Δειλά βήματα για την μετά – Ερντογάν εποχή

Δειλά βήματα για την μετά – Ερντογάν εποχή

Tου Γιώργου Παυλόπουλου

Μέχρι σήμερα, δεν είναι λίγες οι φορές που κυκλοφόρησαν στα πολιτικά και δημοσιογραφικά σαλόνια της Τουρκίας φήμες ότι κάποιος από τους πρώην στενούς συνεργάτες του Ταγίπ Ερντογάν θα έμπαινε μπροστά στην προσπάθεια ανατροπής του με δημοκρατικά μέσα. Ότι θα ηγούνταν ενός πλατιού κοινωνικού και πολιτικού μετώπου που θα αμφισβητούσε την αντιδημοκρατική εκτροπή του «σουλτάνου» και θα κατάφερνε, τελικώς, να τον εκθρονίσει.

Η αλήθεια δε είναι ότι μόνο δύο πρόσωπα έδειχναν να διαθέτουν τα εχέγγυα και το κύρος (και στις τάξεις της κεμαλικής αντιπολίτευσης) για να πετύχουν κάτι τέτοιο: Ο συνιδρυτής του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και προκάτοχος του Ερντογάν στην προεδρία της δημοκρατίας, Αμπντουλάχ Γκιουλ και ο πρώην πρωθυπουργός και «εγκέφαλος» της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας μέχρι τη στροφή που επέβαλε ο Ερντογάν το 2015-''16, Αχμέτ Νταβούτογλου.

Απόντες, μέχρι την περασμένη Τετάρτη

Αμφότεροι, όμως, διέψευσαν όλες τις φήμες και δεν έκαναν ποτέ το βήμα που θα τους έφερνε σε αντιπαράθεση με τον πρώην εταίρο τους. Από το καλοκαίρι του 2014, που ο πρώτος παραχώρησε τη θέση του στον Ερντογάν και από τον Μάιο του 2016 που ο δεύτερος παραιτήθηκε (μόλις επτά μήνες μετά τη νίκη του στις βουλευτικές εκλογές), κανείς από τους δύο δεν έκανε ιδιαιτέρως αισθητή την παρουσία του στα κοινά, μοιάζοντας σαν να είχαν μπει σε μια μακρά περίοδο πολιτικής... χειμερίας νάρκης.

Αυτό, όμως, τελείωσε την περασμένη Τετάρτη. Μία ημέρα μετά την απόφαση για ακύρωση των δημοτικών εκλογών της 31ης Μαρτίου στην Κωνσταντινούπολη και επανάληψής τους στις 23 Ιουνίου, Γκιουλ και Νταβούτογλου φάνηκε να ξυπνούν ταυτόχρονα και να δηλώνουν παρόντες. Και μάλιστα, όχι με κάποιο ανώδυνο τρόπο, αλλά πέφτοντας κατευθείαν στα βαθιά και ασκώντας σκληρή κριτική στον Ερντογάν – ο πρώτος κάνοντας λόγο για «αδικία» σε βάρος του λαού και ο δεύτερος αναφερόμενος στο «πλήγμα σε μια από τις θεμελιώδεις αξίες» της χώρας, δηλαδή τη δημοκρατία.

Αναμένοντας την εκδίκηση

Όσοι γνωρίζουν τον Ερντογάν, θα έχουν καταλάβει – ειδικά μετά την ετσιθελική επανάληψη των εκλογών στην Κωνσταντινούπολη – ότι δεν αφήνει αναπάντητες τέτοιου είδους προκλήσεις. Ειδικά όταν, όπως συμβαίνει τώρα, κάποιοι επιχειρούν εμφανώς να του πριονίσουν την καρέκλα και να τον εμφανίσουν απομονωμένο πολιτικά.

Προφανώς, το ποια θα είναι η απάντησή του και πότε θα εκδηλωθεί είναι άγνωστο. Όπως άγνωστα είναι και τα επόμενα βήματα του Γκιουλ, του Νταβούτογλου και των κέντρων που τους στηρίζουν (κι ας μην υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχουν και είναι ισχυρά).

Το σίγουρο είναι πως το ξήλωμα του πουλόβερ και της εποχής Ερντογάν έχει αρχίσει, αλλά δεν θα είναι όσο γρήγορο επιδιώκουν ή ελπίζουν κάποιοι. Κι αυτό για τρεις, κυρίως, λόγους: Πρώτον, επειδή η κοινωνική του βάση και η προσωπική του παραμένει ισχυρότατη, σε ευρύτατα τμήματα της κοινωνίας, όπως φάνηκε και στην εκ νέου κυριαρχία του ΑΚΡ στις πρόσφατες εκλογές. Δεύτερον, καθώς ελέγχει ασφυκτικά τον κρατικό μηχανισμό και είναι σε θέση να καταφέρει συντριπτικά πλήγματα σε όσους τον αμφισβητήσουν, εάν δεν είναι εξαιρετικά προσεκτικοί και δεν φυλάξουν τα νώτα τους.

Και τρίτον, διότι κανείς από τους επίδοξους διαδόχους του δεν θέλει η πτώση Ερντογάν να συνοδευτεί από μια συντριβή του τουρκικού «θαύματος», καθώς την τελευταία 16ετία η Τουρκία έχει κυριολεκτικά ανέβει κατηγορία.

Υπομονή, λοιπόν...

Φωτογραφία: APImages