Της Γιάννας Σουλάκη
Θέλετε το μυαλό σας να παραμείνει “κοφτερό” ακόμη κι όταν θα γεράσετε; Προσπαθήστε λοιπόν να κρατήσετε το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα, υποστηρίζει μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα.
Ο αυξημένος δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργία του εγκεφάλου σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας -υποστήριξαν μετά την ολοκλήρωση της έρευνάς τους οι επιστήμονες- ενώ παράλληλα ανακάλυψαν, ότι η απώλεια της μνήμης σε υπέρβαρους ανθρώπους, αποδίδεται στην ύπαρξη ... φλεγμονής στον εγκέφαλο.
Ηταν γνωστό μέχρι σήμερα, ότι το να διατηρεί κάποιος φυσιολογικό βάρος μπορεί να τον γλιτώσει από πολλά προβλήματα υγείας, π.χ. από τον κίνδυνο του καρκίνου, των καρδιακών παθήσεων και του διαβήτη. Υπήρξαν μάλιστα και παλαιότερες μελέτες που συνέδεαν το αυξημένο βάρος με την υγεία του εγκεφάλου, αλλά ήταν μικρής έκτασης μελέτες και δεν είχαν καταφέρει να αποδείξουν τον ακριβή συσχετισμό ανάμεσα στους δύο παράγοντες.
“Η ανακάλυψη του “πώς σχετίζεται η υγεία του εγκεφάλου με το αυξημένο βάρος” θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση μιας επιστημονικής μελέτης, για να ανακαλύψουμε τρόπους και να κάνουμε καλύτερες παρεμβάσεις στην κατεύθυνση της πρόληψης της γνωστικής εξασθένησης” υποστηρίζει ο Kyle ourassa, ένας από τους συγγραφείς της νέας μελέτης και διδακτορικός φοιτητής ψυχολογίας και συν-συγγραφέας της νέας μελέτης.
Πράγματι, ο K. ourassa και η ομάδα του, είχαν μια υποψία και έθεσαν το εξής ερώτημα: Μπορεί η συστηματική φλεγμονή -δηλαδή η χρόνια υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού- να ευθύνεται για την εξασθένηση της μνήμης; Μια προηγούμενη έρευνα έχει δείξει, ότι η φλεγμονή στον εγκέφαλο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη γνωστική λειτουργία., ενώ την ίδια στιγμή ήταν, ήδη, γνωστό στους επιστήμονες, ότι η παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσει εκτεταμένη φλεγμονή σε όλο τον οργανισμό: "Όσο πιο υψηλός είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματός σας (ΔΜΣ), τόσο πιο πολύ αυξάνεται η φλεγμονή» λέει ο ερευνητής.
Προκειμένου να διερευνήσουν παραπάνω αυτήν την υπόθεση, οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από περισσότερους από 21.000 Βρετανούς, που είχαν ηλικία άνω των 50 ετών και οι οποίοι – κατά τη διάρκεια των τελευταίων 6 ετών – είχαν ελεγχθεί πολλές φορές για τον ΔΜΣ τους, τα επίπεδα της φλεγμονής τους, και παράλληλα είχαν περάσει και από αλλεπάλληλα τέστ μνήμης.
Ο ΔΜΣ, αποτελεί δείκτη που μετρά το βάρος σε συνδυασμό με το ύψος και χρησιμοποιείται συχνά για να καθοριστεί εάν ένα άτομο ανήκει στα φυσιολογικού βάρους άτομα, στα λιποβαρή ή τα υπέρβαρα. Ο ΔΜΣ δεν αποτελεί πάντα ακριβές μέτρο για την υγεία των πληθυσμών, αλλά για ένα τόσο μεγάλο δείγμα ανθρώπων, όπως ήταν το συγκεκριμένο, αποτέλεσε έναν καλό τρόπο για να γίνει μία κατά μέσο όρο εκτίμηση. Π.χ. Όταν ο ΔΜΣ είναι από 18 έως 25 θεωρείται ότι το άτομο έχει φυσιολογικό βάρος, ενώ σε οποιοσδήποτε αριθμό πάνω από το 25, το άτομο θεωρείται υπέρβαρο.
