη άνοδο των μετοχών του S&P 500, η τάση των «ταύρων» τη δικαιολογεί μέσω των εκθετικών εξελίξεων στον χώρο της ψηφιακής τεχνολογίας, ενώ η τάση των «αρκούδων» την αντιμετωπίζει ως παραμόρφωση και υπερβολή.
Ακόμα και μετά το crash test της περασμένης εβδομάδας, και οι δύο τάσεις αισθάνονται απόλυτα δικαιωμένες. Αφού η ευκολία με την οποία εξαϋλώθηκαν κεφάλαια ύψους $1,8 τρισ. μετά την απόφαση της Fed, που ήταν η μεγαλύτερη από τον Μάρτιο του 2020 τρομάζει, ενώ ταυτόχρονα εντυπωσιάζει και η ευκολία με την οποία ανακτήθηκε μέρος των απωλειών.
Για εμάς, ισχύει η χρηματιστηριακή ρήση που αναφέρει ότι σε περιβάλλον φούσκας, οι αγορές μπορούν να ακολουθούν παράλογη τροχιά για περισσότερο καιρό, από όσον μπορούν να παραμένουν εκτός αγοράς ακόμα και οι συντηρητικοί επενδυτές.
