Της Γιάννας Σουλάκη
Η συμβολή της ανοσοθεραπείας στην αντιμετώπιση του καρκίνου, είναι το νέο ελπιδοφόρο επιστημονικό πεδίο, που έχει συγκεντρώσει όλο το ερευνητικό ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Εκατοντάδες μελέτες εξελίσσονται σε επιστημονικά εργαστήρια ανά τον κόσμο και οι ερευνητές έχουν επιδοθεί κυριολεκτικά, σε έναν αγώνα δρόμου στην κατεύθυνση της ανακάλυψης μιας περισσότερο αποτελεσματικής, αξιόπιστης και ασφαλούς μεθόδου αντιμετώπισης του καρκίνου, που μπορεί να οδηγήσει στην ίαση εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
Ένα νέο σημαντικό θετικό βήμα προς την κατεύθυνση της ανακάλυψης ενός εμβολίου που μπορεί να καταπολεμήσει όλα τα είδη των καρκινικών όγκων, ανακοινώθηκε τους τελευταίους μήνες. Η δημοσιοποίηση των πρώτων - εξαιρετικά πρώιμων είναι η αλήθεια - αποτελεσμάτων σε ανθρώπους, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα που έχουν καταγραφεί σε πειραματόζωα δημιουργούν την αισιοδοξία, ότι η νέα τεχνική, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί με πραγματική επιτυχία.
Στηρίζεται στην κατεύθυνση της ενεργοποίησης του ανοσοποιητικού συστήματος των ασθενών, να επιτεθεί με τη βοήθεια νανοσωματιδίων και να νικήσει όλους τους καρκινικούς όγκους που μπορούν να εμφανιστούν στον ανθρώπινο οργανισμό, αναγνωρίζοντάς τους ως παθογόνους μικροοργανισμούς.
Η ανοσοθεραπεία έχει ήδη αρχίσει να χρησιμοποιείται με επιτυχία σε κάποιες μορφές καρκίνου, ενώ στα θετικά της καταγράφεται το ότι φαίνεται να προκαλεί λιγότερες και πιο ελαφρές παρενέργειες, σε σχέση με την γνωστή χημειοθεραπεία.
Το εμβόλιο που ενεργοποιεί τον οργανισμό να αντεπιτεθεί στον καρκίνο
Παρ' ότι ονομάζεται “εμβόλιο”, στην πραγματικότητα η θεραπεία αυτή δεν είναι προληπτική, αλλά προβλέπεται να χορηγείται μόνο σε ασθενείς που έχουν αναπτύξει καρκίνο (όχι σε όσους αντιμετωπίζουν θεωρητικό κίνδυνο).
Η μελέτη, λοιπόν, που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό “Nature” και ανήκει σε ερευνητές του γερμανικού Johannes Gutenberg University of Mainz αναφέρεται σε μία μέθοδο κατά την οποία οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τμήματα του γενετικού κώδικα RNA του καρκίνου, τα οποία εισήγαγαν σε λιπώδη νανοσωματίδια. Στη συνέχεια, όταν χορήγησαν αυτά τα νανοσωματίδια στο αίμα τριών καρκινοπαθών τελικού σταδίου, φάνηκε ότι το ανοσοποιητικό σύστημα τους αντέδρασε με θετικό τρόπο, παράγοντας αμυντικά Τ-κύτταρα, τα οποία επιτέθηκαν στα καρκινικά.
Στην περίπτωση του πρώτου ασθενούς οι όγκοι στους λεμφαδένες του συρρικνώθηκαν, στον δεύτερο ασθενή που είχε χειρουργηθεί και του είχαν αφαιρεθεί οι όγκοι ο καρκίνος δεν επανεμφανίστηκε 7 μήνες μετά την χορήγηση του εμβολίου, ενώ στην περίπτωση του τρίτου ασθενούς, τρεις όγκοι στους πνεύμονες που είχαν δημιουργηθεί μετά από μετάσταση καρκίνου του δέρματος, παρέμειναν κλινικά σταθεροί.
Αν και το δείγμα των ασθενών είναι εξαιρετικά μικρό, παρ''όλα αυτά είναι το πρώτο ελπιδοφόρο σημάδι για τους επιστήμονες, ότι η ανοσοθεραπεία με νανοσωματίδια μπορεί να λειτουργήσει θετικά σε ανθρώπους, επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά προηγούμενα πειράματα σε ποντίκια, στα οποία είχε φανεί επίσης, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου στην καταπολέμηση των ιδιαίτερα επιθετικών όγκων. Όπως ανέφεραν οι ερευνητές: “η ανοσοθεραπεία RNA με τη χρήση νανοσωματιδίων μπορεί να αποτελέσει μια νέα κατηγορία εμβολίων ανοσοθεραπείας για όλους τους τύπους καρκίνου”.
Γιατί το ανοσοποιητικό σύστημα δεν επιτίθεται από μόνο του στους καρκινικούς όγκους;
Η σημαντική ανακάλυψη που έχουν κάνει οι επιστήμονες τα τελευταία χρόνια και πάνω σ'' αυτήν έχει στηριχθεί όλη η πρόοδος της μελέτης της ανοσοθεραπείας, είναι ότι τα καρκινικά κύτταρα μοιάζουν σε μεγάλο βαθμό με τα φυσιολογικά, οπότε το ανοσοποιητικό μας σύστημα, αποφεύγει να επιτεθεί στον εαυτό του. Αυτός είναι και ο λόγος που τα παθολογικά καρκινικά κύτταρα “αφήνονται” να μεγαλώσουν και να εξελιχθούν ανεμπόδιστα από το ανοσοποιητικό μας.
“Αυτό σημαίνει, επισημαίνουν οι ερευνητές Jolanda de Vries και Carl Figdor που υπογράφουν τον σχολιασμό της μελέτης στο “Nature”, ότι το εμβόλιο που θα χρησιμοποιήσει ένα αντιγόνο - δηλαδή ένα δηλαδή ξένο μόριο το οποίο θα λειτουργήσει ως αναγνωριστικό για το ανοσοποιητικό σύστημα ότι δεν είναι φυσιολογικό κύτταρο - τότε ο οργανισμός θα έχει ανοσολογική απόκριση και τα Τ - κύτταρα θα βγουν και θα “δολοφονήσουν μαζικά” όλα τα καρκινικά κύτταρα”.
Η ίδια ομάδα έχει δοκιμάσει, επίσης, μια άλλη εκδοχή του εμβολίου σε τρεις ασθενείς με μελάνωμα, όμως, η συγκεκριμένη έρευνα έχει εστιάσει μέχρι στιγμής μόνο στην ασφάλεια του εμβολίου για ανθρώπινη χρήση και όχι στην αποτελεσματικότητά του. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες σ''αυτή τη δοκιμή μέχρι σήμερα, υποστηρίζουν οι ερευνητές, περιορίζονται σε συμπτώματα βαρύτητας γρίπης.
Έτσι, αν όλα πάνε καλά, σε λίγους μήνες από σήμερα όταν θα έχει ολοκληρωθεί η μελέτη της ασφάλειας του εμβολίου, η επιστημονική ομάδα θα μπει στην επόμενη φάση, που θα είναι μιας μεγάλης έκτασης κλινική δοκιμή σε ανθρώπους, που θα αποδείξει τελικά την αποτελεσματικότητα ή μη του συγκεκριμένου εμβολίου.
Με πληροφορίες από sciencealert.com