Δείτε πως τα email μπορούν να επιδράσουν αρνητικά στην ψυχική σας υγεία

Δείτε πως τα email μπορούν να επιδράσουν αρνητικά στην ψυχική σας υγεία

Της Γιάννας Σουλάκη

Η αποστολή και λήψη των email - σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες της επιστήμης της ψυχολογίας - είναι ένας από τους πιο στρεσογόνους παράγοντες του σύγχρονου τρόπου εργασίας, ειδικά για τους ανθρώπους που έχουν καθημερινή πίεση να απαντούν σε δεκάδες email και να παραμένουν συνδεδεμένοι 24/7 (δηλαδή 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα). Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο επηρεάζει πολύ περισσότερο τα επίπεδα του άγχους στην δουλειά σας απ''ότι φαντάζεστε, λένε τώρα οι ερευνητές, ενώ διαφορετικοί τύποι προσωπικότητας, ανταποκρίνονται με διαφορετικούς τρόπους σε ορισμένες συνήθειες που επιβάλλει το βάρος της καθημερινής ανταλλαγής των μηνυμάτων και της ηλεκτρονικής επικοινωνίας.

Σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες, η γνώση του “σε ποιόν ψυχολογικό τύπο ανθρώπου ανήκετε”, μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε το φόβο ή το άγχος που επιβάλλουν τα email στην εργασιακή σας ρουτίνα.

Δείτε πιο αναλυτικά...

Η νέα έρευνα - η οποία παρουσιάστηκε πρόσφατα στο ετήσιο Συνέδριο της Βρετανικής Ψυχολογικής Εταιρείας που έγινε στο Λίβερπουλ και είχε ως θέμα του την “Επαγγελματική Ψυχολογία” - βασίζεται σε στοιχεία που συγκεντρώθηκαν μέσω ενός online ερωτηματολογίου μεταξύ 368 ανθρώπων. Το ερωτηματολόγιο Myers-Briggs  (MBTI- Myers-Briggs Type Indicator)  που χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο, είναι ένα ψυχομετρικό ερωτηματολόγιο που έχει σχεδιαστεί να μετρά στοιχεία της προσωπικότητας ενός ατόμου.  

Πώς έγινε η μελέτη με βάση το ερωτηματολόγιο

Με βάση αυτό το απλό τέστ ζητήθηκε από τους χρήστες να επιλέξουν τα προσωπικά τους χαρακτηριστικά ανάμεσα σε τέσσερις κατηγορίες: 1) Εσωστρέφεια ή Εξωστρέφεια; 2) Αντίληψη ή Διαίσθηση; 3) Λογική ή Συναίσθημα; και 4) Κριτική ή Κατανόηση; Το αποτέλεσμα για τον κάθε ερωτηθέντα, ήταν ένας συνδυασμός τεσσάρων γραμμάτων από κάθε μία επιλογή των παραπάνω χαρακτηριστικών: για παράδειγμα κάποιος ήταν Ε.Δ.Λ.Κ, ενώ κάποιος άλλος E.Α.Σ.Κ.

Όταν οι ψυχολόγοι από το ερευνητικό τμήμα OPP της εταιρείας Myers-Briggs ανέλυσαν τα στοιχεία και συνέκριναν τους τύπους της προσωπικότητας των ερωτηθέντων, βρήκαν κάποιες ενδιαφέρουσες διαφορές στο πώς οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τα e-mail στην καθημερινότητά τους και ποιες είναι οι πιο αγχωτικές πλευρές αυτής της υπηρεσίας επικοινωνίας. 

“Η έρευνά μας δείχνει ότι, ενώ υπάρχουν κάποιες γενικές κατευθυντήριες γραμμές για τη χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ο καθένας χρήστης είναι διαφορετικός”, δήλωσε ο John Hackston συντάκτης της μελέτης και  ερευνητής στο ΟPP: “Το να γνωρίζετε τον τύπο της προσωπικότητάς σας, μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε το άγχος και να επικοινωνείτε καλύτερα με τους άλλους”, συμπλήρωσε.