Στην συγκεκριμένη μελέτη, οι ερευνητές αναζήτησαν στις αιματολογικές εξετάσεις των συμμετεχόντων την πιθανή ύπαρξη φλεγμονής μέσω της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP), ενός δείκτη που αποδεικνύει την ύπαρξη της συστηματικής φλεγμονής σε όλο το σώμα. Παράλληλα μετρήθηκε και η γνωστική λειτουργία των εθελοντών, μέσω ειδικών τέστ ανάκλησης λέξεων και λεκτικής ευχέρειας.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν έναν σαφή συσχετισμό, μεταξύ τριών βασικών παραγόντων: “Οσο υψηλότερο δείκτη μάζα σώματος είχαν οι συμμετέχοντες στο πρώτο στάδιο της μελέτης, τόσο μεγαλύτερη ήταν η αλλαγή στα επίπεδα της CRP τους, μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια”, όπως ανέφεραν οι ερευνητές στα συμπεράσματά τους. Επίσης, η αλλαγή της C-αντιδρώσας πρωτεϊνης, επέφερε μείωση της λειτουργίας του εγκεφάλου, αλλά και της εκτελεστικής λειτουργίας της μνήμης, δύο χρόνια αργότερα.
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι “η μάζα σώματος των ανθρώπων αυτών μπορεί να αποτελεί πρώιμο σημάδι σταδιακής εξασθένησης των γνωστικών τους λειτουργιών όσο περνούν τα χρόνια κι αυτό αποδεικνύεται από τα υψηλά επίπεδα της συστηματικής φλεγμονής”, δήλωσε ο Κ. ourassa.
Ο δεύτερος συγγραφέας στην ίδια μελέτη David Sbarra, PhD, καθηγητής ψυχολογίας και Διευθυντής του Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου της Αριζόνα για τους Κοινωνικούς Συσχετισμούς και την Υγεία, προειδοποίησε ότι η μελέτη δεν κατάφερε να αποδείξει την σχέση αιτίας και αποτελέσματος, απλώς παρακολούθησε και κατέγραψε την πορεία της υγείας των ανθρώπων με την πάροδο του χρόνου. Για να καταφέρουν να βρουν και να αποδώσουν τα ακριβή αιτία αυτής της διαπίστωσης, οι ερευνητές θα πρέπει να προχωρήσουν παραπέρα: να βρουν τον τρόπο να μειώσουν τον ΔΜΣ των συμμετεχόντων κάτω από αυστηρά ελεγχόμενες συνθήκες και να εξετάσουν τότε τις επακόλουθες επιπτώσεις στην φλεγμονή, αλλά και την μνήμη.
Ωστόσο, οι ερευνητές λένε ότι τα ευρήματά τους παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για μελλοντικές έρευνες και πιθανές παρεμβάσεις. “Αν έχετε υψηλά ποσοστά φλεγμονής, στο μέλλον μπορεί να πρέπει να σας προτείνουν ως θεραπεία τη χρήση αντι-φλεγμονωδών φαρμάκων, όχι μόνο για τη μείωση της φλεγμονής, αλλά και για να μειωθεί η πιθανότητα απώλειας της μνήμης σας” είπε ο ερευνητής Κ. ourassa.
Προς το παρόν, εσείς έχετε έναν ακόμη λόγο για να κρατήσετε τα κιλά σας σε φυσιολογικά επίπεδα: “Εχοντας έναν πιο φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος, είναι σίγουρα καλό για τον οργανισμό σας και φαίνεται να σας προφυλάσσει από πολλά προβλήματα υγείας, ενώ σίγουρα προστατεύει και την υγεία του εγκεφάλου σας” κατέληξαν οι ερευνητές.
Με πληροφορίες από time.com