Για παράδειγμα, όσοι στις επιλογές τους συμπεριέλαβαν το “Δ” για το “Διαίσθηση” - άτομα τα οποία οι ερευνητές  περιγράφουν ως άτομα με “εστίαση στην μεγάλη εικόνα” - βρήκαν ότι ήταν πιο πιθανό να ελέγχουν τα email τους στις διακοπές, κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, αλλά και εκτός ωραρίου εργασίας στην καθημερινότητά τους,  σε σχέση με τους  “Α” , “Αντίληψη” που συμμετείχαν στο ερωτηματολόγιο.

Αυτό είναι κακό σημάδι γι''αυτήν την κατηγορία των ανθρώπων, λέει ο J.Hackston, αφού ο συνεχής έλεγχος του ηλεκτρονικού μας ταχυδρομείου εκτός των ωρών εργασίας, έχει συσχετιστεί με συναισθηματική εξάντληση και επαγγελματική ανισορροπία. (Το θέμα αυτό έχει προκαλέσει τόσο έντονο πρόβλημα τα τελευταία χρόνια σε όλο τον κόσμο, με αποτέλεσμα κάποιες χώρες, όπως η Γαλλία, να ψηφίσουν πρόσφατα εργατικό νόμο που δίνει το δικαίωμα “off line” στους εργαζόμενους, δηλαδή, να μην απαντούν σε email εκτός ωραρίου εργασίας και την απαίτηση προς τις εταιρείες να διαπραγματεύονται τα όρια της επικοινωνίας).

Αυτά, όμως, δεν είναι τα μόνα συμπεράσματα της έρευνας. Με βάση τα συνολικά αποτελέσματα, το OPP εξέδωσε ορισμένες εξατομικευμένες συμβουλές διαχείρισης του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, για οκτώ μοναδικούς τύπους προσωπικότητας.

Κάποιοι από αυτούς είναι οι παρακάτω:

Τύποι προσωπικότητας και χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου:

Ο Ακτιβιστής - “Εξωστρέφεια” και “Αντίληψη”

Εσείς, σύμφωνα με τους ψυχολόγους, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι έχετε θυμηθεί να στείλετε όλα τα email σας μέσα στη μέρα.

Ο Συντηρητικός  - “Εσωστρέφεια” και “Αντίληψη”

Αν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία, θα πρέπει κάθε φορά που πρέπει να συγκεντρωθείτε σε κάτι σημαντικό, να απενεργοποιείτε τις ειδοποιήσεις του ηλεκτρονικού σας ταχυδρομείου και να μην αποθαρρύνεστε κάθε φορά που κάποιος δεν απαντά στο μήνυμά σας, αλλά να επιμένετε περισσότερο.

Ο Εξερευνητής  - “Εξωστρέφεια” και “Διαίσθηση”

Δεν θα πρέπει να πιέζεστε για την ταξινόμηση και να φτιάξετε υποφακέλους για τα μηνύματά σας, αφού ούτως ή άλλως δεν τους χρησιμοποιείτε.

Ο Οραματιστής - “Εσωστρέφεια” και “Διαίσθηση”

Θα πρέπει να εξετάσετε την περίπτωση να στέλνετε ένα σύντομο μήνυμα “θα σας απαντήσω αργότερα”, εάν δεν είστε σε θέση να απαντήσετε την ίδια στιγμή. 

Ο Διευθυντής - “Εξωστρέφεια” και “Λογική”

Θα πρέπει να αποφύγετε να είστε πάρα πολύ άμεσοι και έντονοι, όταν αγχώνεστε

Ο Καλοπροαίρετος - “Εξωστρέφεια” και “Συναίσθημα”

Δεν θα πρέπει να προσβάλλεστε εύκολα, όταν οι άλλοι άνθρωποι παραλείπουν τους αστεϊσμούς και την οικειότητα στα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τους.

Κάποιες γενικές συμβουλές: Οι εξωστρεφείς θα πρέπει να έχουν κατά νου, ότι δεν επιθυμούν όλοι οι άνθρωποι την συνάντηση από κοντά για να επιλύσουν όλα τα ζητήματα, ενώ οι εσωστρεφείς θα πρέπει να μην ξεχνούν το αντίθετο: ότι κάποια θέματα είναι καλύτερο να συζητιούνται από κοντά και όχι μέσω μηνυμάτων.

(Ολες οι συμβουλές για το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, καθώς και συμβουλές για την αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε διαφορετικούς τύπους προσωπικότητας, είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα OPP).

Γενικές συμβουλές για την αποστολή email

Οι ερευνητές κατέληξαν, επίσης και σε προτάσεις, τις οποίες όλοι οι τύποι προσωπικότητας μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να βελτιώσουν τις επαγγελματικές τους σχέσεις, μέσω της επικοινωνίας τους με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Αυτές περιλαμβάνουν: την γρήγορη ανταπόκριση, τους τρόπους επικοινωνίας με μεγάλες ομάδες ανθρώπων (ομαδικές αποστολές), την σαφήνεια, την συνοπτικότητα και την ευγένεια.

Συνιστούν, επίσης, την όσο το δυνατόν λιγότερη αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και να πειθαρχούμε όλοι με τον κανόνα, να στέλνουμε μόνο εργάσιμες ημέρες, αν είναι δυνατόν.  “Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά ας προσπαθήσουμε τουλάχιστον να έχουμε συγκεκριμένους χρόνους που επικοινωνούμε με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, με στόχο να μειώσουμε τα επίπεδα του άγχους μας” υποστηρίζουν οι ερευνητές.

Ο ψυχολόγος Ben Dattner, PhD από την Νέα Υόρκη, ο οποίος δεν συμμετείχε στην συγκεκριμένη  έρευνα, υποστηρίζει ότι δεν υπάρχουν “10 εντολές χαραγμένες σε πέτρα”, όταν κάνουμε λόγο για διαχείριση μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. "Για κάποιους ανθρώπους μπορεί να είναι πιο ξεκούραστο να αποσυνδέονται εντελώς στις διακοπές τους, ενώ για κάποιους άλλους κάτι τέτοιο μπορεί να είναι περισσότερο αγχωτικό, όταν δεν θα έχουν επαφή με το τι συμβαίνει στη δουλειά τους" λέει χαρακτηριστικά και συμπληρώνει: "Μπορεί να χρειαστεί να πειραματιστεί κανείς από μόνος τους σε σχέση με την στρατηγική που του ταιριάζει και λειτουργεί καλύτερα γι''αυτόν”

Ο ίδιος πιστεύει, ωστόσο, ότι ο όλοι μας συνολικά μπορεί να επωφεληθούμε με την θέσπιση ορίων χρόνου και τόπου, στην αποστολή και λήψη των email.

Τί απέδειξαν παλαιότερες μελέτες

Ο ψυχολόγος Ben Dattner  παραθέτει τα αποτελέσματα μιας άλλης μελέτης του 2005, η οποία είχε αποκαλύψει πως η ενόχληση από τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αλλά και του κινητού τηλεφώνου, μπορεί να επηρεάσει το τις γνωστικές ικανότητες και το IQ των εργαζομένων, περισσότερο από ό, τι θα μπορούσε να επηρεάσει η χρήση της μαριχουάνας.

“Χρειάζεται κάποια οριοθέτηση, όταν προσπαθείτε να είστε παραγωγικός, όπως για παράδειγμα όταν προσπαθείτε να διαβάσετε ή να γράψετε”, λέει. “Κλείστε τον υπολογιστή σας ή βάλτε το smartphone σας στην σίγαση και πείτε στον εαυτό σας ότι θα ελέγχετε τα μηνύματά σας μία φορά κάθε ώρα. Θα διαπιστώσετε ότι θα γίνετε καλύτεροι, πιο αποτελεσματικοί και πιο παραγωγικοί στη δουλειά σας κι αυτό είναι το σημαντικό”, καταλήγει ο Ben Dattner.

Με πληροφορίες από realsimple.com